Nashriyot-matbaa ijodiy uyi toshkent-2020 (2- qism) „O‘qituvchi

kay-
fiya tingiz yaxshilanadi
va uni qayerga yubormang, sizga quvonchli tuyg‘ular, 
quvonch li vaziyatlar 
quvnoq
odamlar bilan qaytib keladi. Masalan, radiodan 
yoq tirgan
kuyingizni tinglab 
xursand bo‘lsangiz
, 
kutilmaganda
hayotning tuh
-
fasiga ega bo‘lasiz, kayfiyatingiz chog‘ bo‘ladi – bularning hammasi tortishish 
qonunining kuchidir. 
(Deyl Karnegi)
Iboralar:
ko‘ngil chog‘ligingizda, ko‘ngil ravshanligingizda; bahri di-
lingiz ochiladi, ko‘nglingiz ko‘tariladi; labidan kulgi arimaydigan, chehrasi 
ochiq; ko‘ngilni ko‘taradigan, ko‘ngilga xush keladigan; boshingiz ko‘kka yetsa, 
dimog‘ingiz chog‘ bo‘lsa; hash-pash deguncha, ko‘z ochib yumguncha.
13.4- mashq.
Quyidagi iboralar asosida og‘zaki gaplar tuzing. 
Ko‘z ko‘rib, quloq eshitmagan; nomi ulug‘, suprasi quruq; katta boshini kichik 
qilmoq; dami ichida qolmoq; suvdan quruq chiqmoq.
13.5- mashq.
Ikki guruhga bo‘linib, 
„Bu so‘z bizniki“ 
musobaqasini o‘tkazing. Be-
rilgan iboralarni 1- guruh sinonimik juftlik, 2- guruh antonimik juftlik shaklida yoz
-
sin.
Yerga urmoq; ko‘kka ko‘tarmoq; yuragi keng; yuragi tor; ko‘ngli joyiga tush
-
di; yuragiga g‘ulg‘ula tushdi; almisoqdan beri; almisoqdan qolgan; ammamning 
buzog‘i; og‘zing qani desa, qulog‘ini ko‘rsatadi; anqoga shafe; anqoning urug‘i; 
jag‘ida jag‘ qolmadi; og‘ziga mum solgan; jag‘i tinmadi; labi labiga tegmaydi; 
og‘ziga muhr bosilgan; og‘zida osh damlamoq. 
4 – Ona tili, 11-sinf
http://eduportal.uz

---

50
13.6- mashq.
Omonim ibora qatnashgan gap juftliklariga diqqat qiling. Ular -
ning ma’nosini izohlang.
1. Bugun, nihoyat, askarlarga dam berildi. Mashina balloniga nasos bilan 
dam berildi. 2. Haziling bor bo‘lsin, kulaverib ichaklarim uzilayozdi. Uzoq vaqt 
ovqat yemay ochiqqanimdan ichaklarim uzilayozdi. 3. Uzumingiz boshini yeb 
solibdi-ku. Ocharchilik ancha odamning boshini yeb ketdi. 4. Bu qiz shuncha 
qilgan yaxshiliklaringizni bilmay, sizdan yuz o‘girdi. Endigina chaqirish uchun 
og‘iz juftlamoq chi edim, o‘zi men tomonga yuz o‘girdi.