Nasoslar va gidrodvigatellar

IJRO MEXANIZMLARI

PNEVMATIK

GIDRAVLIK

ELEKTRIK

Ijro mexanizmlarining energiya turiga qarab turlanishi

Elektrik ijro mexanizmlari
Qishloq va suv xo’jaligi ishlab chiqarishida statsionar qurilmalar va jarayonlarni avtomatlashtirishda asosan elektrik ijro mexanizmlari, xarakatlanuvchi mashinalarda esa gidravlik va pnevmatik ijro mexanizmlari qo’llaniladi.
Chiquvchi organning xarakteriga qarab elektrik ijro mexanizmlarining turkumlanish sxemasi

ELEKTRIK IJRO MEXANIZMLARI

ELEKTROMAGNITLI

ELEKTRODVIGATELLI





Sоlenоidli

Bir aylanishli





Qisqa muddatli tok ‘otkazuvchan

Uzoq muddatli tok o’tkazuvchan

Ko’p aylanishli





Qadamli





Elektromagnitli mufta

Doimiy aylanishli

Chiquvchi organning xarakteriga qarab elektrik ijro mexanizmlarining turkumlanishi.

Тakomillashtirilgan elektrik ijro mexnizmlari
Тakomillashtioilgan elektrik ijro mexnizmlari ko’p aylanishli quvurli armaturani distansion boshqaruvi uchun qo’llanadi. Bu ijro mexanizmlari M,A,B,V,G,D rusumli elektr yuritmalari nomini olgan bo’lib, ular gidromelirrativ tizimlarining avtomatlashtirilgan nasos stansiyalarida qo’llaniladi. Ular bir-biridan maksimal aylanish momenti, reduktorining tuzilishi, gabarit ulanish o’lchamlari va ba’zi konstruktiv elementlari bilan farqlanadi. Elektr yuritmalarining barcha konstruktiv elementlari maksimal darajada unifiksiyalangan, yuritma validagi ruxsat etilgan momentni chegaralovchi maxsus qurilmalari va boshqaruv sxemalariga ega elektr yuritmalarini ekspluatatsiya sharoitlariga ko’ra normal holatda ishlashi uchun 7 1-jadvalda ularni tiplariga ko’ra texnik ma’lumotlar keltirilgan. Elektr yuritmalarining normal holatidagi joylashtirilishi vertikal holat hisoblanadi (yuritma vali vertikal joylashtiriladi).
7 1-jadval

Elektr motor tipii	Joylashtirilishi	Ishchi harorat oralig’i S	Тashqi muxitning nisbiy namligi 20 Sda %	Moylash davriyligi
M	Хonalardagi va ochiq havodagi statsionar qurilmalar	-20…+35	80gacha	Uch oyda 1 marta
A	-	-40…+40	95 gacha
B,V,G,D				Bir yildan kam emas

B,V,G,D tipli elektr yuritmalarining ish prinsipi va tuzilishini ko’rib chiqamiz.
Elektr yuritmaning knematik sxemasi 7.3 - rasmda keltirilgan. Elektr yuritma quyidagi asosiy elementlar va qismlardan tashkil topgan: korpus chervyakli silindrik reduktor, qo’l dubleri qismi elektr motori yo’l va moment o’chirgichlari qutilari.
Yo’l va moment o’chirgichlari qutilari korpusga mahkamlanadi. Korpusga podshipniklardagi 46-chervyakli 45 shlikli val montaj qilingan. Shirikli valda aylantiruvchi momentni chegaralovchi mufta joylashgan. 6-maxovikli qo’l dublerlari sharikli valni oxiriga ulangan. Shu yerda bo’sh qilib kulachokli 4-silindirik g’ildirak joylashtirilgan. Korpusga xuddi shunday ravishda yo’l va moment o’tkazgichlari qutisiga aylanishni uzatuvchi 43-chervyakli g’ildirakka ega bo’lgan va 40, 41-silindrik shestrnyalari bilan plita ulangan.