Namunalashning asosiy maqsadi va vazifalari

8-MAVZU: NAMUNALASHNING ASOSIY MAQSADI VA VAZIFALARI.
1.Qidirish va razvedka qilishning texnik vositalari FQKlarini qidirish va razvedka qilishda turli texnik vositalardan foydalaniladi. Texnik vosita – geologik ma’lumotlarni toʻplash uchun imkoniyat yaratib beruvchi kon lahimlari va burgʻilash quduqlari. Ularning vazifasi – tub jinslar va foydali qazilmaning iloji boricha kamroq oʻzgargan qismlarini ochib berish. Bunday texnik vositalarga quyidagilar kiradi: zakopushka (kavlama yoki chuqurcha), kanava (ariq yoki zovur), raschistka (tozalamalar), shurf (quduq koʻrinishidagi kon lahimi), burgʻilash qudugʻi, shtolnya, shaxta, kvershlag, shtrek, ort, rassechka (koʻndalang kesuvchi kon lahimi).
2.Namunalashning asosiy maqsadi? Namunalashning maqsadi – sanoat tarmoqlarining turli mineral xomashyoga boʻlgan talablaridan kelib chiqqan holda foydali qazilma turlari sifat va xususiyatlarini aniqlashdir. Shuning uchun namunalash razvedka qilishning asosiy usullaridan biridir. Uning natijasi esa konni baholash boʻyicha olinadigan ma’lumotning asosiy qismini tashkil etadi. Razvedka jarayonida namunalash jarayonlari eng avvalo foydali qazilma zaxirasini hisoblash uchun ishlatiladi.
3.Namunalashning vazifalari bo’yicha turlari
Namunalashning maqsadlari boʻyicha klassifikatsiyasi. Namunalashning maqsadiga qarab toʻrtta turga ajratish mumkin:
1) kimyoviy namunalash;
2) mineralogik namunalash;
3) texnologik namunalash;
4) texnik namunalash.
Kimyoviy namunalashning maqsadi ma’dan yoki togʻ jinslari tarkibidagi kimyoviy elementlarni aniqlashdan iborat. Bunda namuna tarkibidagi bitta asosiy yoki bir necha elementlarning miqdori aniqlanadi
4.Namunalash jarayonining bosqichlari. Deyarli har doim qattiq foydali qazilmalarni namunalash jarayoni uch qismdan iborat boʻladi. Jarayonning birinchi qismi namuna olishdir. Namunalar foydali qazilmalarning tabiiy ochilgan yoki sun’iy ravishda ochilgan joylaridan olinadi. Namuna olinayotganda uning sifati foydali qazilma sifatini toʻgʻri aks ettiradigan boʻlishi kerak. Namunalashning ikkinchi qismi namunaga ishlov berish – birlamchi namuna yoki namunalar gurihining ogʻirligini, tahlil qilish uchun kerak boʻlgan, minimal miqdorga keltirishdan iboratdir. Va nihoyat, uchunchi qismi namunani tekshirlishdan iboratdir