Nashrga ruxsat etaman

4. 2017–2021 yillarda О„zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish 
bо„yicha Harakatlar strategiyasi asosida ijtimoiy sohani isloh qilish 
masalalari. 
Kuchli ijtimoiy siyosatni amalga oshirish О‗zbekiston milliy siyosatining eng 
muhim tamoyilidir. Bozor islohotlarining barcha bosqichlarida О‗zbekistonda 
davlatining ijtimoiy siyosati yetarlicha keng doiradagi masalalarni, shu jumladan, 
aholi daromadlarini tartibga solish, ish bilan ta‘minlash va yangi mehnat 
munosabatlarini shakllantirish, aholining ayrim toifalari va guruhlarini ijtimoiy 
himoya qilish va qо‗llab-quvvatlash, sog‗liqni saqlashni rivojlantirish, jismoniy 
tarbiya va sport, ta‘lim kabilarni qamrab oladi. 
Mamlakatimizda noyob ijtimoiy rivojlanish tizimi yaratilgan. ―Obod qishloq‖ 
va ―Obod mahalla‖, ―Yoshlar - bizning kelajagimiz‖, ―Besh tashabbus‖ kabi 
dasturlarni amalga oshirishda faol ishtirok etib, xalqimiz yangicha fikrlay va ishlay 
boshladi. Shu tufayli yuzlab tuman, shahar va qishloqlarning qiyofasi tubdan 
о‗zgarib bormoqda. 
Harakatlar strategiyasida belgilangan vazifalar, shuningdek, fuqarolarning 
xalq bilan muloqoti davomida kelib tushgan takliflari asosida ijtimoiy sohada biz 
quyidagi asosiy masalalarni hal qilishimiz kerak. 
Birinchidan, О‗zbekistonda amal qilayotgan ijtimoiy himoya modeli 
umume‘tirof etilgan xalqaro standartlarga va zamonaviy talablarga muvofiqligini 
ta‘minlash kerak. 
Ta‘kidlash joizki, mamlakatimizda boquvchisini yо‗qotgan nogironlarni, 
ijtimoiy zaif va kam ta‘minlangan oilalarni qо‗llab-quvvatlash, xususan, ularni 
arzon uy-joy bilan ta‘minlashga alohida e‘tibor qaratilmoqda. 
Faqatgina 2019 yilda 21,500 dan ortiq oila arzon uy-joy oldi. "Obod qishloq" 
va "Obod mahalla" dasturlari doirasida 479 ta qishloq va ovullarda, shuningdek, 
1,6 milliondan ziyod aholisi bо‗lgan 116 shahar mahallalarida keng kо‗lamli 
qurilish va obodonlashtirish ishlari amalga oshirildi. Ushbu maqsadlar uchun 6,1 
trillion sо‗m ajratildi, bu 2018 yilga nisbatan 1,5 trillion sо‗mga kо‗pdir. 
Qurilgan arzon va shinam uylarning soni - yakka tartibdagi uylar va kо‗p 
qavatli uylardagi kvartiralarning soni - 34700 tashkil etdi, shu jumladan, qishloq 
joylarda 17100, shaharlarda 17600, bu 2016 yilga nisbatan deyarli 3 baravar 
kо‗pdir. 214,2 ming yakka tartibdagi, 1182 ta kо‗p qavatli uylar ta‘mirlanib, 378 ta 

