|
Февраль 2022 10-қисм
Тошкент
‘‘ЎЗБЕКИСТОНДА МИЛЛИЙ ТАДҚИҚОТЛАР: ДАВРИЙ АНЖУМАНЛАР:’’
CHET TILI DARSLARIDA MUVAFFAQIYATGA ERISHISH TAMOYILLARI
Raximova Umida Ibragimovna,
Matyakubova Dilnoza Baxodirovna
Urganch shahar 26-son maktabning
ingliz tili fani o’qituvchilari
Annotatsiya:
Ushbu maqolada talabalarni rag’batlantirish muammolarini hal qilish yo’llarini
belgilashda chet tilini o’rganishga bo’lgan kognitiv qiziqishni shakllantirishga faol o’qitish
usullarini qo’llash, muvaffaqiyatga erishish vaziyatini yaratish yordam berishiga alohida e’tibor
beriladi.
Kalit so’zlar:
lingvistik material, nutq qobiliyat, ko’nikma va malaka, motivatsiya, kognitiv
faoliyat.
Chet tilini o’rgatishda o’quvchilarning kommunikativ faolligini rag’batlantirish uchun
o’qituvchi turli xil ish usullaridan foydalangan holda real muloqot holatlarini yaratishi kerak. Chet
tili darslarida o’yinlardan foydalanish yangi ko’nikmalarni egallash uchun katta ahamiyatga ega,
shuningdek, guruhda do’stona jamoani shakllantirishga yordam beradi. O’quvchilar bilan ishlashda
murakkab rolli, vaziyatli o’yinlardan foydalanish mumkin, bu o’quvchilarni nutq qobiliyatlaridan
foydalanish qobiliyatiga o’rgatadi.
Chet tili darslarida motivatsiyani oshiruvchi samarali o’qitish usullaridan biri she’riy va qo’shiq
materiallaridan foydalanishdir. She’r, qofiya, qo‘shiq bilan ishlash til materialini o‘zlashtirish,
o‘quvchilarning xotirasini, diqqatini, ijodiy faolligini rivojlantirishning samarali vositasidir. Chet
tilini o‘rganishga motivatsiyani uyg‘otish, nutqiy faoliyatni rag‘batlantirish usullaridan biri bu
videofilmdan foydalanishdir. Hududiy va lingvistik materialni chuqurroq eslab qolish idrokning
har xil turlari: eshitish, ko‘rishning ishtirok etishi natijasida yuzaga keladi.
O’quv faoliyatida kompyuterlardan foydalanish motivatsiyani oshirish va o’rganishni
individuallashtirishning samarali usullaridan biridir; bundan tashqari, zamonaviy kompyuter
umuman aqliy mehnat sharoitlarini optimallashtirishning samarali vositasidir. Ingliz tili darslarida
kompyuter yordamida siz bir qator didaktik vazifalarni hal qilishingiz mumkin:
- o’qish ko’nikma va malakalarini shakllantirish;
- yozish malakalarini oshirish;
- so’z boyligini to’ldirish;
- o’quvchilarda til o’rganish uchun barqaror motivatsiyani shakllantirish.
Internetning axborot resurslaridan foydalanib, siz darsda bir qator didaktik vazifalarni
samaraliroq hal qilishingiz mumkin:
- Internetdagi haqiqiy audio matnlar asosida tinglash qobiliyatini oshirish;
- zamonaviy tilning faol va passiv so’z boyligini to’ldirish;
- chet tilidagi faoliyat uchun barqaror motivatsiyani shakllantirish.
Muvaffaqiyatli vaziyatdan foydalanish ish ohangini oshirishga, o’quv ishining samaradorligini
oshirishga yordam beradi, shuningdek, o’quvchilarning o’zini to’laqonli shaxs sifatida anglashga
yordam beradi. O’quv jarayonini insonparvarlik pozitsiyalari asosida tashkil etish o’qituvchilar va
talabalar o’rtasidagi hamkorlik sharoitida samarali bo’ladi. O’quv faoliyati jarayonida o’qituvchi
va talabaning pozitsiyasi tenglikdan uzoqdir. O’qituvchi o’quvchilar bilan rasmiy va norasmiy
aloqalarning butun tizimi bilan bog’langan bo’lib, u tabiatan jamiyat, o’quvchining oilasi, o’quvchi
va o’z vijdoni oldida javobgardir. O’quvchilar bilan tez-tez suhbatlashish, ushbu mavzu bo’yicha
ular uchun qiziqarli, istaklari, ehtiyojlarini tanlab, ularga shaxsiy o’zini o’zi belgilashning qiyin
yo’lidan muvaffaqiyatli o’tishga yordam berish kerak. O’qituvchi ochiq va ochiq bo’lishga intilishi,
o’quvchida kuch-quvvat uyg’otishga harakat qilishi, ya’ni o’qituvchi va shogird teng pozitsiyada
bo’lishi kerak: o’qituvchining ochiqligi o’quvchiga shaxsga qaratilgan bo’lishi kerak. O’qituvchi
shaxsni ko’rishi, uning o’ziga xosligini, o’zgarmasligini tan olishi, o’quvchilarning fikrlari, his-
tuyg’ularini hurmat qilishi, tanlash erkinligi huquqini berishi kerak. Bu bilan u qanday rasmiy
munosabatlarda boʻlishidan qatʼi nazar, ularning tengligini, hamkorlik qilish huquqini tan oladi.
O’rganishda muayyan qiyinchiliklarga duch kelgan o’quvchilar, ayniqsa, muvaffaqiyatga
erishish holatini boshdan kechirishlari kerak. Shu munosabat bilan, ushbu toifadagi o’quvchilar
qiyinchiliksiz yengishlari mumkin bo’lgan vazifalarni tanlash va shundan keyingina murakkabroq
52
Do'stlaringiz bilan baham: |
