Navoiy davlat pedagogika instituti tabiiy fanlar fakulteti geografiya o

Ekvatorial azimutal proyeksiyada tasvirlangan yarim sharlar kartasi.
 
Silindrik proyeksiyalar.
 
Bu proyeksiyalarni yasash uchun Yer shari silindrning 
ichiga  urinma  qilib  tushirilib,  so`ng  silindr  sirti  bo`yicha  kesilib,  tekislikka 
yoyiladi.  Bunda  Yer  sharining  silindr  yon  sirtiga  tegib  turgan  joylarida 
(chiziqlarida)  xatolik  bo`lmaydi,  lekin  shu  chiziqdan  uzoqlashgan  sari  xatolik 
oshib boradi. 
Yer  o`qining  silindr  o`qiga  nisbatan  joylanishiga  qarab  bu  proyeksiyalar  3  xil 
bo`ladi:  
a)  Agar  silindrning  o`qi  Yerning  aylanish  o`qiga  ustma-ust  tushsa,  to`g`ri 
silindrik  proyeksiya  hosil  bo`ladi.  Bunda  meridian  va  parallellar  o`zaro 
perpendikulyar  to`g`ri  chiziqlardan  iborat  bo`ladi.  Dunyo  kartalari  va  dengiz 
navigatsiya kartalari shu proyeksiyada tuziladi; 
b)  Agar  Yerning  aylanish  o`qi  silindr  o`qining  ustiga  ustma-ust  tushmasdan 
unga tik bo`lsa, ko`ndalang silindrik proyeksiya hosil bo`ladi, unda meridian va 
parallellar bir-biriga perpendikulyar bo`lgan to`g`ri chiziqlardan iborat bo`ladi. 
Bu  proyeksiya  topografik  kartalar  tuzishda  qo`llaniladi.  Nemis  olimi  Gauss 
(1777-1855)  topografik  kartalarning  proyeksiyalarini  tuzishda  ko`ndalang 
silindrik proyeksiyani 1825 yili birinchi bo`lib qo`llagan. 
 

---

 
а 
b 
v 
Xatoligi  yo`q  chiziqlar 
xatoligi 
yo`q 
chiziqlar 
Xatoligi  yo`q chiziqlar