10.2. Standartlashtirish, sertifikatlashtirish va texnik jihatdan tartibga solish ilmiy-tadqiqot institutining asosiy vazifasi va funktsiyalari
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 12 dekabrdagi “Texnik jihatdan tartibga solish, standartlashtirish, sertifikatlashtirish va metrologiya tizimlarini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi PQ-2935-sonli qaroriga muvofiq, mavjud Standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish ilmiy-tadqiqot instituti va “Axborot-ma’lumot markazi” davlat korxonasi negizida “Standartlashtirish, sertifikatlashtirish va texnik jihatdan tartibga solish ilmiy-tadqiqot instituti” davlat muassasasi (Standartlar instituti) tashkil etildi.
Ushbu qarorga asosan “Standartlashtirish, sertifikatlashtirish va texnik jihatdan tartibga solish ilmiy-tadqiqot instituti” davlat muassasasi standartlashtirish bo’yicha tarmoq texnik qo’mitalarining faoliyatini muvofiqlashtirish, standartlashtirish bo’yicha normativ hujjatlarni, shu jumladan, shartnoma asosida xo’jalik yurituvchi sub’ektlar va boshqa tashkilotlarning arizalari bo’yicha ishlab chiqish va realizatsiya qilish, shuningdek, texnik jihatdan tartibga solish, standartlashtirish, sertifikatlashtirish va metrologiya sohasida kadrlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish bo’yicha bazaviy tashkilot etib belgilandi.
Standartlashtirish, sertifikatlashtirish va texnik jihatdan tartibga solish ilmiy-tadqiqot instituti davlat muassasasining asosiy vazifasi quyidagilardan iborat:
standartlashtirish bo’yicha tarmoq texnik qo’mitalarining faoliyatini muvofiqlashtirish;
standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohalarida kadrlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash;
standartlashtirish bo’yicha normativ xujjatlarni, shu jumladan, xo’jalik yurituvchi sub’ektlar va boshqa tashkilotlarning buyurtmalari bo’yicha shartnoma asosida ishlab chiqish va realizatsiya qilish;
standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohalarida ilmiy tadqiqot ishlari olib borish, standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash tizimlarining ishlashini va rivojlanishini ta’minlashda ishtirok etish va mazkur sohalarda ilmiy texnik axborotni tarqatish, shuningdek, ularni xalqaro, davlatlararo va xorijiy mamlakatlarning milliy tizimlari bilan uyg’unlashtirish.
Institut o’ziga yuklatilgan vazifalarni bajarish uchun quyidagi funktsiyalarni amalga oshiradi:
a) standartlashtirish bo’yicha tarmoq texnik qo’mitalarining faoliyatini muvofiqlashtirish sohasida:
standartlashtirish bo’yicha texnik qo’mitalar faoliyatini muvofiqlashtiradi, faoliyatini tashkil etish, tugatishda ishtirok etadi;
standartlashtirish bo’yicha texnik qo’mitalar xamkorligini rivojlantirishni va o’zaro xamkorlikni ta’minlaydi;
standartlashtirish bo’yicha texnik qo’mitalarni tashkil etadi va standartlashtirish bo’yicha texnik qo’mitalar kotibiyati faoliyatini boshqaradi;
standartlashtirish bo’yicha xalqaro texnik qo’mitalar va mintaqaviy tashkilotlar faoliyatida xamda davlat standartlarini xalqaro darajada tarqatishda faol ishtirok etadi;
b) standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohalarida kadrlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash sohasida:
standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohalarida kadrlar malakasini davriy oshirish va qayta tayyorlashni, shuningdek, tasniflashtirish va kodlashtirishni amalga oshiradi;
manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash, tasniflashtirish va kodlashtirish sohasida kadrlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash reja jadvali tasdiqlanishini ta’minlaydi;
standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash, tasniflashtirish va kodlashtirish masalalari bo’yicha kadrlar malakasini oshirish va qayta tayyorlashdan o’tgan kadrlarni yagona axborot ma’lumot bazasini yaratadi va kuzatib boradi;
oliy ta’lim muassasalari, ilmiy tadqiqot muassasalari, xo’jalik boshqaruvi organlari va boshqa manfaatdor tashkilotlar, shuningdek xususiy sektor bilan standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohalarida innovatsiyalarni joriy etishga yo’naltirilgan o’zaro xamkorlik qilish bo’yicha tadbirlarni ishlab chiqadi va amalga oshiradi;
bakalavriat va magistratura mutaxassisliklari uchun tegishli ta’lim yo’nalishlarida yangi o’quv dasturlari, darsliklar, o’quv qo’llanmalari yaratishga ko’maklashish orqali o’quv metodik ishlarning sifati va darajasini oshiradi;
bakalavriat va magistrlarni tayyorlashda ilmiy-metodik ko’maklashadi, shuningdek, Institut bazasida standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholashning tegishli mutaxassisliklari bo’yicha oliy ta’lim muassasasidan keyingi ta’limni tashkil etish yo’li bilan, oliy malakali ilmiy va ilmiy pedagogik kadrlar tayyorlashni amalga oshiradi;
