Navoiy davlat pedagogika instituti fizika-matematika fakulteti fizika va astronomiya o

Fizika – asdtronomiya ta’lim yo‘nalishi 2-bosqich talabalari uchun optika fanidan JN savollari.
4-qator
1. Yorug‘lik nuri sindirish ko‘rsatkichi n bo‘lgan jismga i burchak bilan tushadi. Qaytgan nur singan nurga perpendikulyar bo‘lishi uchun i va n o‘zaro qanday bog‘lanishi kerak?
2.Ba’zi bir monoxromatik nur uchun prizma materialining sindirish ko‘rsatkichi 1,6 ga teng. Nur prizmadan chiqayotganida to‘la ichki qaytish ro‘y bermasligi uchun bu nurning pirizmaga eng katta tushish burchagi qanday bo‘lishi kerak? Prizmaning sindirish burchagi 45⁰ ga teng.
3.Yorug‘lik dastasi teng yonli prizmaning yon sirti bo‘ylab sirpanadi. Prizmaning chegara sindirish burchagi qancha bo‘lganida singan nurlar ikkinchi yon sirtida to‘la ichki qaytadi? Mazkur nurlar uchun prizma materialining sindirish ko‘rsatkichi 1,6.
4.Nyuton halqalarini hosil qiladigan qurilma monoxromatik yorug‘lik bilan yoritilmoqda. Kuzatish qaytgan yurug‘likda olib borilmoqda. Ikki qo‘shni qora halqalarning radiuslari mos holda 4,0 mm. va 4,38 mm. linzaning egrilik radiusi 6,4 m. Halqalirning tartib raqamlari va tushayotgan yorug‘likning to‘lqin uzunligi topilsin.


Fizika – asdtronomiya ta’lim yo‘nalishi 2-bosqich talabalari uchun optika fanidan JN savollari.
1-qator
1. Gorizontal yorug‘lik nuri vertikal joylashgan ko‘zguga tushadi. Ko‘zgu o‘z o‘qi atrofida α burchakka buriladi.Qaytgan nur qancha burchakka buriladi?
Javob: 2α.
2. Suvga sho‘ng‘igan kishi botib borayotgan Quyoshni qaysi yonalishda ko‘radi?
Javob: Suv yuzasiga 41⁰15 ′ burchak hosil qilib.
3.Oq yorug‘lik nuri teng yonli prizmaning yon sirtiga shunday burchak bilan tushadiki, qizil nur undan ikkinchi yon sirtiga perpendikulyar ravishda chiqadi. Agar prizmaning sirdirish burchagi 45⁰ bo‘lsa, qizil va binafsha nurlarning dastlabki yo‘nalishidan og‘ishi topilsin. Qizil va binafsha nurlar uchun prizma materialining sindirish ko‘rsatkichi mos holda 1,37 va 1,42.
Javob: δ_q=30⁰37′ va δ_b=33⁰27′
4.Beshinchi va yigirma beshinchi yorug‘ Nyuton halqalari o‘rtasidagi masofa 9 mm ga teng. Linzaning egrilik radiusi 15 m. Qurilmaga normal tushayotgan monoxromatik yorug‘likning to‘lqin uzunligi topilsin. Kuzatish qaytgan yorug‘likda olib boriladi.
Javob: λ=6750 Ǻ