Namangan muhandislik-qurilish instituti

 

 

 

 

 

 

---

«Umumiy va noorganik kimyo» fanidan  ma’ruzalar matnlari. 

   3    

SO’Z  BOSHI 

 

«Kadrlar  tayyorlash  milliy  dasturi»ni  ro’yobga  chiqarishning  sifat  bosqichida  ta’lim  muas-

sasalarini malakali pedagog kadrlar bilan to’ldirish, ularning faoliyatida raqobatga asoslangan mu-

hitni vujudga keltirish, ta’lim muassasalarining moddiy-texnika va axborot bazasini mustahkamlash, 

o’quv-tarbiya  jarayonini  yuqori  sifatli  o’quv  adabiyotlari  va  ilg’or  pedagogik  texnologiyalar  bilan 

ta’minlash ishlariga alohida urg’u berilgan. Shu maqsadda barcha oliy ta’lim muassasalarida zamo-

naviy usul, texnika va texnologiya yangiliklarini e’tiborga olgan holda fanlarning asosiy mazmun va 

mohiyatini  aks  ettiruvchi  ma’ruzalar  matnlarini  tayyorlashga  kirishildi.  Shular  qatorida 

I.Shamshidinov, B.Mo’minova, M.Abdullaevlar tomonidan «Umumiy va noorganik kimyo» fanidan 

ma’ruzalar matni (Namangan, 1999 y.) tayyorlandi.   

 

O’zbekistonning  mustaqil  taraqqiyot  strategiyasini,  o’zbek  xalqining  buyuk  davlat  barpo 

etish  borasidagi  maqsad-muddaolarini,  milliy  istiqlol  mafkurasining  mohiyatini  talabalar  ongiga 

singdirishda, ta’lim-tarbiya, targ’ibot va tashviqotning samarali usul va vositalaridan oqilona foyda-

lanishni taqazo etadi.  Bundagi vazifalardan biri o’quv dasturlari, darsliklar va qo’llanmalarda milliy 

istiqlol  mafkurasi  g’oyalarini  teran  aks  ettirish  hisoblanadi.  Quyilgan  vazifalardan  kelib  chiqqan 

holda  zamonaviy  texnika  va  texnologiyalarni  ishlatish  yoki  yosh  avlodga  milliy  istiqlol  g’oyasini 

yetkazish  uchun  jahon  standartlari  darajasidagi  fan  va  texnika  hamda  ilgor  tajriba  va  texnologiya-

larning eng so’nggi yutuqlaridan boxabar bo’lgan, raqobatbardosh, o’z sohasining ham ilmiy, ham 

amaliy  bilgan  muhandis  va  muhandis-pedagog  kadrlarni  tayyorlashda  ta’lim  yo’nalishlari  «Ma-

tematik  va  tabiiy  fanlar»  blokining  asosiy  fanlaridan  biri  bo’lgan  «Umumiy  va  noorganik  kimyo» 

fanini  chuqur  o’rganish  muhim  ahamiyatga  egadir.  Shundan  kelib  chiqib,  ushbu  muammoli 

ma’ruzalar matni oliy ta’limning bakalavriatura bosqichidagi texnik va kasb-ta’limi yo’nalishlarida 

o’qitiladigan «Umumiy va noorganik kimyo» fanining amaldagi dasturlari asosida tayyorlandi. 

 

Ma’ruzalar  matnidagi  materiallar  Respublikamizning  kimyo  fani  va  sanoatining  istiqbolli 

yo’nalishlarini  hisobga  olgan  holda  yoritilgan  bo’lib,  kimyoning  asosiy  qonun  va  tushunchalari, 

atom  va  moddalarning  tuzilishi  to’g’risidagi  zamonaviy  tasavvurlar,  davriy  qonun  va  elementlar 

davriy sistemasi, kimyoviy jarayonlarni amalga oshirish qonuniyatlari, metallar va ularning xossala-

ri  haqida  batafsil  bayon  etilgan.  Har  bir  ma’ruza  matni  oxirida  mavzuga  tegishli  bo’lgan  nazorat 

uchun  savol  va  mashqlar  hamda  tayanch  so’z  va  iboralar  keltirilgan.  Ulardan  talabalarning 

«Umumiy va noorganik kimyo» fani bo’yicha o’zlashtirgan bilimlarini nazorat qilishda foydalanish 

mumkin.  

Ma’ruzalar  matnida  talabalarning  «Umumiy  va  noorganik  kimyo»  fanidan  o’zlashtirgan 

bilimlari  ularning  o’z  ta’lim  yo’nalishlari  fanlaridan  oladigan  bilimlarini  to’ldirishiga  va  amaliyot 

davrida qo’llay olishlariga yordam beradigan jihatlariga alohida ahamiyat qaratilgan. 

---

«Umumiy va noorganik kimyo» fanidan  ma’ruzalar matnlari. 

   4