iqtisodiyot tarmoqlari uchun standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohasida kadrlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash jarayonlariga zamonaviy innovatsion pedagogik texnologiyalarni, o’qitishning samarali shakl va usullarini joriy etadi;
standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohasida mutaxassislar tayyorlovchi ta’lim muassasalari uchun ilmiy, o’quv, o’quv metodik adabiyotlarning yangi avlodini nashr etishga tayyorlash ishlarida ishtirok etadi;
v) standartlashtirish bo’yicha normativ xujjatlarni ishlab chiqish va realizatsiya qilish sohasida:
xo’jalik yurituvchi sub’ektlar va boshqa tashkilotlarning buyurtmalari asosan standartlashtirish bo’yicha normativ xujjatlarni shartnoma asosida ishlab chiqadi, ekspertizadan o’tkazadi va realizatsiya qiladi;
“O’zstandart” agentligiga standartlashtirish bo’yicha normativ xujjatlarni davlat ruyxatidan o’tkazish uchun kiritadi;
standartlashtirish bo’yicha normativ xujjatlarni ishlab chiqishda ilmiy-metodik ko’rsatmalar berishda ko’maklashadi;
mahsulotlar va texnologiyalarning tubdan yangi turlarini ishlab chiqishni o’zlashtirishga ko’maklashadigan, shu asosda maxalliy mahsulotlarning tashqi bozorlarda raqobatbardoshligini ta’minlaydigan ilg’or standartlarni ishlab chiqadi;
“O’zstandart” agentligiga standartlashtirish bo’yicha normativ xujjatlarning yangisini ishlab chiqish, amaldagilarini qayta ko’rib chiqish yuzasidan takliflar kiritadi;
umumiy va maxsus texnik reglamentlarni ishlab chiqishda ishtirok etadi;
standartlashtirish bo’yicha davlat normativ xujjatlar fondini xalqaro me’yorlar bilan uyg’unlashtirish darajasini oshirish choralarini ko’radi;
standartlashtirish bo’yicha davlat normativ xujjatlar fondini yaratadi, yuritadi va dolzarblashtiradi, shuningdek nazorat nusxalari saqlanishini ta’minlaydi;
standartlashtirish bo’yicha davlat normativ xujjatlarning yillik ko’rsatkichi (katalog)ni tayyorlaydi;
standartlashtirish bo’yicha normativ xujjatlarning yagona axborot-ma’lumot bazasini yaratadi va kuzatib boradi, undan barcha manfaatdor tomonlarning shartnoma asosida foydalanishi imkoniyatini beradi;
standartlashtirish bo’yicha normativ xujjatlar axborot resurslari ma’lumotlar bazalarini shakllantirish, saqlash va foydalanishning yagona tizimini yaratadi;
standartlashtirish bo’yicha normativ xujjatlarni ishlab chiquvchilar bilan o’zaro xamkorlik qiladi;
mahsulotga standartlashtirish bo’yicha normativ xujjatlarga muvofiq katologlashtirilgan ro’yxat asosida mahsulotlarni katologlashtiradi;
g) standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohalarida ilmiy-tadqiqot ishlarini o’tkazishda standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash tizimlarining ishlashini va rivojlanishini tarqatish, shuningdek ularni xaqaro davlatlararo va xorijiy mamlakatlarning milliy tizimlari bilan uyg’unlashtirish sohasida:
standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohalarida ustivor yo’nalishlarni shakllantirishda, fundamental va amaliy ilmiy tadqiqotlar olib borishda, innovatsion loyixalarni amalga oshirishda, shuningdek, iqtisodiyot tarmoqlari rivojlanishining zamonaviy jaxon tendentsiyalarini tahlil qilishda ishtirok etadi;
standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohalarida ilmiy materiallarni nashr etadi;
“O’zstandart” agentligi standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohalari yangi qonun xujjatlarini ishlab chiqish va amaldagilarini takomillashtirish yuzasidan takliflar kiritadi;
standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohalarida xalqaro amaliyotni doimiy ravishda o’rganadi, uning natijalari bo’yicha ilg’or amaliyotlarni joriy qilish bo’yicha takliflar kiritadi;
standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohalarida erishilgan yutuqlarning ilmiy-texnik targ’ibotini yuritadi;
standartlashtirish, texnik jixatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash sohalarida, shu jumladan, manfaatdor vazirliklar, idoralar, xo’jalik birlashmalari, oliy ta’lim muassasalari va vazirliklar va idoralarning tasarrufida bo’lgan boshqa ilmiy muassasalari bilan ilmiy-tadqiqot ishlarini amalga oshiradi;
xorijiy mamlakatlarning standartlashtirish bo’yicha milliy institutlari bilan yaqin va faol hamkorlikni amalga oshiradi;
xalqaro, mintaqaviy va davlatlararo ilmiy-texnik xamkorlikni rivojlantiradi;
muvofiqlikni baholash, shu jumladan, mahsulotlarni putur yetkazmasdan tekshirish, shuningdek, xorijiy davlatlarning sertifikatlashtirish bo’yicha ishlari natijalarini O’zbekiston Respublikasi qonun xujjatlarida belgilangan tartibda e’tirof etish ishlarini tashkil etish va amalga oshirishda ishtirok etadi.
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “O’zstandart” agentligi huzuridagi standartlashtirish, sertifikatlashtirish va texnik jihatdan tartibga solish ilmiy-tadqiqot instituti faoliyatini tashkil etish to’g’risida”gi 2018 yil 14 martdagi 220-sonli qaroriga asosan, Standartlashtirish, sertifikatlashtirish va texnik jihatdan tartibga solish ilmiy-tadqiqot instituti (Standartlar instituti) - standartlashtirish, texnik jihatdan tartibga solish, metrologiya va muvofiqlikni baholash, kadrlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash sohasida davlat ilmiy muassasasi hisoblanadi.
“O’zstandart” agentligi huzuridagi Standartlashtirish, sertifikatlashtirish va texnik jihatdan tartibga solish ilmiy-tadqiqot institutining Qayta tayyorlash va malaka oshirish markazi standartlashtirish, mahsulot va xizmatlarni sertifikatlashtirish, metrologiya va sifatni boshqarish bo’yicha mutaxassislarni qayta tayyorlashni olib boradi. Ta’lim berish yakunlangandan so’ng mutaxassislarga standartlashtirish, sertifikatlashtirish, metrologiya sohasida kasb faoliyatini olib borish huquqini tasdiqlaydigan, kasbiy qayta tayyorlash sohasida belgilangan namunadagi guvohnoma tag’dim etiladi.
Quyidagi mutahassisliklar bo’yicha mutahassislar malakasini oshiradi:
ISO 9000 seriyali xalqaro standartlar bazasida standartlashtirish, metrologiya, sertifikatlashtirish va mahsulot sifatini boshqarish asoslari (oliy va o’rta maxsus o’quv yurtlari o’quvchilari uchun);
standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish (ISO 9000 seriyali XS bazasida sifat tizimini o’z ichiga olgan xolda) va mahsulotni raqobatbardoshliligini oshirish (vazirliklar, idoralar, kontsernlar, assotsiatsiyalar, korporatsiyalar, tashkilotlar va boshqa. Rahbarlik qiluvchi tarkib uchun);
standartlashtirish bo’yicha ishlarni tashkil qilish;
standartlar va o’lchash vositalarining davlat nazorati;
sanoat mahsulotlarini sinash (sinov laboratoriyalari mutahassislari uchun);
ISO 9000 seriali XS bazasida sifat tizimlarini sertifikatlashtirish;
ISO 9000 seriali XS bazasida sifat tizimlarini ishlab chiqish va joriy etish (sanoat MTX uchun);
mashinasozlik, yengil sanoat, agro sanoat kompleksi, qurilish industriyasida sifatni texnikaviy tekshirishni tashkil qilish;
ISO 9000 seriali XS bazasida sifat tizimlari bo’yicha hujjatlarni ishlab chiqish (sifat tizimlari ishlab chiqaruvchilari uchun);
sertifikatlashtirish va akkreditlashtirish qoidalari, sertifikatlashtirish idoralari va sinov laboratoriyalari faoliyatini tekshirish (sertifikatlashtirish idoralari rahbarlari uchun);
issiqlik texnikasi o’lchash vositalarini, elektr o’lchash vositalarini, radiotexnik o’lchash vositalari, uzunlik – burchak o’lchash vositasi, xajmni o’lchash vositasi, og’irlikni (massani o’lchash vositasi, kuchni o’lchash vositasi va mexanik tavsiflar, vaqtni o’lchash vositasi va harakat parametrlarini, fizik-kimyoviy o’lchash vositasi, tebranish va shovqinni o’lchash vositasi, suyuqliklar, gaz va bug’ning sarfi va miqdorini o’lchash vositasi, ion hosil qiluvchi nurlanishlarni (radiometrik, radioizotop) qiyoslash va kalibrlash;
analitik tekshirishning metrologik ta’minoti;
miqdoriy kimyoviy tahlilni o’lchashlarni bajarish metodikasi va ularni metrologik attestatlashtirish;
ishlab chiqarishning metrologik ta’minoti;
hujjatlashtirishning metrologik ekspertizasi;
shtrixli kodlash, tasniflash va texnik-iqtisodiy va ijtimoiy ahborotlarni kodlash bo’yicha ishlarni tashkil qilish;
oliy va o’rta zveno (bo’g’in) rahbarlari uchun menejment, marketing va tashkiliy psixologiya;
me’yoriy hujjatlar ilmiy-texnikaviy darajasining ilmiy-texnikaviy ekspertizasi, uyg’unlashtirilishi va baholanishi.
Qayta tayyorlash va malaka oshirish markazi o’quv guruhlarida ishdan ajralgan holda bir haftadan olti haftagacha bo’lgan muddatda olib boriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |