Namangan viloyati Xalq ta’limi boshqarmasiga qarashli To’raqo’rg’on tuman 4-sonli Davlat ixtisoslashtirilgan maktab internati Fizika fani o’qituvchisi Abdurasulov

Andijon viloyati Paxtaobod tumani 34- O’RTA TA’LIM MAKTABI FIZIKA FANI O’QITUVCHISI Mamatqulova Nilufarxonning Fizika fanidan “Potensial energiya” mavzusida 7-sinflar uchun tayyorlagan dars TAQDIMOTI

O’tilgan mavzuni takrorlash

• Mehanik ish nima?
• Mehanik ish qaysi formula yordamida aniqlanadi?
• Mehanik ish nol bo’lishi mumkinmi?

4. Mehanik ishning birligi?

Mavzu:Potensial energiya Ba’zan jismlar ishni bir onda bajarmasdan ko’p vaqt sarflaydi.Masalan mayatnikli soatni toshlarini biz tepaga ko’tarib ish bajaramiz.Natijada bu mehanizm toshlar pastga tushguncha ish bajaradi.Toshlar pastga tushguncha uning ish bajarish qobilyati kamayib boradi

Prujinani siqish yoki burash yordamida ham ish bajarish qobilyatini ham hosil qilish mumkin. Burama soat va o’yinchoqlar shu usulda ishlaydi.

Ko’rilgan misollardan ma’lum bo’ldiki, jism vaziyatini o’zgartirib ish bajarish mumkin ekan. Jismning o‘z vaziyatini o‘zgartirishi natijasida bajara olishi mumkin bo‘lgan ishi energiya deb ataladi. Energiya so’zi lotincha “Faollik” degan ma’noni anglatadi.Uning birligi J(joul) hisoblanadi

O‘zaro ta’sir qiluvchi jismlarning yoki jism qismlarining bir-biriga nisbatan vaziyatiga bog‘liq bo‘lgan energiya potensial energiya deb ataladi.

Uyga vazifa: 1. Jism h balandlikdan yerga tushganda qanday ish bajariladi? 2. Jismning h balandlikdagi potensial energiyasi qanday ifodalanadi? 3. Potensial energiya deb nimaga aytiladi?

E’TIBORIZ UCHUN RAHMAT!!!