Насослар ва насос станциялари

Bosimli minorani sarfini hisoblash

Suv iste’moli tartibi va 2-ko’taruv nasos stansiyasining ishi birgalikdagi tahliliga ko’ra bosimli minorani ishlash tartibini tashkil qiladi, ya’ni bosimli minoraga suv kelish kattaligini aniqlashga yordam beradi. Bunda bakdagi suvni hajmi belgilanadi, eng katta ahamiyatga ega bo’lgan minimal boshqarish bakini hajmi talab qilinadi. Bosimli minorani umumiy hajmini hisoblash uchun nazorat hajmini bitta tashqi va bitta ichki yong’inni o’chirishga ketadigan 10 minutlik zahiradagi suv sarfini hajmini hisoblash kerak.
^WBM^=Wbb^+Wyo
bu yerda, W_bb - bosimli minoradagi boshqaruv hajmi sifatida bakda qolgan maksimal suv sarfi olinadi.
W_yo - 10 minutlik yong’in o’chirish uchun ketadigan suv zaxirasi u quyidagi formula orqali aniqlanadi;
W_yo=0,6(q_t.yo.+q_i.yo.)=0,6*(35+5)=24 m³ bu yerda, q_t - bitta tashqi yong’inni o’chirish uchun suv sarfi;
q_i - bitta ichki yong’inni o’chirish uchun suv sarfi;
W_bb=1106,194 m³, W_BM=1106,194+24=1130,194 m³.
7.2-jadval.
Bosimli suv minorasini ishlash tartibi

Kunlik soat	Suv iste’moli, m^3/soat	NS-II uzatishi, m^3/soat	Bakdan bakka, m^3/soat	Bakda qolgan suv, m^3/soat
1	2	3	4	5
0-1	772,28	654,13	-118,15	476,464
1-2	782,49	654,13	-128,36	348,104
2-3	756,97	654,13	-102,84	245,264
3-4	765,05	654,13	-110,92	134,344
4-5	603,71	654,13	50,42	184,764
5-6	832,24	654,13	-178,11	6,654

6-7	1051,21	1308,266	257,056	263,71
7-8	1259,78	1308,266	48,486	312,196
8-9	1379,24	1308,266	-70,974	241,222
9-10	1390,85	1308,266	-82,584	158,638
10-11	1370,4	1308,266	-62,134	96,504
11-12	1404,77	1308,266	-96,504	0
12-13	1221,73	1308,266	86,536	86,536
13-14	1186,55	1308,266	121,716	208,252
14-15	1231,35	1308,266	76,916	285,168
15-16	1284,69	1308,266	23,576	308,744
16-17	1340,47	1308,266	-32,204	276,54
17-18	1213,46	1308,266	94,806	371,346
18-19	1168,23	1308,266	140,036	511,382
19-20	1055,67	1308,266	252,596	763,978
20-21	966,05	1308,266	342,216	1106,194
21-22	748,18	654,13	-94,05	1012,144
22-23	940,33	654,13	-286,2	752,954
23-24	785,47	654,13	-131,34	594,614
Jami:	25511,21	25511,21	0

Toza suv saqlash rezervuarining hisobi

Toza suv rezervuarini umumiy hajmi W_rchv o’z ichiga boshqaruv hajmini,shuningdek yong’in o’chirish uchun ketadigan suv zahirasi va tozalash inshootini o’z ehtiyoji uchun ketadigan suv zahirasi hajmini yig’indisini qamrab olgan bo’lishi kerak, yani:
W_rchb=W_bb+W_yo+W_sn=3679,515+2543,125+1785,78=8008,42 m³;
Yong’in o’chirish zahirasi yong’in o’chirish davomida toza suv rezervuariga maksimal suv iste’moli vaqtida 3 soat mobaynida o’chirishga ketadigan suv hajmi aniqlanadi;
W_yon=t_yon*Q_yon+∑Q_max*t-t_yon*Q_TI=1566+4166,02-3*1062,965=2543,125 m³;
bu yerda, ∑Q_max*t - maksimal suv iste’moli vaqtini hisobga olgan holda yog’in o’chirish davomida qabul qilingan vaqtdagi maksimal suv sarfini yig’indisi m³;
Q_os - yong’in o’chirish mobaynida tozalash inshootidan toza suv rezervuariga kelib tushadigan suv sarfi kundagi maksimal suv iste’molining o’rtacha soatlik sarfiga teng Q_sutmax/24, m³/soat.
Tozalash inshootini o’z extiyojiga yetadigan suv zahirasi suvni qayta ishlash texnalogiyasiga va qabul qilingan inshoot turlariga ko’ra aniqlanadi.
Agar tozalash inshootida tez ishlovchi filtrlar va kontaktni tiniqlashtiruvchi bo’ladigan bo’lsa, taxminan suvni zahirasini maksimal kunlik istemolidan 5-8% ni qabul qilsa bo’ladi. Toza suv rezervuari umumiy miqdori2tadan kam bo’lmasligi kerak, bitta rezervuar o’chirilganda qolganlarida yong’in va nosozlik suv hajmlarining 50 % hajmi saqlanishi lozim.
1-Ko’taruv nasos stansiyasini uzatish suv sarfi;
W_p=3679,515 m³
t_poj*Q_poj=1566 m³;
∑Q_maks*t=1390,85+1370,40+1404,77=4166,02 m³/soat
Q_oc=1062,965 m³/soat W_sn=1785,78 m³
Toza suv rezervuarining miqdori 2 tani tashkil etadi. Bitta toza suv rezervuarining hajmi;
W₁= W_rchv/2=8008,42/2=4004,21 m³;
W₁=l*b*h= 4004,21=34*24,5*4,8 shu o’lchamdagi rezervuar qabul qilinadi.
7.3-jadval.
Toza suv rezervuari

Kunlik soat	NS-I uzatishi, m^3/soat	NS-II uzatishi, m^3/soat	TSRdan TSRga, m^3/soat	TSRda qolgan suv, m^3/soat
1	2	3	4	5
0-1	1062,965	654,13	408,835	1635,34
1-2	1062,965	654,13	408,835	2044,175
2-3	1062,965	654,13	408,835	2453,01
3-4	1062,965	654,13	408,835	2861,845
4-5	1062,965	654,13	408,835	3270,68
5-6	1062,965	654,13	408,835	3679,515
6-7	1062,965	1308,266	-245,301	3434,214
7-8	1062,965	1308,266	-245,301	3188,913
8-9	1062,965	1308,266	-245,301	2943,612
9-10	1062,965	1308,266	-245,301	2697,311
10-11	1062,965	1308,266	-245,301	2453,01
11-12	1062,965	1308,266	-245,301	2207,709
12-13	1062,965	1308,266	-245,301	1962,408
13-14	1062,965	1308,266	-245,301	1717,107
14-15	1062,965	1308,266	-245,301	1471,806
15-16	1062,965	1308,266	-245,301	1226,505
16-17	1062,965	1308,266	-245,301	981,204
17-18	1062,965	1308,266	-245,301	735,903

18-19	1062,965	1308,266	-245,301	490,602
19-20	1062,965	1308,266	-245,301	245,301
20-21	1062,965	1308,266	-245,301	0
21-22	1062,965	654,13	408,835	408,835
22-23	1062,965	654,13	408,835	817,67
23-24	1062,965	654,13	408,835	1226,505
Jami:	25511,21	25511,21	0

Quvur o’tgazgichlarning gidravlik hisobi

Tashqi va quvur o’tkazgichlarning hisobi ularning diametri va yo’qolgan damini aniqlashdan boshlanadi.
Quyidagi ifoda orqali quvur o’tkazgichdagi hisobiy suv sarfi aniqlanadi;
Q_t=Q_p/N
Q_p - nasos stansiyasi suv sarfi
N - parallel ishlovchi quvur o’tkazgichlar soni; Q_t=1308,266/2=654,13 m³/soat=181,7 l/sek=0,181 m³/sek;
So’rib beruvchi quvur o’tkazgichlar.


Eng qulay tezlik deb 1,5 m/s ga teng deb qabul qilamiz. Hisobiy diametrni quyidagi ifoda orqali aniqlaymiz;
𝐷 = √^4∗𝑄 = √^4∗0.181 = 0.391m;
𝜋∗𝑉 3.14∗1.5
GOST 18599-2001 bo’yicha ichki diametrni tanlanadi;
D_ich=428 mm, D_tash=450 mm
i=0,002933, V=1,263 m/s
Uzunlik bo’yicha yo’qolgan dam; H_l=i*l=0,002933*10=0,02933 m.
So’rib beruvchi quvurdagi yo’qolgan dam H_bc=1,2*i*l+1,5 m=1,2*0,02933+1,5=1,535 m.
Bosimli quvur o’tkazgich.
Eng qulay bo’lgan tezlik 2 m/sek ga teng deb qabul qilamiz; Taxminiy hisobiy diametrni quyidagi ifoda bilan aniqlaymiz;

_{𝐷 = √}4∗𝑄 _{= √} 4∗0.18
= 0.338 m

𝜋∗𝑉 3.14∗2.0

GOST 18599-2001 bo’yicha ichki diametrni tanlaymiz;

D_ich=337,6 mm, D_tash=355 mm
i=0,009105, V=2,03 m/s
Uzunlik bo’yicha yo’qolgan dam; H_l=i*l=0,009105*230=2,094 m
Bosimli quvur o’tkazgichdagi yo’qolgan dam H_nap=1,2*i*l+3=1,2*2,094+3=5,51 m