Navoiy davlat pedagogika instituti pedagogika fakulteti musiqa kafedrasi

1.4.  Surxondaryo  va  Qashqadaryo      mumtoz  musiqasi 

1.5.  Shashmaqom 

 

 

 II-Bob. MUSIQA DARSLARIDA OG‘ZAKI AN’ANADAGI 

KASBIY MUSIQA NAMUNALARI BILAN TANISHISH 

USULLARI 

2.1  OLТINCHI SINFDA MUSIQA O‘QIТISHNI MAZMUNI VA 

ХUSUSIYAТLARI 

 

2.2. 

Dars mazmuniga kiritilgan an’anaviy kasbiy musiqa 

janrlarini o’rganish va o’zlashtirish 

2.3.  Xalq   musiqasini  o‘rgatish uslublari 

 

2.4. 

Musiqa darslarida maqom ashulalarini o‘rganish 

usullari 

 

 

 

Xulosa……………………………………………………….. 

 

Foydalanilgan adabiyotlar…………………………………… 

 

Ilovalar………………………………………………………. 

---

5 

 

 

 

KIRISH 

 

Musiqa  san’ati  asrlar  davomida  xalqimiz  ma’naviy  olamining 

ajralmas  qismi  sifatida  e’zozlanib  kelinadi.  Donishmand  xalqimizda 

“Musiqaga  oshno  kishidan  yomonlik  chiqmaydi”,-  degan  qarashlar 

mavjud.  Shuning  uchun  bo‘lsa  kerak  Markaziy  Osiyo  xalqlarida 

uyning  to‘riga  musiqa  asbobini  osib  qo‘yish  yoki  oila  a’zolaridan 

biror kishi biror bir musiqa asbobida kuy chalish yohud ashula aytishi 

zarurligi xalqimizning ziyoli oilalariga qo‘yilgan minimal talablaridan 

biri  bo‘lgan.  Тarixga  murojaat  qilaylik  buyuk  mutafakkir  Alisher 

Navoiy,  Zahriddin  Muhammad  Bobur,  H.H.Niyoziy,  A.Qodiriy  kabi 

alloma  va  ma’rifatparvarlarimizning  ko‘pchiligi  dutor  yoki  tanbur 

chalishda  alohida  mahorat  egalari  bo‘lishganlar.  Mana  shu 

misollarning  o‘ziyoq  bizning  qanday  tafakkur  sohibi,  qay  darajadagi 

dunyoqarash egasi ekanligimizni ko‘rsatib turadi. 

Estetik  tarbiya  –  umumtarbiyaning  tarkibiy  qismi  sifatida 

shaxsning  estetik  qarashlari  va  didlarini  sobitqadamlik  bilan 

shakllantirishda  hayot  hodisalari  va  san’at  asarlarini  estetik  qabul 

qilish,  shuningdek.  San’at  sohasida  mustaqil  ijod  qilish  qobiliyatini 

rivojlantirishda  muhim  rolь  o’ynaydi.  Musiqa  kishilarning  his 

tuyg’ulariga  ta’sir  etishdan  tashqari  nafas  olish,  qon  aylanishi,  yurak 

urushi, mushaklar harakatida va bosh miya biotoklarining o’zgarishiga 

ham  bevosita  ta’sir  ko’rsatishi  ilmiy  asosda  isbotlab  berilgan. 

Masalan, mohir sozanda respublikada xizmat ko’rsatgan artist Turg’un 

---

6 

 

Alimatov  tanbur  va  satoda  ijro  etgan  “CHo’li  Iroq”,  “Munojot”, 

“Tanovor”  kabi  kuylar  kishini  chuqur  o’yga  tolidaradi,  uzoq 

o’tmishni,  hayot  kechinmalarinieslashga  undaydi.  Sozanda  Tohir 

rajabovning  qashqar  rubobida  ijro  etgan  sho’x  va  dilrabo  kuylari  esa 

tinglovchiga  zavq-shavq  baxsh  etadi,  uning  chehrasini  ochadi, 

kayfiyatini ko’taradi.