Namangan muhandislik qurilish

Saqlanuvchanlik
-
bu avtomobillarni saqlash, tashish va undan keyingi 
ekspluatasiya qilish vaqtida ekspluatasion-texnik ko`rsatkichlarini saqlash 
xossasidir. Saqlanuvchanlik avtomobillarni saqlash va konservatsiyalashni hamda 
ruxsat etilgan masofani (tashish vaqti oralig`i, avtomobilni ta`mirlashsiz undan 
keyingi ekspluatasiya qilishga sozligi) maqsadga muvofiqligi bilan aniqlanadi. 
Ta`mirboplik
-bu avtomobil konstruktsiyasini tejamli texnologik jarayonlarni 
qo`llash bilan hamma turdagi TXK va T ishlarini bajarishga mosligi xossasidir. 
Avtomobillarni ta`mirbopligi konstruktorlik-ishlab chiqarish va ekspluatasion 
omillar bilan aniqlanadi. Konstrutorlik-ishlab chiqarish omillari avtomobil 
konstruktsiyasi xossasini aniqlaydi. Ular avtomobillarni yaratishda hisobga olinadi. 
Ekspluatasion omillar konstruktsiya xossasi namoyon etiladigan muhitni aniqlaydi, 
bunda ular avtomobilni yaratishda va ekspluatasiya qilishda hisobga olinadi.
Konstruktorlik
-ishlab chiqarish omillariga quyidagilar kiradi: nazoratbo’lik, 
yengil yetishishlik, yengil almashuvchanlik, o`zaro almashuvchanlik, agregat va 
tizimlarni unifikatsiyasi, TXK va nazorat-diagnostika jihozlari va boshqa 
vositalarni ishlata olinishi.
Ekspluatasion omillar
-bu TXK va ta`mirlash ishlarini bajarish shaklini tashkil 
etish, ishlab chiqarish texnik negizini holati, TXK va ta`mirlash ishlarini 

---

219 
bajruvchilarini malakasi, ehtiyot qismlar va materiallarga bo`lgan talabni to`la 
qondirish, texnik hujjatlarni to`laligi va sifatliligi va boshqalar. 
Nazoratbo’lik
-texnik diagnostikalashni turli vositalari va uslublari bilan 
avtomobil, agregat va tizimlarni texnik holati diagnostik ‘arametrlarini nazorat 
qilish omilidir. Ular avtomobillarga TXK va ta`mirlashni yangi samaraliroq 
uslublarini amaliyotga joriy qilishga asosiy ta`sir ko`rsatadi. Nazoratbo’lik 
avtomobilni ishonchliligini ta`minlash va xavfsiz harakatlanish talablari bilan 
aniqlanadi. 
Engil almashuvchanlik
-bu buyumni eng kam vaqt va mehnat sarfi bilan 
almashtirishga mosligidir. yengil almashuvchanlik bilan yengil yetishuvchanlikni 
bir-biriga almashtirib bo`lmaydi, chunki avtomobilda shunday buyumlar borki, 
ekspluatasiya davrida ularga yetishish oson, lekin almashtirish qiyin. yengil 
almashuvchanlik asosan ekspluatasiya jarayonida almashtiradigan buyumlarni 
qotirilganlik 
uslublari, 
bo`linuvchilar 
konstruktsiyasi, 
almashtiriladigan 
elementlarni massasi va gabarit o`lchovlari bilan aniqlanadi.