Navoiy davlat pedagogika instituti «ijtimoiy fanlar» kafedrasi

Progress—quyidan yuqoriga, oddiydan murakkabga tomon rivojlanish taraqqiyotni ifodalaydi. Progres tushunchasi regres tushunchasining ziddidir.
Sofistika—qadimgi Yunonistonda mil.av. Y asrda shakllangan oqim,
sofistlar ta’linoti ataylab turli tushunchalarni ishlatish orqali kerakli ma’no mazmunga, maqsadga erishish,ayyorlik qilish ma’nolarini anglatadi.—bilib turib,xato xato asoslardan yolq’on xulosalar chiqarish.
Eklektika--- turli qarama - qarshi nazariyalarni, qarashlarni aralash quralash qilib yuboruvchi tafakkur usuli.
Gnoseologiya--- yunonsha gnosis- bilim,ilm, logos- ta’limot, nazatiya demakdir.Falsafaning tarkibiy qismi, bilish nazariyasi, bilishning umumiy qonuniyatlari, usullari to’q’risida bazs yurituvshi falsafaning alohida sohasi.
Ong—yuksak darajada tashkil topgan materiyaning ya’ni inson miyasining maxsuli bo’lib, uning xususiyati voqelikni aks ettirishdan iboratdir. Ong- aql, tafakkur, falsafadagi markaziy kategoriyalardan biri.
Haqiqat—inson bilimlarida borliqning to’q’ri in’ikos etishi, predmetva hodisalar asli qanday bo’lsa ularni inson o’z miyasida xuddi shunday in’ikkos ettirgan bilimlaridir.
Induksiya--- tadqiqotchi o’z tafakkuridan tekshirayotgan predmet yoki hodisalar to’g’risidagi bir qan’cha juz’iy faktlardan, ular haqidagi ayrim bilimlardan umumiyroq bilimni hasil qiladi.