---

kо‗p qavatli uylar obodonlashtirildi. Xususiy qurilish kompaniyalari tomonidan 
viloyatlar va Toshkent shaharlarida 18 mingga yaqin uylar, shuningdek, qishloq 
joylarda 4 mingta uylar qurilgan. 
5000 ta kam ta‘minlangan fuqarolar va uy-joy sharoitlarini yaxshilashga 
muhtoj oilalarni, shu jumladan, nogiron ayollarni ijtimoiy qо‗llab-quvvatlash 
maqsadida 2019 yilda ipoteka kreditlari bо‗yicha uy-joy sotib olish uchun 
dastlabki tо‗lovlarni tо‗lash uchun 116 milliard sо‗mdan ortiq mablag‗ ajratildi. 
2020 yilda esa shaharlardagi 16 mingta muhtoj oilalarga uy-joy uchun 
boshlang‗ich tо‗lovni va ipoteka foizlarini tо‗lash uchun esa byudjetdan 1 trillion 
sо‗mga yaqin subsidiya ajratildi. 
Mamlakatda amalga oshirilayotgan islohotlar xalqaro hamjamiyat tomonidan 
munosib baholanmoqda. Xususan, dunyodagi eng nufuzli nashrlardan biri bо‗lgan 
"Ekonomist" jurnali О‗zbekistonni 2019 yilgi islohotlar eng yuqori sur‘atlarda 
amalga oshirgan yil davlati deb tan oldi. 
Ijtimoiy infratuzilmani yaxshilashga katta e‘tibor qaratilmoqda. Shunday 
qilib, 2019 yilda viloyatning 5476 kilometr uzunlikdagi ichki kо‗chalari 
ta‘mirlandi va rekonstruksiya qilindi. Bundan tashqari, umumiy uzunligi 2458 
kilometr bо‗lgan 36000 dan ortiq tungi kо‗chalar yoritilib, 21 ta aloqa tizimi 
takomillashtirildi. Xuddi shu yili aholiga transport xizmati kо‗rsatish tizimi ham 
takomillashtirildi, 556 avtostansiya qurildi, 46,3 milliard sо‗mga 189 ta zamonaviy 
avtobus sotib olindi. Joriy yilda ichimlik suvi ta‘minoti tizimini yaxshilash 
maqsadida 2219 km yangi tarmoqlar qurildi, 221 km suv inshootlari, 729 km suv 
ta‘minoti tarmoqlari va 163 ta suv inshootlari rekonstruksiya qilindi. 361 milliard 
sо‗mlik elektr va gaz ta‘minoti tizimini takomillashtirish choralari kо‗rildi. 
Birgina 2019 yilda 280 ta bolalar bog‗chasi, 510 ta maktab, 237 ta tibbiyot va 
439 ta boshqa ijtimoiy obektlarni qurish va ta‘mirlash ishlari amalga oshirildi. 
Hammasi bо‗lib 2500 dan ortiq bozor infratuzilmasi obektlari qurildi va 
ta‘mirlandi. 
Keyingi uch yil ichida yо‗llar qurilishiga 9,8 trillion sо‗m, suv ta‘minoti 
tarmoqlarini yotqizishga 4,6 trillion sо‗m, elektr tarmoqlari qurilishiga 18,2 
trillion, gaz ta‘minotiga 1,2 trillion sо‗m ajratiladi. Ushbu mablag‗ sо‗nggi о‗n 
yilga nisbatan bir necha baravar kо‗p. Shu bilan birga, zamonaviy infratuzilmani 
yaratish va mavjud tizimlarni modernizatsiya qilish uchun 10 baravar kо‗proq 
mablag‗ kerak. 
Respublikada sog‗liqni saqlash tizimini rivojlantirish, aholiga tibbiy xizmat 
kо‗rsatish sifatini oshirish bо‗yicha islohotlar izchil davom ettirilmoqda. 
Ma‘lumki, bizning respublikamizda nafaqat tibbiyotni moliyalashtirishda, 
balki tibbiy yordamning mavjudligida ham farq bor. Ushbu muammolarni hal 
qilish uchun Prezident Shavkat Mirziyoyev rahnamoligida 2017 yilda sog‗liqni 

