I. Tebranishlar va to‘lqinlar
1.1.
|
Garmonik tebranma harakat tenglamasi
|
|
1.2.
|
Erkin garmonik teb-ranishining diffe-rensial tenglamasi
|
|
1.3.
|
Fizik mayatnikning tebranish davri
|
|
1.4.
|
Matematik mayat-nikning tebranish davri
|
|
1.5.
|
Tomson formulasi
|
|
1.6.
|
Erkin so‘nuvchi tebranishi diffe-rensial tenglamasi
|
|
1.7.
|
So‘nishning logarifmik dekrementi
|
|
1.8.
|
Majburiy tebranishining differensial tenglamasi
|
|
1.9.
|
Yassi sinusoidal to‘lqin tenglamasi
|
|
1.10.
|
Fazaviy tezlik
|
|
1.11.
|
Sferik sinusoidal to‘lqin tenglamasi
|
|
1.12.
|
To‘lqin tenglamasi
|
|
1.13.
|
Gruxaviy tezlik
|
|
1.14.
|
Turg‘un to‘lqin tenglamasi
|
|
1.15.
|
Muhitda elektromagnit to‘lqinlarining tarqalish tezligi
|
|
II. Optika. Yorug‘likning to‘lqin tabiati.
|
2.1.
|
Interferensiya maksimum sharti
|
|
2.2.
|
Interferensiya minimum sharti
|
|
2.3.
|
Bitta tirqishdan dif-raksiya maksimum-lar sharti
|
|
2.4.
|
Bitta tirqishdan dif-raksiya minimumlar sharti
|
|
2.5.
|
Difraksion panjarada asosiy maksimumlar sharti
|
|
2.6.
|
Difraksion panjarada qo‘shimcha mini-mumlar sharti
|
|
2.7.
|
Vulf-Bregglar formulasi
|
|
2.8.
|
Qutblanish darajasi
|
|
2.9.
|
Malyus qonuni
|
|
2.10.
|
Bryuster qonuni
|
tgi=n21
|
2.11.
|
Issiqlik nurlanish
uchun Kirxgof
qonuni
|
|
2.12.
|
Stefan-Bolsman qonuni
|
|
2.13.
|
Vinning siljish
qonuni
|
|
2.14.
|
Reley-Jins formulasi
|
|
2.15.
|
Plank formulasi
|
|
2.16.
|
Tashqi fotoeffekt
uchun Eynshteyn tenglamasi
|
|
ILOVA
Asosiy fizik kattaliklar
2-jadval
№
|
Fizik kattaliklar
|
Son qiymatlari
|
1
|
Tortishish (gravitatsiya) doimiysi
|
G = 6,67 ּ 10-4 Nm3 / kg2
|
2
|
Avigadro soni
|
NA = 6,02 1026 k mol-1
|
3
|
1 kmol ideal gazning hajmi
|
Vm = 22,4 m3
|
4
|
Universal gaz doimiysi
|
R = 8,31 ּ 103 J/Kmol.K
|
5
|
Bolsman doimiysi
|
K = 1,38 ּ 10-23 J/K
|
6
|
Faradey doimiysi
|
F = 9,65 ּ 104 Kl / Kmol
|
7
|
Stefan – Bolsman doimiysi
|
= 5,67 ּ 10-8 Bt/(m2 K4)
|
8
|
Plank doimiysi
|
h = 6,625 ּ 10-34 J.s
|
9
|
Elektron zaryadi
|
e = 1,602 ּ 10-19 Kl
|
10
|
Elektronning massasi
|
me = 9,4 ּ 10-31 kg = 5,49 ּ 10-4 m.a.b
|
11
|
Protonning massasi
|
mp = 1,672 ּ 10-27 kg = 1,00759 m.a.b
|
12
|
Neytronning massasi
|
mn = 1,675 ּ 10-27 kg = 1,00899 m.a.b
|
13
|
Yorug‘likning vakuumda tarqalish tezligi
|
C = 3,00 ּ 108 m/s
|
14
|
Elektronning solishtirma zaryadi
|
e/m = 1,76 ּ 1011 Kl/kg
|
15
|
Ridberg doimiysi
|
R = 3,29 ּ 1015 s-1
|
16
|
Birinchi Bor orbitasining radiusi
|
rb = 5,29 ּ 10-11m
|
17
|
Kompton to‘lqin uzunligi
|
λk = 2,43 ּ 10-12 m
|
18
|
Bor magnetoni
|
b = 9,27 ּ 10-24 J/Tl
|
19
|
Vodorod atomining ionlanish energiyasi
|
EH = 2,16 ּ 10-18 J
|
20
|
Atom massa birligi
|
1a.m.b = 1,66 ּ 10-27 kg
|
21
|
Yadro magnetoni
|
ya = 5,05 ּ 10-27 J/Tl
|
22
|
Vin doimiysi
|
b = 2,898 ּ 10-3 m ּ K
|
Ba’zi astronomik kattaliklar
3-jadval
№
|
Astronomik kattaliklar
|
Son qiymatlari
|
1
|
Yerning o‘rtacha radiusi
|
R = 6,37 ּ 106 m
|
2
|
Yerning o‘rtacha zichligi
|
= 5500 kg/m3
|
3
|
Yerning massasi
|
M = 5,96 ּ 10-24 kg
|
4
|
