Nazariy ma’lumot . Muxammas 1. O‘zbek mumtoz she’riyatida eng faol janr bo‘lgan muxammas necha misralik banddan iborat bo‘ladi?
A) to‘rtlik B) beshlik C) ikkilik D) oltilik
2. Qaysi qatorda muxammasning qofiyalanishi noto‘g‘ri berilgan?
A) a-a-a-a-a B) b-b-b-b-a C) v-v-v-a-a D) v-v-v-v-a
3. Boshqa biror shoir g‘azalidan ta’sirlanish, unga ergashish, unga o‘xshatma qilishga urinish natijasida yuzaga keladigan asarlar qanday ataladi?
A) tazmin B) mustaqil muxammas C) taxmis D) talmeh
4. Arabcha beshlik ma’nosini anglatadigan janrni aniqlang.
A) muxammas B) musaddas C) murabba D) muashshar
5. Muxammaslar necha asosda yoziladi?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 2
6. Shoirning ta’bi istagi, ilhomi natijasida yuzaga keladigan muxammaslar qanday ataladi?
A) taqlidiy muxammaslar B) taxmisli muxammaslar C) mustaqil muxammaslar D) A, B, C
7. Taxmis haqida bildirilgan fikrlarning qaysi biri to‘g‘ri?
A) Taxmis bog‘lash shoirning ilhomi, ta’bidan kelib chiqadi. B) Boshqa shoirlarga o‘xshatma qilishga urinish asosida yoziladi. C) Muxammasning boshlanishi shoirga tegishli bo‘lmaydi. D) Taxmis olti yo‘llik band tartibida yoziladi.
2-DARS. MA'RIFATCHILIK ADABIYOTI (davomi).JADID ADABIYOTI. (51-102-betlar)
Reja:
1. Zokirjon Xolmuhammad o'g'li Furqat.
2. O'zbek jadid adabiyoti.
3. Abdirauf Fitrat.
4. Nazariy ma'lumot. Adabiy asar qahramoni.
5. Hamza Hakimzoda Niyoziy.
6. Nazariy ma'lumot. Dramatik tur.
Zokirjon Xolmuhammad o'g'li Furqat 1. O‘zbek mumtoz adabiyotidagi eng yaxshi an’analarni davom ettirish bilan birga, o‘zbek adabiyoti rivojini yangi bosqichga ko‘targan mashhur shoir va publitsistni aniqlang.
A) Zavqiy B) Furqat C) Fitrat D) Cho‘lpon
2. Sakkiz yoshida Farididdin Attorning «Mantiq ut-tayr» dostonini yod oladi, sal o‘tib, Navoiy asarlarini o‘qishga tutinadi. Ushbu iste’dodli shoirni aniqlang.
A) Furqat B) Abdulla Qodiriy C) Zavqiy D) Cho‘lpon
3. Shartli ravishda «Furqatnoma» deb nomlanadigan nasriy asarida Furqat quyidagi baytlardan qaysi birini to‘qqiz yoshida yozganini qayd etadi?
A) Ba’zilar holim ko‘rib majnun dedi,
Bilmaganlar o‘xshatur hushyorg‘a.
B) Tushti savdoyi judolig‘ boshima,
Yurmisham rasvo bo‘lib bozorg‘a.
C) Bo‘lib shul asr hikmat ahli hadsiz,
Fatonat ahli donishmand adadsiz.
D) Mening maktabaro buldur murodim,
Xatimdek chiqsa imloyi savodim.
4. Furqat 1870- yilda Qur’on qiroatini kimdan o‘rganadi?
A) Muhammad Olimdan B) Ashur Muhammaddan C) Mirzo Buxoriydan D) To‘g‘ri javob yo‘q
5. Furqat 1871-1872- yillarda arab tilini kimdan o‘rganib, madrasa ta’limiga tayyorgarlik ko‘radi?
A) Muhammad Olimd B) Ashur Muhammad C) Poshshoxo‘ja eshonD) Mirzo Buxoriy
6. Zamon ahli shu boisdan taxallus Furqatiy derlar:
Necha yildur bir oshubi zamonidin adashganman. Qaysi adabiyotshunos olim ushbu baytlarga asoslanib Zokirjonning «Furqat» taxallusini qo‘llash sababini izohlagan?