---

saqlash sohasida keng kо‗lamli islohotlar amalga oshirildi, bir qator huquqiy 
hujjatlar qabul qilindi. Ushbu hujjatlar paydo bо‗layotgan muammolarni bartaraf 
etishga, ularni hal qilishning eng yaxshi yо‗llarini topishga qaratilgan. Masalan, 
Prezidentning 2017 yil 16 martdagi "Shoshilinch tibbiy yordamni yanada 
takomillashtirish chora-tadbirlari tо‗g‗risida" gi Farmoni ushbu tizimni isloh 
qilishning dastlabki bosqichi bо‗ldi. 
Ushbu Farmon ijrosi doirasida bir qator dasturiy chora-tadbirlar amalga 
oshirildi, ular 1269 ta transport vositalarini sotib olishni, 240 ta obektni kapital 
ta‘mirlashni, tibbiyot muassasalarida tez tibbiy yordam podstansiyalarini yaratishni 
nazarda tutadi. Buxoro viloyatining Rometan tumanida qishloq vrachlik punktlarini 
optimallashtirish asosida 6 ta oilaviy poliklinika va 9 ta qishloq vrachlik punktlari 
tashkil etildi. Monitoring natijalariga kо‗ra, 2018 yil 1 fevral holatiga tibbiy asbob-
uskunalar bilan jihozlangan avtomashinalar ajratildi, tez yordam podstansiyalari 
qurildi va dori-darmonlarga ikki baravar kо‗p mablag‗ ajratildi. 
Tibbiyotni aholiga yaqinlashtirish maqsadida О‗zbekiston Respublikasi 
Prezidentining 2020 yil 25 yanvarda qabul qilingan "Shoshilinch tibbiy yordam 
tizimini takomillashtirishni jadallashtirish chora-tadbirlari tо‗g‗risida" gi qarori 
qabul qilindi, bu bilan ushbu sohada amalga oshirilayotgan tub о‗zgarishlarning 
keyingi bosqichi boshlandi. 
Natijada shoshilinch va tez tibbiy yordam tizimida tub о‗zgarishlar yuz 
bermoqda, zamonaviy elektron aloqa texnologiyalari joriy etilmoqda. Favqulodda 
yordam zamonaviy tibbiy asbob-uskunalar bilan jihozlanmoqda, yagona 
dispetcherlik xizmati, butun mamlakat bо‗ylab birlashgan kecha-kunduz telefon 
raqami joriy etildi, Call-markazlarni yaratish tizimni yangi bosqichga olib 
chiqmoqda. Shuningdek, xususiy sektor shoshilinch va shoshilinch tibbiy yordam 
tizimiga jalb qilingan bо‗lib, bundan buyon mulk shaklidan qat‘iy nazar barcha 
tibbiyot tashkilotlarida shoshilinch tibbiy yordam bepul kо‗rsatiladi. 
2020 yilda Toshkent shahridagi tez yordam stansiyalari, Respublika 
shoshilinch tibbiy yordam ilmiy markazi, shuningdek, hududiy poliklinikalarning 
tez yordam stansiyalari negizida call-markazlar yaratilmoqda. 2019 yilda 
mintaqaviy podstansiyalarni Call markazlariga ulash rejalashtirilgan. 
Tadbirlar dasturi umumiy profil guruhlari 1200 ta jihozlash va 712 ta 
avtomashinani modernizatsiya qilishni nazarda tutadi. Barcha jamoalar GPS-
navigatorlar va radioaloqa bilan ta‘minlanadi. Portativ EKG apparatlari, 
ventilyatorlar va boshqalar xarid qilinadi. 
Sog‗liqni saqlashni moliyalashtirish tizimini tubdan isloh qilish maqsadida 
2019 yilda davlat tibbiyot muassasalari va aholini dori-darmon vositalari va tibbiy 
mahsulotlar bilan ta‘minlash uchun 1,5 trillion sо‗m ajratildi, ya‘ni, о‗tgan yilga 
nisbatan 1,3 baravar kо‗p. 281 tibbiyot muassasasini qurish va ta‘mirlash uchun 

