|
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati
1. Maxsudova M. Muloqot psixologiyasi
2. Андреева Г.М. Социальная психология.
3. Бодалев А.А. Личность и общение.
4. Леонтьев А.А. Психология общения
5. Международная конференция «психология общения и доверия: теория и практика»
6-7 ноября 2014 г.
6. Казанский педагогический журнал №2, 2019
7. http://www.vashpsixolog.ru/teenager/43-communicate/82-ommunicate-teenager-with-
adults
8. http://elib.buxdu.uz/index.php/pages/referatlar-mustaqil-ish-kurs-ishi/item/13843-muloqot-
psixologiyasi
96
Апрель 2022 10-қисм
Тошкент
‘‘ЎЗБЕКИСТОНДА МИЛЛИЙ ТАДҚИҚОТЛАР: ДАВРИЙ АНЖУМАНЛАР:’’
MAKTAB TA’LIMINI RIVOJLANTIRISHDA AMALIYOTCHI PSIXOLOGLARNING
TUTGAN O‘RNI
Usmonova Gavharshodbegin Toyir qizi,
Jiyanova Ozoda Xolmanova
Navoiy viloyati Karmana tumani
5-DIUM amaliyotchi psixologlari
Annotatsiya:
Mazkur maqolada ta’lim tizimini yanada rivojlantirishda amaliyotchi
psixologlarning tutgan o‘rni, amaliy ko‘nikmalarini va malakalarini amaliyotga tadbiq etish,
turli xil metodalrni amaliyotda qo‘llash bosqichlari pedagogik-psixologik tahlil qilingan.
Kalit so‘z:
malaka, ko‘nikma, kasbiy bilim, mahorat, korreksiya, profilaktika, psixologik
xizmat, aqliy qobiliyat, tashxis.
Mustaqil davlatimizning barcha sohalarda tez suratda ijtimoiy rivojlanib borishini unda
yashayotgan fuqarolarning ijodiy va ma’naviy o‘sishlarisiz amalga oshirib bo‘lmaydi. Insonlardagi
ijobiy shaxsiy sifatlarning rivojlanishi va shakllanishi, asosan, ularning maktab davrlariga to‘g‘ri
keladi. Shuning uchun o‘sib kelayotgan yosh, bunyodkor avlod kelajagini har tomonlama
takomillashgan va ijtimoiy taraqqiyot talablariga to‘la-to‘kis javob bera oluvchi ta’lim tizimining
muvaffaqiyatli tatbiqisiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. Ta’limning muvaffaqiyati esa tashkil etilgan
o‘quv faoliyatining har bir o‘quvchi shaxsiga, uning ijtimoiy taraqqiyotiga qo‘shgan hissasi bilan
belgilanadi. Bu mas’uliyatli vazifani, ayniqsa, bugungi kunda psixologik xizmatsiz tasavvur
qilib bo‘lmaydi. Davlatimizning 2016-yil 14sentyabrdagi O‘RQ-406 sonli «Yoshlarga oid davlat
siyosati tog‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi qonuni, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining
2017- yil 7-fevraldagi PF-4947sonli «O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha
Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida’gi Farmoni, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil
14-avgustdagi PQ3907-sonli «Yoshlarni ma’naviy-axloqiy va jismoniy barkamol etib tarbiyalash,
ularga ta’limtarbiya berish tizimini sifat jihatidan yangi bosqichga ko‘tarish chora-tadbirlari
to‘g‘risida»gi Qarori va bu qaror ijrosini ta’minlash, shuningdek, umumiy o‘rta va o‘rta maxsus
davlat ta’lim muassasalarida o‘quvchilarni psixologik-pedagogik qo‘llab-quvvatlash tizimini
yanada takomillashtirish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-
yil 12iyuldagi 577-sonli «O‘quvchilarni psixologik-pedagogik qo‘llab-quvvatlash ishlarini
yanada takomillashtirish to‘g‘risida»gi qaror va farmoishlar ta’lim muassalarida psixologik
xizmat faoliyatiga va bu faoliayatni olib boruvchi amaliotchi psixologlar zimmasiga masulyatli
vazifalarni yuklaydi.
Shunday ekan, psixologik xizmatning aniq vazifalari belgilab berilgan bir davrda o‘sib
kelayotgan yosh avlodni axborot-psixologik xurujlarning xavfi, Internet jahon axborot
tarmog‘ining salbiy ta’siri, yoshlar tarbiyasiga xavf solayotgan «ommaviy madaniyat»ning kirib
kelishi holatlarining oldini olish, o‘quvchilarning qobiliyati, layoqati, qiziqishlari hamda kasb-
hunarga moyilliklari asosida to‘g‘ri kasb-hunar tanlashlariga ko‘maklashish, turli yosh davrlarida
o‘quvchilarning shaxsiy, aqliy va ijtimoiy rivojlanishini psixologik jihatdan kuzatib borish, ta’lim-
tarbiyadagi psixologik nuqsonlarni aniqlash, ularning aqliy taraqqiyotida sodir bo‘lishi mumkin
bo‘lgan har qanday salbiy og‘ishlarning oldini olish, iste’dodli va iqtidorli o‘quvchilarni aniqlash,
ularning individual-psixologik, fiziologik xususiyatlari va qiziqishlarini o‘rganish, qobiliyatlarini
namoyon etishlari va rivojlantirishlari uchun shart-sharoitlar yaratish, pedagogik jamoalarda
sog‘lom psixologik muhitni yaratish va qo‘llab-quvvatlash, jamoa a’zolarining hissiy-emotsional
holatlari, shaxslararo munosabatlar va ziddiyatli xattiharakatlarni korreksiyalash, ularning
psixologik madaniyatini yuksaltirish, pedagog xodimlar, o‘quvchilar hamda ota-onalarning
psixologik-pedagogik bilimlarini oshirishga ko‘maklashish, pedagog xodimlar, ota-onalar va
jamoat tashkilotlarining samarali hamkorligini ta’minlash ishlarida psixologlar qanday ishlarni
amalga oshirmoqdalar. Bu vazifalarni amalga oshirishda ularga faqat nazariy bilimlarning o‘zi
yetarli bo‘layabdimi? Xush maktab psixologlari qanday muommolarga duch kelishmoqda.
Psixologik xizmatning tarkibiy qismi tuzilishi ishlab chiqilgan, har bir bo‘g‘ining oldiga
ma’lum vazifalar qo‘yilganligiga qaramasdan, bu bo‘g‘inlar to‘laqonli faoliyat yuritayabdimikan?
Ayniqsa, pastki bo‘g‘in, yani viloyat, tumanlar va maktabdagi bo‘g‘inlar qay darajada ish olib
bormoqdalar? Bu yo‘nalishning samaradorligi shu bo‘g‘inlarga bog‘liq emasmi? Aytish joizki,
97
Do'stlaringiz bilan baham: |
