Namangan muxandislik-texnologiya

Reaktiv va asboblar:

1. 
   O‟simlik moyi yoki qattiq yog‟
   
2. 
   dietil efiri
   
3. 
   paxta
   
4. 
   refraktometr (IRF-22)
   
5. 
   termometr6. termostat
   

IRF-22 refraktometri 1-ko‟rish trubasi;

2. 
   korpus;
   
3. 
   shkalali baraban; 4,6,7,8,9-shtusterlar;
   

5-refraktometrning prizmali boshchasi;

10. 
    dispersiya kompenstatorning moslagichi.
    

Ishning bajarilishi

O‟lchovchi prizma yuzasiga shisha tayoqcha yordamida prizmaga ziyon etkazmagan holda, bir necha tomchi eritilgan salomas yoki o‟simlik moyi tomiziladi. Erituvchi prizma ehtiyotkorlik bilan tushirilib, moyning prizmalar orasini to‟ldirishiga e‟tibor beriladi. Yorituvchi oynani shunday qo‟yish kerakki, yorug‟lik yorituvchi prizmaga tushib, ko‟rish qismini to‟la yoritsin. O‟lchovchi prizma atrofidagi o‟lchovchi boshcha bo‟shligiga issiq suv beriladi va termometr 7 bilan harorat nazorat qilinadi.

Refraktometrni chap tomonidan joylashgan maxovik aylantirilib, o‟lchovchi va yorituvchi prizmalarni bog‟lami jildiriladi, ko‟rish trubasi 1dan nazorat qilib, yorug‟lik soya chegaralari topiladi. Dispersiya kompensatori moslagichining 10 maxovigini aylantirib, bo‟linish chegarasining bo‟yalishi yo‟qotiladi. So‟ngra refraktometr chap tomonida joylashgan maxovik bilan, bo‟limlar chegaralari ipoari kesish nuqtasiga to‟g‟rilanadi va nur sindirish ko‟rsatkichi uskunasining shkalasi bo‟yicha aniqlanadi.

Tadqiqot harorat o‟rnatilgandan so‟ng 2-3 marta 0,0002 aniqlikda qaytariladi va o‟rtacha qiymat olinadi.

Nur sindirish ko‟rsatkichi n_D ⁰С bilan ifodalanadi.

Aniqlangan sindirish ko‟rsatkichidan foydalanib, moy va yog‟larning to‟yinmaganlik darajasi ko‟rsatuvchi yod soni quyidagi formula bo‟yicha hisoblanadi: