Navoiy davlat kon

Yer magnetizmi

• Yer magnetizmi
• Yer magnetizmi, geomagnetizm — 1) Yerning magnit maydoni; 2) geofizika boʻlimi. Yer magnit maydonining fazoda taqsimlanishini va vaqt davomida uzgarishini, shuningdek, u bilan bogʻliq ravishda Yerda va atmosferada sodir boʻladigan fizik jarayonlarni oʻrganadi. Magnit maydonining kuchlanishi T vektor bilan belgilanadi. Gvektorning miqdori Ye. m. elementlari, yaʼni magnit maydonining ogʻish burchagi D, gorizontal tashkil etuvchisi Ya, egilish burchagi va vertikal tashkil etuvchisi Z bilan ifodalanadi. Ye. m. elementlari toʻgʻri burchakli koordinatalar sistemasida quyidagicha joylashgan: X — geografik meridian, Y — geografik kenglik va Z — vertikal chiziq boʻylab yoʻnalgan koordinata oʻkdari. T vektorning X, Y, Z oʻklariga boʻlgan proyeksiyalari magnit maydonining shim., sharqiy va vertikal tashkil etuvchilari deb ataladi. T ning gorizontal tekislikdagi proyeksiyasi magnit maydonining gorizontal tashkil etuvchisi N ni hosil qiladi. T vektor joylashgan HOZ tekislik magnit meridiani tekisligi deyiladi. HOZ tekisligi bilan XOZtekisligi orasidagi burchak magnit maydonining ogʻish burchagi D ni va kuchlanishi (T vektor) bilan gorizontal tashkil etuvchisi N orasidagi burchak magnit maydonining egilish burchagini tashkil etadi.