Namangan muhandislik-qurilish



Download 7,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet79/252
Sana24.01.2022
Hajmi7,74 Mb.
#408115
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   252
Bog'liq
elektir javoblari

“qizdirib” 
o‟t 
oldirish). Issiqlik konusining temperaturasi olib keluvchi issiqlik miqdori keltiruvchi 
issiqlik miqdoriga teng bo‟lgan hollarda normal hisoblanadi. Kalta issiqlik konusiga 
ega  bo‟lgan  svechalar  issiqlikni  tezroq  olib  ketadi  va  ular  sovuq  svechalar  deb 
ataladi.  Uzun  issiqlik  konusiga  ega  bo‟lgan  svechalar  issiqlikni  sekin  olib  ketadi, 
bular  issiqlik  svechalar  deb  ataladi.  Agar  sovuq  svechani  tirsakli  valning  aylanishi 
sekin  bo‟lgan  kam  quvvatli  dvigatelga  o‟rnatilsa,  unda  uning  elektrodlari  kuyundi 
bilan  tez  qoplanadi,  issiq  svechani  katta  quvvatli  dvigatelga  o‟rnatish 
aralashmasining o‟z-o‟zidan alangalanishiga va teskari zarbga olib keladi. SHuning 
uchun har bir tipdagi dvigatelda uning issiqlik rejimiga to‟g‟ri keladigan uchqundan 
o‟t oldirish svechasidan foydalaniladi.  
 
Uchqundan  o‟t  oldirish  svechalarining  issiqlik  xarakteristikasi  qizish  soni 
bilan ifodalanadi. Bu son sinaluvchi svechada qizdirib o‟t oldirish hosil bo‟lgandan 
keyingi vaqtda (sekunda) mos kelishi kerak. Sinash maxsus dvigatelda va muayyan 
rejimda  o‟tkaziladi.  Issiq  svechalar  uchun  qizish  soni  100  -  260  birlikka,  sovuq 
svechalar uchun 280 - 500 birlikka teng. Qizish sonlari orasidagi chegara 20 birlikka 
teng.  SHunday  qilib,  qizish  soni  issiqlikni  o‟t  oldirish  svechasining  issiqlik 
konusidan qanchalik tez olib ketilishini ko‟rsatadi. 
 
Svecha  korpusining  tsilindr  qismiga  markasi  qo‟yiladigan.  Masalan,  A11U 
marka (PD - 10 M ishga tushirish dvigatelining svechasi) quyidagilarni bildiradi: A - 
rezbasining qadami 1,25 mm bo‟lganda korpus rezьbali qismining diametri 14 mm; 
11- issiqlik konusining millimetrda ifodalangan uzunligi (sovuq svecha); U - uralit, 


 
89 
sopol  qotishma,  bundan  izolyator  tayyorlanadi    (75%  alyuminiy  oksidi).  A15BS 
marka (yuk avtomobili dvigatelining svechasi) quyidagicha ta‟birlanadi; 15 - issiqlik 
konusining  uzunligi  (issiq  svecha);  B  -  borkorund  (bariy  oksidi  qo‟shilgan  95% 
gacha  alyuminiy  oksidi);  S  -  germetik  shisha  material.  Bunday  svechada  bosh 
elektrod  shisha  massa  (germetik  tok  o‟tkazuvchi)  qatlami  bilan  birikkan  ikki 
qismdan  iborat.  B  harfi  o‟rniga  K  harfi  bo‟lishi  mumkin.  Bu  izolyator  kristall 
korunddan (98% gacha alyuminiy oksidi) tayyorlanganini bildiradi. 
 
