Namoz Rasulov

mutlaq tashbeh 
(
aniq o`xshatish
)
deb ataladi. 
b) Kinoya tashbeh – 
ayrim o`rinlarda o`xshamish ham 
tushib, o`xshatilmishning o`zigina saqlanadi. “Hilol”, “sarv”, 
“oy”, “gul” so`zlarining o`zi o`xshamishga ham ishora qiladi va 
bu 
kinoya tashbeh 
(ishora o`xshatish) deyiladi: 
Bo`ri
ni dag`i 
gala
din dur qil, 
Suv
beribon 
bog`
ni ma`mur qil, 
Baytida to`rtta kinoya tashbih bor: bo`ri – bo`ridek talovchilar, 
gala – gala singari xalq, suv – suvdek zarur adolat, bog` - bog`ga 
o`xshash mamlakat. 
15.
Istiora 
– 
ko`chimning 
ko`p 
ishlatiladigan 
ko`rinishlaridan biri. Istiorada biror narsa hodisaga xos 
xususiyatlarni boshqa bir narsa-hodisaga ko`chirish orqali badiiy 
ma`no ifodalanadi. Lekin bu ko`chirishda tashqi o`xshashlik 
asosiy o`rin tutmaydi. Balki o`xshatilayotgan va o`xshayotgan 
narsa-hodisalar orasidagi ichki mantiqiy bog`lanishga, yaqinlikka, 
vazifalardagi umumiylikka tayaniladi. Istiorani qisqargan 
ko`rinishdagi o`xshatish deyish mumkin. 
Binafsha, sen uchun 
ko`kragim erk yeri
, 
Bu yerdan ko`klarga uchgil. 
Cho`lponning “Binafsha” she`ridan olingan parchada “vatan” 
tushunchasi “ko`kragim” so`zi bilan, “ozod yurt” tushunchasi 
“erk yeri” so`zlari bilan ifoda etilgan. 
Ey 
gul,
meni zor etmaki husnung chamanida, 
Ko`zni yumub ochquncha, bu gulzor topilmas. 
Boburning ushbu misrasida gul deyilganda “ma`shuqa” nazarda 
tutilgan.
 
16.
Tanosub – 
baytda, umuman, she`riy bandlarda ma`no 
jihatidan bir-biriga yaqin tushunchalarni anglatuvchi so`zlarni 
qo`llash orqali hosil qilinadi. M: “bulbul” so`zi gul, bog`, chaman, 
navo so`zlari bilan; “Ka`ba” esa haj, farz, Tengri, ziyorat so`zlari 
bilan mazmuniy bog`lanib, yaxlit tushuncha, tugal ifoda va jonli 
lavha yaratadi: 

---