Quyosh kollektori Shunday qurilmaki, u quyosh nurlari oqimini qabul qilib, bu oqim energiyasini issiqlikka aylantirib, uni isitilayotgan suyuqlikka-issiqlik taShuvchga uzatadi. Kollektorlarning eng ko’p tarqalgani shishali yassi quyosh kollektori hisoblanadi. Undan tashqari bir qator murakkab kollektorlar ishlab chiqilmoqda va amaliyotga tadbiq etilmoqda. Vakuum.
Yig’uvchi yuza - quyosh kollektorlarining asosiy unsuri hisoblanadi. Odatda u misdan tayyorlanadi. Lekin, ba`zi hollarda, alyuminiy va plastmassaning maxsus turlari qo’llanilishi mumkin. Yig’uvchi yuza g’ovak quvurlar qatoridan tashkil topadi. U quvur ichida aylanayotgan suvga quyosh issiqligini beradi. Quyosh nurlari tushayotgan yuza Shunday xususiyatga ega bo’lishi kerakki, energiya yo’qolishining minimal darajasida nur oqimining singishi maksimal bo’lishi kerak. Bunday sifatga ega bo’lgan yuzalar hosil qilish texnologiyasi bizga ma’lumki, selektiv qoplama bilan qoplashdan iborat.
Har bir ishlab chiqaruvchi ko’p hollarda, o’z «nou-xau»sini qo’llaydi. Ba`zi hollarda selektiv qoplamalar bilan qoplash o’rniga kollektorning ishlash davri davomida quyosh nuri ta’siri va haroratning tsikllik ravishda o’zgarishiga chidamli bo’lgan maxsus bo’yoqlar bilan yuzani qoplashda foydalaniladi. Yig’uvchi yuzalarning ko’plab shakllari mavjud. Lekin, ularning ko’pchiligi po’lat konstruktsiyali «Payvandlangan yuzalar» printsipi asosida (2-rasm) yoki misdan tayyorlangan buyum uchun to’siqli quvurlar panjarasi ko’rinishida bo’ladi.
Quyosh kollektorlarining o’lchamlari turlicha 0,5 dan 4 m2 gacha bo’lishi mumkin, lekin, ko’p hollarda u 2 m2 atrofida bo’ladi.
Shaffof qoplama 3 ta asosiy funktsiyani bajaradi: «Parnik effekti»ni yuzaga keltirish, tashqi muhit ta’siridan kollektorni himoya qilish, energiya yo’qolishini kamaytirish.
Plastmassadan tayyorlanadigan shaffof qoplamali kollektorlarning qo’llanishi mavjud konstruktsiyaning og’irlik va tannarxini kamaytiradi. Konstruktsiya mustahkamroq bo’ladi va Shunga mos ravishda mexanik ta’sirga chidamli bo’ladi. Ammo, plastmassa tez eskiradi, ya`ni atmosfera ta’siriga u tez kirishadi va uning issiqlik o’tkazish qobiliyati tushib ketadi. Shular bilan bog’liq holda qoplama sifatida maxsus sifatga va yuqori o’tkazish qobiliyatga ega bo’lgan shishadan ko’proq foydalaniladi, bunda shishaning qalinligi 4 mm dan kam bo’lmasligi kerak.
v) Issiqlik izolyatsiyasi - energiyaning tashqi muhitga sochilishi hisobiga yo’qolishini kamaytirish uchun xizmat qiladi. Kollektorning yon tomonlari va pastki yuzasi issiqlik izolyatsiyasi bilan qoplanadi. Odatda, izolya
Do'stlaringiz bilan baham: |