|
80
|
110
|
180
|
Avtosamosval og’irligi Ga t
|
21,85
|
29,5
|
67,0
|
85,0
|
145
|
Kuzovning geometrik sig’imi Va m3
|
15,0
|
21,0
|
35,0
|
44,0
|
70,0
|
Kuzov sig’imi “shapkasi” bilan Va m
|
18,0
|
26,0
|
46,0
|
59,0
|
91,0
|
Transmissiya f.i.k
|
0,70
|
0,70
|
0,78
|
0,77
|
0,77
|
Dvigatel quvvati ND kVt
|
310
|
368
|
809
|
955
|
1693
|
Tog’ jinsini tashishni ratsional uzunligi, km
|
2.5 – 4.0
|
3.0 – 4.5
|
4.0 – 5.0
|
4.0
|
5.0
|
tmp ,min
|
0,50
|
0,59
|
0,64
|
0,70
|
0,87
|
tmr ,min
|
0,54
|
0,64
|
0,69
|
0,76
|
0,94
|
tr , min
|
0,67
|
0,78
|
1,00
|
1,17
|
1,51
|
Ikki tomonlama harakatda Avtomobil yo’li qatnov qismining uzunligi T,m
|
10,5
|
11,5
|
14,5
|
16,0
|
19,0
|
Берилган кийматлар буйича копловчи тог жинси учун ташиш ишлари параметрларини хисоблаш:
БелАз -7549
Берилган
E=8
t/m3
t
t
m3
m3
kVt
мин
мин
мин
km/s
T = 14.5 m
L=1.2 km
| Ечиш:
Рационал таккослаш (
Автосомасвални тулик юклаш учун экскавациялаш цикллари сони:
Автосомасвалга юкланиш вактини хисоблаш ( ,мин):
Автосомасвалдаги юк огирлигини аниклаш (q,тонна):
Автосомасвалнинг юксиз ва юк билан йуналишдаги харакат вактини хисоблаш ( ):
Транспорт циклини давомийлигини хисоблаш ( ):
Юклашни кутиш вактини аниклаш ( ):
Автосомасвалнинг сменалик иш унумдорлигини хисоблаш ( ):
/smena
Смена вактидан фойдаланиш коеффициентини аниклаш ( ):
Копловчи тог жинси буйича карернинг сменалик ишлаб чикариш унумдорлигини аниклаш ( ):
Сменалик юк айланишини хисоблаш ( ):
Ишчи паркдаги автосомасваллар сонини топиш (Nар ,дона):
Nар
Автосомасвалнинг суткадаги босиб утган юлини хисоблаш (Lс ,км):
Инвентар паркдаги автосомасваллар сонини топиш ( ,дона):
Берилган кийматлар буйича фойдали казилма учун ташиш ишлари параметрларини хисоблаш:
Берилган
E=16
t/m3
t
t
m3
m3
kVt
мин
мин
мин
km/s
T = 19 m
L=6.0 km
| БелАз -7521
Ечиш
Рационал таккослаш (
Автосомасвални тулик юклаш учун экскавациялаш цикллари сони:
Автосомасвалга юкланиш вактини хисоблаш ( ,мин):
Автосомасвалдаги юк огирлигини аниклаш (q,тонна):
Автосомасвалнинг юксиз ва юк билан йуналишдаги харакат вактини хисоблаш ( ):
Транспорт циклини давомийлигини хисоблаш ( ):
Юклашни кутиш вактини аниклаш ( ):
Автосомасвалнинг сменалик иш унумдорлигини хисоблаш ( ):
Смена вактидан фойдаланиш коеффициентини аниклаш ( ):
q≤1.1*qa
Фойдали казилма буйича карернинг сменалик ишлаб чикариш унумдорлигини аниклаш ( ):
Сменалик юк айланишини хисоблаш ( ):
Ишчи паркдаги автосомасваллар сонини топиш (Nар ,дона):
Nар
Автосомасвалнинг суткадаги босиб утган юлини хисоблаш (Lс ,км):
Инвентар паркдаги автосомасваллар сонини топиш ( ,дона):
3.2. Карьер трассаларининг ўтказиш ва ташиш қобилиятини ҳисоблаш;
Автомобиль транспортида.
