Нарушения сознания

Gipersomniya – uyquchanlikni ko‘payib ketishi. Bunda normal uyqu irvojlanishi normal kechadi, leykin uyqu chuqur bo‘lib, undan bemorni onsonlik bilan uyg‘otib olish mumkin.

Gipersomniya – uyquchanlikni ko‘payib ketishi. Bunda normal uyqu irvojlanishi normal kechadi, leykin uyqu chuqur bo‘lib, undan bemorni onsonlik bilan uyg‘otib olish mumkin.

Bosh miya o‘limi

Bosh miyani, shu jumladan miya ustuni va orqa miya birinchi bo‘yin segmentlarini total nekrozi yoki infarkti oqibatida kelib chiqqan o‘ta chuqur koma xolati.

Bosh miya o‘limi mezonlari :

1. Es-xushni to‘liq va turg‘un yo‘qolishi (koma).

2. Barcha mushaklar atoniyasi.

3. Trigeminal nuqtalarni kuchli og‘riq ta’sirlashiga javob reaksiyasi yo‘qolishi (shu jumladan orqa miya bo‘yin qismidan yuqorida birikadigan reflekslarni ham).

4. Qorachiqlarni yorqin yorug‘likka yo‘qolishi. Bunda bemorga qorachiqlar kengaytiradigan dori vositalari qo‘llanilmaganligi ma’lum bo‘lishi kerak. Ko‘z olmalari xarakatsiz.

5. Korneal reflekslar yo‘qolishi.

5. Korneal reflekslar yo‘qolishi.

6. Okulosefalik reFlekslarni yo‘qolishi. Okulosefalik reflekslar bemorda bo‘yin umurtqalari travmatik jaroxatlari bo‘lganida yoki shunday jaroxatlar gumon qilinganda tekshirilmaydi .

7. Okulovestibulyar reflekslarni yo‘qolishi. (ikki tomonlama kalorik sinama o‘tkaziladi) Sinamani o‘tkazishdan oldin nog‘ora pardalarni perforasiyasi yo‘qligiga ishonch xosil qilish kerak.

8. Faringeal va traxeal reflekslarni yo‘qolishi

8. Faringeal va traxeal reflekslarni yo‘qolishi

9. Mustaqil nafas olish yo‘qolishi

10. 2 marotaba kontrastni aorto-kranial yuborishda bosh miya qon tomirlari bo‘sh qolishi.

Syerebral koma

• Syerebral koma - ba’zi olimlarning fikricha, miyaning shishi, diabetik ketoasedozni davolashdagi asorati deyiladi. Bu koma kam uchraydi. Asosan insulinga boglik diabetda uchraydi. Syerebral komaning rivojlanish mexanizmi shuki, kon tarkibidagi kandning mikdori pasayishi bilan kon zardobi bilan miya suyukligi orasidagi osmolyar muvozanatning uzgarishidir. Miya osmolyarligi zardob osmolyarligidan yukori bulganligi sababli asab tukimalaridan kand va sorbitol sekin yukola boshlaydi. Insulin miya tukimalarida kaliy surilishini tezlashtiradi, natijada miya osmolyarligi yanada oshadi. Xujayralar giperosmolyarligi miyaga suvni kup kirishiga sabab buladi. Insulinning mikdori oshirilsa, parasimpatikotropik ta’sir kuchayib miya kapillyarlarida kon turgunligi oshadi va kon ketish xolatlari keladi. Xujayra ichki strukturalarining shishi, vakuolizasiyasi va degenerasiyasi rivojlanadi.

• Uz vaktida aniklash bemorlarni ogir asoratlardan kutkarib kolishi mumkin. Syerebral komani davolashda miya shishini kaytarish va kondagi kand mikdorini normallashtirish zarur. Shu maksadda - mannitol 30 g 5%li 300 ml glyukoza eritmasida eritib tomirga yuboriladi; mochevina, laziks, diakarb 20-40 mg mushak ichiga, prednizolon 30-60 mg mushak va tomir ichiga, 40% li glyukoza eritmasi, 25% li magniy sulfat 100-200 ml tomir va mushak ichiga eritilib yuboriladi.