O‟t  oldirish  ekranlashtirilgan  avtomobillarda  qismlarga  ajratilmaydigan 
germetik  ekranlashtirilgan  o‟t  oldirish  svechasi  ishlatiladi.  SN307  svechasi 
ko‟rsatilgan.  Sanab  o‟tilgan  qismlardan  tashqari,  u  vtulka  va  gayka  yordamida 
ekranlashtiruvchi  to‟qima  bilan  birikkan  ekranga  ega.  Ekran  ichiga  joylashgan 
o‟tkazgich prujina va bosib turuvchi rezistor orqali markaziy elektrod bilan birikkan. 
Sopol vtulkalar va ekranni o‟tkazgichdan izolyatsiyalaydi. 
Har  smenada  svechaning  mahkamlanganligi  va  ularga  ulangan  simlar 
tekshiriladi, svecha kir va namdan tozalanadi. Nam yoki kirning izolyatorga yig‟ilib 
qolishi  tokning  massaga  sizishiga  sabab  bo‟lishi  mumkin.  2-texnikaviy  xizmat 
ko‟rsatishda svechani burab olib undagi kuyundi tozalanadi va elektrodlar orasidagi 
tirqish  tekshiriladi.  Kuyundi  yaxshi  ketishi  uchun  svechani  pastki  kismini  kerosin 
bilan xo‟llash, elektrodlarni esa metall qirgichlar bilan tozalash kerak. 
 
Elektrodlar orasidagi tirqishni zarur bo‟lsa,  yon elektrodni bukib o‟zgartirish 
mumkin.  Svechani  faqat  shu  ishga  mo‟ljallangan  toretsli  kalit  bilan  burab  kirgizish 
va  burab  chiqarish  lozim.  Svecha  burab  kirgizilayotanda  uning  korpusi  ostiga 
qistirma qo‟yish kerak, aks holda svecha kuyishi mumkin. 
Qo‟l bilan yechish qiyin bo‟lgan uyaga (avtomobil dvigatellarida) svechani 
burab  kiritishda kalit  teshigiga qo‟yilgan svechani xech bo‟lmaganda gugurt cho‟pi 
bilan  mahkamlab  qo‟yish  kerak.  So‟ngra  uni  tushib  ketishidan  cho‟chimay  qo‟yish 
mumkin.  Svechani  3,2  -  3,8  kgk  bilan  burab  mahkamlash  kerak.Uchqundan  o‟t 
oldirish  svechalarining  xarakterli  nuqsonlari:  izolyatorning  yorilishi,  kuyundi  hosil 
bo‟lishi,  elektrodlar  sirtining  kuyishi.  Bu  nuqsonlar  dvigatelning  to‟xtab  -  to‟xtab 
ishlashi  yoki  butunlay  to‟xtab  qolishiga  sabab  bo‟lishi  mumkin.  Svechalarning 
yaroqliligi  uchqun  hosil  bo‟lish  -  bo‟lmasligiga  qarab  tekshiriladi,  buning  uchun 
svecha  ishlab  magneto  simiga  ulanadi.  Ko‟p  tsilindrli  dvigatellardagi  svechaning 
yaroqliligini  kuchlanish  indikatorli  va  otvyortka  yordamida  tekshirish  ko‟rsatilgan. 
Indikator  uchi  svecha  uchligiga  tegiziladi.  Asbob  ko‟zchasidagi  neonning  xira 
shu‟lalanishi elektrodda kuchlanish kamayganini bildiradi. Svecha uchligi otvyorka 
yordamida  massaga  ulab  tekkiziladi.  Agar  svecha  yaroqli  bo‟lsa,  unda  tutashuv 
vaqtida dvigatelning to‟xtab - to‟xtab ishlashi ko‟payadi. 


 
90 
 
SHuningdek,  izolyatorga  ko‟p  tekkizib  tekshirish  mumkin:  ishlamayotgan 
svechaning izolyatori yaroqli svechanikiga nisbatan sovuqroq bo‟ladi. 
 
3.19 - rasm. SND100-B2 cho‟g‟lanma svechasi:
 
1  -  sterjen;  2  -  o‟zak;  3  -  korpus;  4  -  tashlama  gayka;  5  -  kontakt  halqa;  6  - 
sopol  izolyator;  7  -  siqish  gaykasi;  8  -  qalpoqcha;  9  -  prujina  viy  shayba;  10  - 
vkladish; 11 - sopol vtul ka;12 - zichlash shayba si; 13 - chug‟lanma spirali.  
Ishga  tushirish  isitgichlari  sovuq  kunlarda  dvigatelni  ishga  tushirishda  havo 
yoki ish aralashmasini isitishga xizmat qiladi. Ulardan atrof-muhit temperaturasi 5


bo‟lganda foydalanish kerak. 

Download 7,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish