Namangan muhandislik-texnologiya instituti

Pereetirifikatsiya reaksiyasining mexanizmi. 

 

 

 

 

Nordon eterifikat xosil bo‘lish jarayoni. 

Ikkinchi  bosqichda  ftal  angidridining  birikishini  va  pentaftal  qatroni  xosil 

bo‘lishini  ko‘ramiz. 

Karbon kislotalari dimerlar ko‘rinishida bo‘lishi mumkin. 

 

Efir 

Suv 

---

10 

 

Ftal angidridini birikish reaksiyasi 

 

 

Murakkab efir xosil bo‘lish reaksiyasi 

 

Qoplama xosil bo‘lishida adgeziya jarayonlari 

Ma’lumki,  har  bir  yelimlash  jarayonini  asosida  adgeziya  hodisasi  yotadi. 

Yuqori  fizik  -  mexanik  xususiyatlarga  ega  bo‘lgan  PKMlar  yaratishning  asosiy 

shartlaridan  biri  polimer  asos  bilan  to‘ldiruvchini  bir-biriga  mustahkam 

bog‘lanishidir.  Agar  polimer  asos  bilan  to‘ldiruvchi  bir-biriga  mustahkam 

bog‘lanmagan  bo‘lsa,  PKM  turli  mexanik  ta’sirlar  natijasida  osongina  buzilishi 

mumkin.  Shuning  uchun  polimer  asos  va  to‘ldiruvchi  orasidagi  hosil  bo‘lgan 

---

11 

 

fazolararo chegaradagi adgeziya xodisasini sabablarini o‘rganish PKM yaratishda 

nafaqat nazariy, balki amaliy jihatdan ham katta ahamiyatga ega. 

Hozirgi kungacha adgeziya xodisasini tushuntiruvchi bir qancha nazariyalar 

mavjud.  Agar  fizik-kimyoviy  nuqtai  nazaridan  qaraydigan  bo‘lsak,  adgeziyani 

fazalar  orasidagi  chegarada  vujudga  kelgan  molekulalararo  ta’sir  kuchlari 

belgilaydi. Yuqorida aytib o‘tganimizdek bu kuchlar polimer adsorbtsiyasini ham 

belgilovchi  kuchlar  edi.  Shuning  uchun  adgeziya  hodisasi  qattiq  sirtidagi 

adsorbtsiya  sharoitlari  bilan  ham  uzviy  bog‘liq.  Ya’ni  adsorbtsiya  jarayonida 

kuzatiladigan  polimer  tabiatiga  xos  bo‘lgan  ba’zi  effektlar  adgeziya  jarayonida 

ham  kuzatiladi.  Bular  polimer  zanjirining  egiluvchanligi  bilan  bog‘liq  bo‘lgan 

adsorbtsion  sirtda  polimer  konformatsiyasini  o‘zgarish  effektidir.  Shuning  uchun 

adgezion  birikma  hosil  bo‘lishida  vujudga  kelayotgan  chegaraviy  qatlam 

strukturasini adsorbtsiyani belgilab beruvchi omillar belgilaydi.