Нашрга тайёрлаган: Хадича Мисга Нашриёт

Ич кетиши (диарея)
Ич кетишидан қўрқиш нотўғри, чунки ич кетиши ҳеч қандай xавф 
туғдирмайди. Ич кетиши организмнинг ичак йўли орқали зарарли нар-
салардан тозаланишидир. Шунинг учун ич кетишини дарров тўхтатишга 
ҳаракат қилиш керак эмас. Бу ҳолатда энг аввало қуйидагилар қилинади: 
Болага 2-3 кун ҳеч қандай овқат берилмайди.
Ич кетиши тўхтаганда болага ҳар куни эрталаб асал сиропи ичири-
лади. Очиққанда мавсумига қараб, лимон, олхўри, олма, олча, тарвуз, 
узум, анор суви сув билан аралаштириб ичирилади. Кечга яқин табиий 
асал ёки қатиқ билан қайнатилган гуруч берилади.
Болани кунига бир мартадан кўп пиширилган овқат истеъмол қилишга 
ўргатмаслик керак.
Эмизикли чақалоқнинг ичи кетса 2 кун давомида эмизилмайди. 
Икки кун давомида арпободиён чойи ёки қоразира чойи табиий асал 
сиропи билан яримга-ярим қилиб аралаштириб берилади. 4-6 ойлик 
чақалоққа кунига кўпи билан 1 десерт қошиқ, 8-10 ойлик чақалоққа 
кўпи билан 1 ош қошиқ асал берилиши мумкин. Она эса бу 2 кунни ли-
мон, грейфрут, олма, анор, исмалоқ, семизўти ёки сабзи суви ва арпабо-
диён чойини ичиб ўтказиши, сутини тартиб билан соғиб ташлаши керак. 
Ич кетиши тўхтагандан кейин чақалоқни эмизиб бошлаш мумкин, 
фақат она ўзи ейдиган нарсаларга эътиборли бўлиши лозим. 
Касалланган чақалоқ 4 ойдан кичик бўлса
2-3 кун давомида кунига 2 марта 1 чой қошиқ асал билан тайёрланган 
100 гр. асал сиропи; 4 марта 100 грамм сувга 10-15 грамм лимон суви 
берилади. Бу муддат ичида чақалоқ эмизилмайди. 
Ич қотиши
Бола ҳар сафар овқатлангандан сўнг, она сутини эмгандан сўнг ҳам, 
катта ҳожатга чиқиши керак. Бир кундан ортиқ давом этган ич кетишини 
ўзидан-ўзи йўқолишини кутмаслик керак, бунга қарши бирон бир чора 
кўриш лозим. 1 ёшдан кичик чақалоқларга қилиниши мумкин бўлган уч 
турли муолажа мавжуд:
• Кўрсаткич бармоғи зайтун ёғига ботирилади, бармоқ билан бола-
нинг ануси ва ичкариси массаж қилинади. Чақалоқнинг катта ҳожати 
дарров келади.
• Бироз туз билан асал аралаштирилиб, боланинг анусига қўйилади ва 
массаж қилинади.
• Эмизикли чақалоқларда 30-50 гр., 3-5 ёшдаги болаларда 70-100 гр. 
зайтун ёғи (хона ҳароратида) боланинг анусга резина помпа (клизма 
коптокчаси) билан юборилади.10-15 дақиқа кутилгандан кейин хожат-
хонага олиб борилади.

---

Ойдин Солиҳ «Ҳақиқий Тиббиёт»
351
Болага зайтун ёғи билан клизма қилинади ва овқатланиши тартибга 
солинади, шунда ич қотишга сабаб қолмайди (
“Қабизлик”
бўлимига 
қаранг). Эмизaдиган она чақалоғининг ичи қотмаслиги учун ўзининг 
ичакларини даволаши керак. (