Насослар ва насос станциялари

25–masala. Uchta bir xil D320–50 markazdan qochma nasosi, parallel ravishda ishlay turib, suv tarmog‘iga suv uzatadilar. O‘tkazish quvurlari tizimi va
tarmoq tavsifi N_tr = N_g + S_trQ² tenglamasi bilan ifodalanib, unda o‘tkazish quvurlari gidravlik qarshiligi raqamli ifodasi S_tr = 75 bo‘lib, m³/s da ifodalangan, Q sarfi uchun tarmoqning keltirilgan qarshiligi S_s = 125. Suvni nasoslar yordamida ko‘tarishning geometrik balandligi N_g = 30 m. Nasos tavsifi 34–rasmda ko‘rsatilgan.

34–rasm. D320–50 markazdan qochma nasosining tavsifi
Nasoslarning umumiy sarfi Q₁₊₂₊₃ va erishiladigan oqim kuchi N₁₊₂₊₃ shuningdek har bir nasos uchun ularning birgalikdagi ishi uchun q, H, η_n va N_n parametrlarini aniqlash talab etiladi.
Javob. Q₁₊₂₊₃ = 296,1 l/s; N₁₊₂₊₃ = 47,2 m. Har bir nasos birga ishlaganda quyidagi parametrlarga ega: Q₁ = Q₂ = Q₃ = 98,7 l/s; N₁ = N₂ = N₃ = H₁₊₂₊₃ = 47,2 m; η_n1 = η_n2 = η_n3 = 0,75; N_n1 = N_n2 = N_n3 = 60,9 kVt.

Turli tavsifga ega markazdan qochma nasoslar parallel ishining parametrlarini aniqlash

7–misol. Ikkita turli xil – D320–50 va D200–36 markazdan qochma nasoslari, parallel ishlay turib, 32,a–rasmda ko‘rsatilgan sxema bo‘yicha suv minorasiga suv uzatadilar. Po‘lat quvurlardan ishlangan so‘rilish liniyasi 216arometri d_vs = 250
mm va uzunligi l_vs = 30 m. Cho‘yan quvurlardan ishlangan kuch liniyasi 217arometri d_n = 250 mm va uzunligi l_n = 260 m. quduqdagi quyi suvlar sathi belgisi Z_gnv = 38 m, minoradagi oqim kuchining to‘kish tirqishi Z_vb = 58 m lik belgida joylashgan. Nasoslar tomonga burilishlar (ajralishlar)dagi oqim yo‘qotishlarini miqdori kichikligi tufayli inkor etish mumkin. Nasoslar tavsifi 5.35–rasmda keltirilgan.
Nasoslarning umumiy sarfi Q₁₊₂ va erishiladigan oqim kuchi N₁₊₂, shuningdek har bir nasos uchun ularning birgalikdagi ishi hamda alohida ishlagan hol uchun q, H, η_n va N_n parametrlarini aniqlash talab etiladi.
Echim. Parallel ravishda ulangan turli tavsifga ega nasoslar ish parametrlarini aniqlash uchun avval nasoslarning umumiy tavsifi – ΣQ –H₁₊₂ quriladi (35–rasmga qarang). Ushbu tavsif bir xil oqim kuchida (ordinata) uzatish (abssissa) larni ikkiga ko‘paytirish bilan amalga oshiriladi.
35–rasm. D320–50, b I D200–36 markazdan qochma nasoslarning parallel ishgandagi kыrsatkichlarini aniqlash uchun

Xuddi ana shu grafikda o‘tkazish quvurlari tizimi tavsifi ham tushiriladi.

Q–N_tr o‘tkazish quvurlari tizimi tavsifi mazkur tenglama yordamida taqdim etiladi:
N_tr=N_g+(1,1A_vsl_vsK_vs+1,05A_nl_nK_n)Q²=
=(58–38)+( 1,1∙1,653∙30∙K_vs+1,05∙2,299∙260∙K_n)Q²=
=25+(54,6K_vs+627K_n)Q².

Q ning turli ifodasi uchun, m³/s, N_tr ning tegishli ifodalari aniqlanadi. Q va N_tr bo‘yicha ΣQ –H₁₊₂ tavsifi quriladi.

Nasoslarning umumiy tavsifi – ΣQ –H₁₊₂ va o‘tkazish quvurlari tizimining tavsifi – Q–N_tr larning kesishuv A nuqtasi nasoslarning ish nuqtasidir. A nuqtaga quyidagilar mos keladi: umumiy uzatish Q₁₊₂ = 155 l/s va umumiy oqim kuchi N₁₊₂ = 34 m.

5.14-jadval

q, l/s	Q, m^3/s	^Uvs^,^m/s	^Kvs	^Un^, m/s	^Kn	^Htr^,^m
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180	– 0,02 0,04 0,06 0,08 0,1 0,12 0,14 0,16 0,18	– 0,38 0,75 1,13 1,51 1,88 2,26 2,64 3,00 3,37	– 1,123 1,029 0,991 0,968 0,955 0,945 0,937 0,932 0,929	– 0,39 0,80 1,19 1,59 1,99 2,39 2,78 3,13 3,25	– 1,231 1,047 0,968 0,918 0,885 0,862 0,841 0,831 0,822	25 20,33 21,14 22,38 24,02 26,07 28,52 31,56 34,64 38,34

Har bir nasos uzatish imkoniyatini va ular birgalikda parallel ishlaganida A nuqta orqali oqim kuchini aniqlash uchun nasoslar tavsiflari – Q–N₁ va Q–N₂ bilan kesishguniga qadar gorizontal chiziq o‘tkaziladi. A₁ va A₂ ish nuqtalari bo‘yicha ana shu parametrlar topiladi: Q₁ = 94 l/s; Q₂ = 61 l/s; N₁ = N₂ = N₁₊₂ = 34 m. 1 va 2–nuqtalar bo‘yicha har bir nasosning ular birgalikda ishlagan holdagi FIK topiladi: η_n1 = 0,76; η_n2 = 0,7.

Har bir nasosning quvvati mazkur formula bo‘yicha aniqlanib, quyidagiga teng:

н1
_{N =} ^gQ1H1 _ 1000  9,8  0,094  34 _{ 41,2кВт.}

ⁿ¹ 1000
1000  0,76

^Nn2
₌ gQ₂ H ₂
1000_н2
 1000  9,8  0,061 34 _{ 29кВт.}
1000  0,76

Har bir nasosning parametrlari ular alohida ishlaganida A₁ va A₂ nuqtalari, nasoslarning egri chiziqlari Q–N₁ va Q–N₂ ning o‘tkazish quvurlari tizimi tavsifi bilani kesishuv nuqtasi bo‘yicha aniqlanadi.
A₁ va A₂ nuqtalariga quyidagilar mos keladi:

Q΄₁=109 l/s; N΄₁=29 m; η΄_n1=0,68; Q΄₂=75 l/s; N΄₂=26 m; η΄_n2=0,62;

N΄_n1
= gQ´₁ H´₁
1000´_н1
 1000  9,8  0,109  29 _{ 45,6кВт.}
1000  0,68

N΄_n2

₌ gQ´₂ H´₂
1000´_н2
 1000  9,8  0,075  26 _{ 30,8кВт.}
1000  0,62