Автомобиль йўлларининг ўтказиш қобилияти – вақт бирлиги ичида маълум бир участка орқали ўтиши мумкин бўлган автомосамосваллар сони. Ўтказиш қобилияти асосан автосамосвалларнинг тезлиги ва харакатланиш йўлаги сонига боғлиқ. Автомобиль йўлларининг ўтказиш қобилияти қуйиидаги формула асосида аниқланади:
N = (1000VnKнер)/lБ
БелАз-7549 учун:
N=
БелАз-7521 учун:
N=
бу ерда: Kнер – автомобиллар ҳарактланишининг нотенглик коэффициенти(Kнер=0,5…0,8);V – автосамосвалнинг ҳаракатланиш тезлиги, км/с; n – автосамосвалларнинг битта йўналиш бўлаб ҳаракатланиш йўлаги; lБ – автосамосваллар орасидаги хавфсизлик масофаси lБ=50…60 м.
Автомобиль йўлларининг юк ташиш қобилияти – шу йўл орқали вақт бирлиги ичида ташилиши мумкин бўлган юк миқдори. Юк ташиш қобилияти қуйидаги формула асосида аниқланади:
M = (Nmном)/ Крез , т/ч ,
БелАз-7549 учун:
M=(500*80)/2=20 000 т/ч
БелАз-7521 учун:
M=(500*180)/2=45 000 т/ч
бу ерда: Крез – ўтказиш қобилиятининг резерв коэффициенти (Крез = 1,75…2);
mном – номиналь юк кўтариш қуввати,т.
Автомобиль йўлларининг юк ўтказиш ва ўтиш қобилияти кўриладиган участканинг юк айланиш хажмига мос келиши лозим.
IV. ҚОПЛОВЧИ ТОҒ ЖИНСЛАРИДАН АҒДАРМА ҲОСИЛ ҚИЛИШ.
Ағдарма ҳосил килиш усули қўлланиладиган транспорт ва ишчи ускуналар турларига боғлиқдир.
Темир йўл транспортида – экскаваторли (механик куракли, абзетцерли), плугли ва бульдозерли ағдармалар, конвейер транспортида эса, ағдармага тоғ жинсларини жойлаштиришда консолли ағдарма ҳосил қилгичлар қўлланилади.
Очиқ кон ишлари натижасида қазиб олинган қопловчи жинсларни ва нокондицион ҳисобланган фойдали қазилма тўпланадиган жойга ағдарма дейилади. Уларни жойлаш билан боғлиқ бўлган технологик жараёнга ағдарма ҳосил қилиш дейилади. Ағдармаларнинг карьер контурига нисбатан жойлашувига қараб улар ички ва ташқи ағдармаларга бўлинади. Агар ағдарма карьер контури ичкарисида жойлашган бўлса ички ағдарма, ташқарисида жойлашган бўлса ташқи ағдарма дейилади.
Турғунлиги бўйича – доимий ва вақтинчалик ағдармаларга бўлинади. Ағдарма ўз конструкциясига кўра кон массаси уюми ҳисобланиб, бир неча қатламдан (ярусдан) иборат ва планда нотўғри шаклга эга тўғри бурчакка яқин бўлади.
4.1. Ағдарма ҳосил қилиш жараёни учун ускуна танлаш;
Автотранспорт қўлланилганда ағдарма ҳосил қилиш.
Қопловчи тоғ жинслари автомобиль транспорти ёрдамида ағдармага ташилганда бульдозерли ағдарма ҳосил қилиш қўлланилади. Бульдозерли ағдарма ҳосил қилиш жараёни қуйидагиларни ўз ичига олади: автосамосвалларни ағдарма поғонаси юқори устки майдонига бўшатиш, поғона қиялиги остига жойлаштириш, ағдарма юзасини текислаш, автомобиль йўлларини таъмирлаш. Ағдармани тўлдириш икки усул: переферияли ёки майдонли усул билан амалга оширилади. Переферийний усулда автосамосваллар иш фронти бўйлаб тўғридан тўғри қиялик остига (турғун ағдармаларда) ёки фияликдан 3-5 м масофа узоқликда бўшатилади. Шундан сўнг қопловчи тоғ жинслари бульдозер ёрдамида жойлаштирилади.
Бульдозерли ағдармалар: а – периферияли; б – майдонли ағдарма ҳосил қилиш усуллари.
Майдонли усулда автосамосваллар ағдарманинг бутун майдони бўйлаб бўшатилади. Аҳдарма юзаси бульдозер ёрдамида ткекисланади , ва махсус ускуна (катка) ёрдамида зичланиб чиқилади. Шундан сўнг кейинги қатлам ётқизилиб чиқилади. Бунда ҳолатда бульдозерли ағдарма вертикал бўйича ривожланиб боради. Текислаш ва йўл ишлари кам бўлган переферияли усул энг самарали усул ҳисобланади (4.1 расм).Майдонли усул камдан кам ҳолларда қўлланилади (асосан турғунлиги кам бўлган юмшоқ тоғ жинсларини жойлаштиришда).
Do'stlaringiz bilan baham: |