Quyoshning radiusi
|
Rq = 6,95 ּ 108 m
|
5
|
Quyoshning massasi
|
Mq = 1,97 ּ 10-30 kg
|
6
|
Oyning radiusi
|
Roy = 1,74 ּ 106 m
|
7
|
Oyning massasi
|
Moy = 7,3 ּ 10-22 kg
|
8
|
Oy va Yer markazlari orasidagi o‘rtacha masofa
|
S1 = 3,84 ּ 108 m
|
9
|
Yer va Quyosh markazlari orasidagi o‘rtacha masofa
|
S2 = 1,5 ּ 1011 m
|
10
|
Oyning Yer atrofida aylanish davri
|
t = 27 sutka 7 soat 43 minut
|
11
|
Quyoshning o‘rtacha zichligi
|
q = 1,4 ּ 103 kg/m3
|
12
|
Yerning ekvatorial diometri
|
D = 1,27 ּ 107m
|
13
|
Yerning orbitadagi tezligi
|
= 29,27 km/s
|
14
|
Quyoshga tomon Yerning tezlanishi
|
= 0,59 sm/s2
|
15
|
Oyda tush paytidagi temperatura
|
tT = + 1200 C
|
16
|
Oyda yarim kechadagi temperatura
|
tT = - 1500 C
|
17
|
Quyoshning markazidagi zichligi
|
q = 1,5 ּ 105 kg/m3
|
18
|
Bosimi
|
q = 2 ּ 1018 Pa
|
19
|
Temperaturasi
|
Tq = 1,5 ּ 107 K
|
Qattiq jisimlarning, suyuqliklar va gazlarning zichliklari
(103 kg/m3)
4-jadval
№
|
Qattiq jismlar
|
Suyuqliklar va gazlar
|
1
|
Alyuminniy
|
2,70
|
Suv (sof 40S da)
|
1,00
|
2
|
Temir (cho‘yan, po‘lat)
|
7,87
|
Glitserin
|
1,26
|
3
|
Vismut
|
9,80
|
Kerosin
|
0,8
|
4
|
Volfram
|
19,3
|
Moy (zaytun moyi, moylash uchun
|
0,9
|
5
|
Oltin
|
19,3
|
Kanakunjut moyi
|
0,96
|
6
|
Osh tuzi
|
2,20
|
Simob
|
13,6
|
7
|
Jez
|
8,55
|
Uglerod sulfit
|
1,26
|
8
|
Maganes
|
7,40
|
Spirt
|
0,8
|
9
|
Mis
|
8,93
|
Benzol
|
0,88
|
10
|
Muz
|
0,9
|
Efir
|
0 ,7
|
11
|
Nikel
|
8,80
|
Azot
|
1,25 ּ 10-3
|
12
|
Platina
|
21,4
|
Argon
|
1,78 ּ 10-3
|
13
|
Qo‘rg‘oshin
|
11,3
|
Vodorod
|
0,09 ּ 10-3
|
14
|
Kumush
|
10,5
|
Havo
|
1,29 ּ 10-3
|
15
|
Rux
|
7,0
|
Gelit
|
0,18 ּ 10-3
|
16
|
O‘ran
|
18,7
|
Kislorod
|
1,43 ּ 10-3
|
|
|
|
|
|
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI
G.S.Landsberg. Optika. Toshkent, 1990.
M. O‘lmasova Fizika ( optika, atom va yadro fizikasi) . -Т.: 2010.
S.Bozorova, N.Kamolov. Fizika (optika, atom va yadro fizikasi). Toshkent, 2007.
U.Sh.Begimqulov, O.A.Gadoyev, X.M. Maxmudova Fizikadan praktikum. Optika va kvant fizika. -Т.: 2007.
Гершензон М. и др. Курс общей физики. Оптика и атомная физика. -М.:1997.
А.N. Matveev. «Optika» -М.:1995.
N.M.Godjaev. «Optika» -М.:1997.
O.Ahmadjonov. Fizika kursi. Toshkent: O‘qituvchi, 1983. 3-qism.
V.S.Volkenshteyn. Umumiy fizika kursidan masalalar to‘plami. Toshkent: O‘qituvchi, 1989.
Jay Newman. Physics of the Life Sciences. © 2008 Springer Science+Business Media, LLC. New York.
Б.Б.Кадомцев, Е.Н.Князева. Методика преподавания физики. Учебное пособие для учителя. – М.: Знание, 2007. -124 б.
N.N.Nematov. Fizikadan ta’lim o‘yinlari. Buxoro, 2008.
N.N.Nematov. Guruhlarni tashkil etishni interfaol metodlari. Buxoro, 2008.
N.Sayidaxmedov. Yangi pedagogic texnologiya: tahlil, ta’rif, mulohazalar (o‘qutuvchilar uchun metodik tavsiyalar). Toshkent, 2000.
“Ta’lim jarayonida pedagogik texnalogiya – do‘stona muhit yaratishda interfaol metodlari, axborot kommunikatsiya vositalaridan foydalanish”. RTM va YuNISEF hamkorlikda. Toshkent, 2005.
Do'stlaringiz bilan baham: |