Насадкали абсорберлар

Гидродинамик режимлар. Абсорбция жараёнининг самарадорлиги гидродинаимк режимларга боғлиқ. Бу режимлар узатилаётган суюқлик миқдори (намлаш зичлиги) ва газ оқимининг тезлиги билан белгиланади. қурилмада рўй берадиган режимлар насадка гидравлик қаршилигини газ оқимининг соҳта тезлигига боғлиқлик функцияси сифатида тасвирланади (12.5-расм).
1 - режим – юпқа қатламли режим - газ оқимининг тезлиги кичик ва узатилаётган суюқлик миқдори кам бўлганда рўй беради. Суюқлик насадка бўйлаб юпқа қатлам кўринишида оқиб тушади. Юпқа қатламли режим биринчи ўтиш нуқтаси (А нукта, 12.5-расм) да тамом бўлади ва у осилиб туриш нуқтаси деб номланади. Бу режимда фазалараро тўқнашиш юзаси кичик ва жараён самарадорлиги камроқ бўлади.
2 - режим - осилиб туриш режими. Бунда фазалар қарама - қарши йўналиши ҳаракати туфайли газ ва суюқлик орасидаги ишқаланиш кучлари ортади. Бу ҳол суюқликни насадкадан оқиб тушиш тезлигини секинлаштиради, юпқа қатлам қалинлиги ва ундаги суюқлик миқдори ортади. Шу билан бирга фазалар орасидаги тўқнашиш юзаси кўпаяди, жараённинг самарадорлиги бир-мунча каттароқ бўлади. Бу режим иккинчи ўтиш нуқтаси (В) да тамом бўлади.
Шуни таъкидлаш керакки, осилиб туриш режимида қатламнинг секин оқиши бузилади; уюрма ва томчилар ҳосил бўлади, яъни барботаж ҳолатига ўтиш шароитлар туғилади. Юқорида қайд этилган масса алмашиниш жараёнини интенсивлаштиради.
3 - режим - эмульгацион режим - насадканинг бўш ҳажмида суюқлик йиғилиши натижасида пайдо бўлади. Суюқлик йиғилиши кўтарилаётган газ ва оқиб тушаётган суюқлик орасидаги ишқаланиш кучи билан оғирлик кучи тенг бўлгунга қадар давом этади. Натижада «газ – суюқлик» дисперс системаси ва ташқи кўриниши бўйича барботажли (кўпикли) қатлам ёки газ суюқликли эмульсия ҳосил бўлади. Маълумки, қурилма кўндаланг кесимида юкланган насадка қатламининг зичлиги бир хил эмас. Шунинг учун, қатламнинг энг тор жойларида эмульгацион режим пайдо бўлиб бошлайди. Газ узатишни ўта аниқ ростлаш йўли билан насадка қатламининг бутун баландлигида эмульгацион режим ўрнатиш мумкин. Колоннанинг гидравлик қаршилиги кескин равишда ортади (ВС кесма).
Шунинг учун, юқори босимда ишлайдиган абсорберларда гидравлик қаршиликнинг таъсири суст ёки бўлмагани учун абсорбция жараёни эмульгацион режимда олиб борилади.
Эмульгацион режим самарали режим деб ҳисобланади. Бу режимда фазалар тўқнашиш юзаси катта бўлгани учун жараён жуда интенсив кечади.
Атмосфера босимида ишлатиладиган абсорберларда гидравлик қаршилик жуда юқори бўлгани учун, уларни юпқа қатламли режимда ишлатилиш мақсадга мувофиқдир.
Шундай қилиб, ҳар бир аниқ, шароит учун энг оптимал гидродинамик режим техник – иқтисодий ҳисоблашлар асосида топилади.
Агар, газ оқими тезлигини эмульгацион режим тезлигидан озгина оширсак, тиқилиб қолиш ҳодисасига дуч келамиз.
4 – режим - учиб чиқиш режимида суюқ фаза колоннадан газ оқими билан ташқарига чиқа бошлайди. Ушбу режим саноатда ишлатиладиган қурилмаларда қўлланилмайди.