Namangan muhandislik-qurilish instituti

Qoya jinslarni kazish texnologik jarayonlarining xususiyatlari. 
Qoya  jinslarni  ishlash  texnologiyasi  quyidagi  jarayonlardan  iborat:  ochish, 
burg’ulash-portlatish;  tog’  jinslarini  mexanik  usulda  yumshatish;  bir  cho’michli 
ekskovatorlar,pogruzchiklar,  skreperlar,  buldozerlar  yordamida  qazish-tashish  ishlari; 
zaboydagi tog’ massasini tosh maydalash zavodiga jo’natishga tayyorlash. 
Ochish  ishlari.  Qazilma  boyliklar  ko’pincha,  sanoatda  foydalanishga  yaroqsiz 
jinslar qatlami bilan qoplangan bo’ladi. Bu qatlamni “ochish qatlami” deyiladi. Ochish 
ishlari,odatda,ochiq  yo’l  bilan  bajariladi.Bunda  quyvdagi  qazish  va  ortish-tushirish 
mashinalari va texnologik usullardan foydalaniladi; 
Bir cho’michli ekskovatorlar (bo’sh jins qalinligi kata bo’lganda) va bir 
cho’michli  pogruzchiklar. Bo’sh jinslarni o’zi ag’darar avtomobillar 
bilan ichki yoki tashqi ag’darish joylariga (qazishlardan hosil bo’lgan chuqurlarga) 
tashib boriladi. Ochish ishlari gorizontal qatlamlar bo’yicha yoki frontni yelpig’ichsimon 
ilgari surib bajariladi. 
Buldozerlar-portlatish ishlarini qo’llab Bujinslarning qattiqligiga bog’liq; 
Buldozerlar skreperlar yordamida Bu sxema trassa bo’yi yo’l karerlarida va bo’sh 
jinslarining  hajmi  ko’p  bo’lmaganda  qo’llaniladi.  Texnolgiya  oddiy  ishlarga  nisbatan 
arzonga bajariladi. Bo’sh jinslarni tashib borish masofasi skreper cho’michining hajmiga 
bog’liq; 
Bo’sh  jinslarni  buldozer  bilan  bir  joyga  surib,  u  yerdan  ekskovator  yoki  bir 
cho’michli pogruzchik bilan hudud ichkarisidagi yoki tashkarisidagi ag’darish joylariga 
tashiladi;