---

1,1 trillion sо‗m mablag‗ ajratildi. Shu bilan birga, 17 ta ixtisoslashtirilgan ilmiy va 
amaliy tibbiyot markazlarida zamonaviy boshqaruv tizimi joriy etildi. 
Mamlakat Konstitusiyasida har bir insonning malakali tibbiy yordam olish 
huquqi mustahkamlangan. Ushbu muhim qoidaning amalda tatbiq etilishi millat 
genofondini saqlash, davlat va jamiyat taraqqiyotining kafolati hisoblanadi. 
Keng qamrovli islohotlar natijasida mamlakatda umr kо‗rish davomiyligi 
1990 yildagi 67 yoshdan 2017 yilda 74 yoshga yetdi. Bolalar о‗limi 3 baravar 
kamaydi. Ushbu kо‗rsatkichlarni yanada yaxshilash imkoniyatlari mavjud. 
Vaqt talablariga muvofiq xususiy tibbiyot muassasalarini rivojlantirish uchun 
juda kо‗p ishlar qilinmoqda. Birgina 2018 yilning о‗zida respublikada ularning 400 
dan ortig‗i yaratildi. 
Bir qator rivojlangan davlatlar qatoriga kirishni о‗z oldiga maqsad qilib 
qо‗ygan О‗zbekiston ilm-fan, ta‘lim va innovatsiyalarga tayanib, unga 
tezlashtirilgan islohotlar orqaligina erisha oladi. Buning uchun, avvalo, 
islohotlarning tashabbuskori rolini о‗ynaydigan, strategik qarashlarga, chuqur 
bilimlarga va yuqori malakalarga ega bо‗lgan, yangi shakllangan kadrlarni 
tarbiyalash zarur. Shuning uchun ham mamlakatda ta‘limning barcha bosqichlarida 
- maktabgacha ta‘limdan tortib to oliy ta‘limgacha islohotlar boshlandi. 
Xalq ta‘limi tizimini rivojlantirish biz uchun milliy vazifa, milliy harakatga 
aylanmoqda. Donishmandlar aytganidek, bola tug‗ilishdan tarbiyalanadi. Shu 
sababli, mamlakatda ta‘lim va tarbiyani isloh qilishning birinchi bо‗g‗ini - 
maktabgacha ta‘limdan boshlandi. 
2017 yildan 2019 yilgacha bо‗lgan davrda respublikada bolalar bog‗chalari 
soni 1400 taga kо‗payib, hozirgi kunda 6367 taga etdi. 2019 yilda davlat-xususiy 
sheriklik asosida tashkil etilgan bolalar bog‗chalari soni ikki baravar kо‗paydi, 
bugungi kunda ularning soni 568 tani tashkil qilmoqda.
2020 yilda maktabgacha ta‘lim muassasalariga qamrab olish darajasi 60 
foizga etdi. Ushbu maqsadlar uchun byudjetdan 1,8 trillion sо‗m ajratildi. 
Mamlakatimizda birinchi marta bolalarni 6 yoshdan maktabga tayyorlash tizimi 
joriy etildi. Ushbu maqsadlar uchun byudjetdan 130 milliard sо‗m ajratildi. Ushbu 
jarayonda xususiy maktabgacha ta‘lim muassasalari ham ishtirok etadi. 
Kelgusi yil yakuni bilan maktabgacha ta‘lim qamrovini 65%ga, 2023 yil oxirida 
esa 75%ga yetkazishimiz kerak. Bu ishlarga byudjetdan 600 mlrd sо‗m subsidiya berish 
hisobidan qо‗shimcha 2 mingta nodavlat bog‗cha tashkil etilib, xususiy sektor ulushi 
25%ga yetkaziladi. Kelgusi yili 30 ta yangi maktab qurish, 320 ta maktabni ta‘mirlash 
va moddiy-texnik bazasini yaxshilash maqsadida byudjetdan 2 trln sо‗m ajratiladi. 
Sohada yagona ―elektron ta‘lim‖ tizimini joriy etishga kelgusi 2 yilda 250 mlrd sо‗m 
yо‗naltiriladi.