Navoiy davlat pedagogika instituti magistratura bo`limi o`zbek tili va adabiyoti mutaxassisligi

3.  Mifalogik  obrazlar  nomi  bilan  bog`liq  talmihlar.  Rauf  Parfi  she`riyatida 

afsonaviy  qahramonlar  nomi  bilan  bog`liq  baytlar  ham  uchraydi.  Shunday 

obrazlardan biri Semurg`dir.  

Semurg`– Sharq xalqlari og`zaki poetik ijodidagi afsonaviy qush obrazi;  osmonda 

uchish , uzoq manzilni yaqin qilish haqidagi asriy orzu umidlarning ramziy ifodasi. 

---

 

14 

Dastlab  Eron  mifalogiyasida  paydo  bo‘lgan  .  “Avesto”da  senemurg`  shaklida 

ishlatilgan

1

.  

Ijodkor  esa  o‘zbek  xalq  ertagi    va  afsonalarida  uchraydigan  Semurg`  qushini 

qahramonning  do‘sti,  himoyachisi,  hamrohi,  uni  “yetti  zulmat  ichi”  dan  olib 

chiquvchi fantaslik qush sifatida gavdalantirgan: 

 

 

 

Semurg` qushim, podsho qushim,xush kelding, 

 

 

 

Yetti gumbaz, yetti vodiy sarvari. 

 

 

 

Vasling ne`matidan bahravar qilding, 

 

 

 

Intizor joningman, yo‘lsiz, sarsari. (T 6-bet) 

Bizga  ma`lumki,  zardushtiylik  ta`limotining  muqaddas  kitobi  “Avesto”da  

Ahuramazda  ezgulik  ma`mudi  sifatida  e`tirof  qilinadi.  Ahuramazda  yozma 

adabiyotda  hurmuzd  nomi  bilan  ham  yuritiladi.  Shoir  bu  baytida  insonlarni 

Hurmuzdek  ezgulik qilishga va yovuzlikka qarshi kurashishga undamoqda: 

 

 

 

O‘ynayotgan  Ayol, shafqat qil, uyg`on, 

 

 

 

O‘ynayotgan  Ayol, Hurmuz panohing, 

 

 

 

Bolangga qaragil, u tirik Tug`yon. (O T 25-bet) 

“Thakurning  oxirgi  she`ri  ”  she`ridan  olingan  mazkur  band  to‘laligicha