Navoiy asarlarini sharhlab o‘qitishning o‘ziga xos jihatlari

III. Yangi mavzuni mustahkamlash. O‘quvchilarga “Meni men istagan”g‘azalini yodlab kelishni topshiramiz. Ushbu g‘azalni quyidagi usullar orqali mustahkamlaymiz
“Bir savolga bir javob” metodi orqali mustahkamlashni boshlaymiz. Bunda -qisqa va tezkorlikda savollar beriladi, guruhlar esa javob berishlari lozim.
“Navoiy” guruhiga savollar:
1-savol G‘azal necha baytda iborat?
2-savol G‘azal mantiqiy davom etishi bilan Navoiyning qaysi g‘azaliga o‘xshab ketadi?
3-savol: G‘azal qaysi vaznda yozilgan?
4-savol G‘azalning radifini ayting
“Foniy” guruhiga savollar
5-savol G‘azaldagi qofiyadosh so‘zlarni ayting?
6-savol Matlani yoddan aytib bering
7-savol Begona baytni yoddan aytib bering
Bir xumoredurki, anda mastlig‘ imkoni yo‘q.
8-savol Qaysi baytda lirik qahramon Navoiyga murojaat qiladi?
ikkinchi metodimiz - “Mosini top!” deb nomlanadi. Bunda g‘azal matnidagi so‘zlar joyi o‘zgartirilgan holda taqdim etiladi. So‘zlarni ketma-ketlikda asl holicha tiklab g‘azal matnini yaratish lozim. Demak, quyidagicha topshiriq shakli beriladi. Sardorlar bellashishadi.
1-guruh uchun:
Meni/ suhbatig'a/istagan/ o'z/ arjumand/ istagan/ etmas,
Meni/ ko'nglum/ istar /kishining/ pisand/suhbatin/ etmas.
Ne/ mendin/ topqamen/ bahra/ andinki/ istagay/ bahra,
Chu/ bahramand/ ulkim/ tilarmen/bahrayi/ andin/ etmas.
2-guruh uchun:
Netay/yo /hur-u pari/ qatlim/ hayotimg'a/ bazminki
Ayon/ nihon /ul /zahr /no'shxand /chashm/ aylab /bu / etmas.
Kerakmas /ila/ kun/ oy/ husn-u malohatdin/ shaklikim
Ichim/ tanim /band-band/ ul chok-chok etmas/ bu etmas.
Uchinchi usulimiz – “G‘azalni tiklaymiz”. Ushbu metodda g‘azal matni beriladi, nuqtalar bilan ba’zi so‘zlar tushirib qoldiriladi. Ana shu so‘zlarni yozib, g‘azalni tugal holatga keltirish lozim. Demak, topshiriq quyidagicha:
Har ikkala guruhga bir paytda bir xil topshiriq beriladi. Jamoa bo‘lib, yozma tarzda bajarishlari lozim. Javoblarni topshirishgach, yakuniy javob ekranda namoyish etiladi.
Meni men istagan o'z suhbatig'a ­­–––––––––– etmas,
Meni istar kishining suhbatin –––––––––– pisand etmas.
Ne bahra topqamen andinki, mendin ––––––––––– bahra,
Chu ulkim, bahrayi andin ––––––––––, bahramand etmas.
Netay hur-u pari bazminki, ––––––––yo hayotimg'a
Ayon ul zahr chashm aylab, nihon –––––––––– etmas.
Kerakmas oy ila kun –––––––––––, husn-u malohatdin