A) N.Abdulhamid B) V.Rahmonov C) N.Karimov D) U.Normatov
7. «Chor darvesh» va «Nuh manzar» asarlarini fors tilidan o‘zbekchaga o‘girgan adibni aniqlang.
A) Fitrat B) Furqat C) Cho‘lpon D) Muqimiy
8. Mirzalik, xattotlik qilgan, hatto turmush taqozosi bilan choy do‘koni ochib kun kechirgan shoir qaysi qatorda to’g’ri berilgan?
A) Abdulla Qodiriy B) Zavqiy C) Muqimiy D) Furqat
9. Furqat «Turkiston viloyatining gazetasi» muharriri Nikolay Ostroumov bilan qayerda tanishadi?
A) Samarqand B) Qo‘qon C) Toshkent D) Istanbul
10. Istanbulda yozilgan «Sabog‘a xitob» she‘ri necha misradan iborat?
A) 280 B) 250 C) 230 D) 240
11. Zokirjon Xolmuhammad o‘g‘lining taxallus tanlashida «Alloh jamolidan judolikni ko‘zda tutgan» deya fikr bildirgan shaxsni aniqlang.
A) V.Rahmonov B) N.Abduhakim C) N.Ostroumov D) H.A’zam
12. Furqatning N.Ostroumov bilan tanishuvidan keyin «Turkiston viloyatining gazeti»da chop etilgan she’rlarini aniqlang.
A) Gimnaziya, Ilm xosiyati B) Akt majlisi xususida, Suvorov C) Nag‘ma bazmi xususida, Vistavka D) Barcha javoblar to‘g‘ri
13. Furqat xat orqali tanishgan Samarqandlik savdogar va etnograf olimni aniqlang.
A) Hoji A’zam B) Zavqiy C) Mirzo Buxoriy D) N.Ostroumov
14. Furqat nechanchi yilgacha «Turkiston viloyatining gazeti» bilan aloqada bo‘lgan?
A) 1909- yilgacha B) 1905- yilgacha C) 1907- yilgacha D) 1906- yilgacha
15. Lirik asarlarida Lutfiy, Navoiy, Fuzuliy, Bobur, Mashrab, Ogahiy kabilarning tajribasiga suyangan holda o‘zbek lirikasining ifoda imkoniyatlarini kengaytirgan ijodkorni aniqlang.
A) Zavqiy B) Furqat C) Fitrat D) Muqimiy
16. Muqimiy Furqatning lirik merosidagi qaysi g‘azaliga taxmis bog‘lagan?
A) Qosido ayg‘il o‘shal dildorg‘a B) Ikkimiz C) Ko‘zlaring D) O‘lturg‘usi
17. Furqat qaysi g‘azalida o‘z muhabbati miqyosini buyuk Mansur Xalloj holatiga tenglashtiradi?
A) Qosido, ayg‘il o‘shal dildorg‘a B) Muncha zolim bo‘lmish ul xunrez tarso ko‘zlaring C) Ikkimiz D) Ne jafolar chekmadim bir bevafo dildor uchun
18. Qaysi ijodkor g‘azalida yorni tasvirlashda Yusuf alayhissalom ham tilga olib, uning husnini, shirin so‘zligi yorga qiyoslanadi va «hamma to‘g‘rida» Yusuf misriydan ham ortiq ekanini bildiradi?
A) Mashrab B) Zavqiy C) Furqat D) Muqimiy
19. «… ul vaqtlarda Rusiya xalqidin biror odamni bozorda ko‘rsam qochib yiroqdin o‘tib ketar edim. Hatto o‘rus birla so‘zlashgan odamni yomon ko‘rar edim». Ushbu tarjimai hol muallifi kim?
A) Cho‘lpon B) A.Qodiriy C) Fitrat D) Furqat
