Namangan muhandislik-pedagogika instituti yer usti transport tizimlari kafedrasi kasb-hunar kollejlari uchun

SHaberlashni mexanizatsiyalash 

 

SHaberlash  jarayoni  o’ta  sermashaqqat,  katta 

jismoniy  kuch  talab  qilinadigan  davomli  ishlab 

chiqarish jarayonlaridan biri bo’lgani uchun uni 

mexanizatsiyalash 

muhim 

hisoblanadi. 

CHilangarlikda 

mexanizatsiyalashtirilgan 

shaberning 

pnevmatik, 

elektromexaniq 

turlaridan, 

shaberlovchi 

kallakli 

doimiy 

qurilmalardan foydalanilmoqda. 

Pnevmatik  shaberlar  po’lat,  cho’yan  sirtlarga 

xomaki,  toza  va  uzil-kesil  ishlov  berish  uchun 

ishlatiladi.  51-rasmda  pnevmatik  shaberning 

tuzilishi va u bilan ishlash usullari ko’rsatilgan. 

SHtutser  orqali  yuborilgan  havo  yuritgichning  rotorini  harakatga  keltiriladi,  natijada 

shaber  o’rnatilgan  patron  ilgarilama-qaytma  harakatlanadi.  SHaьerning  yo’li  shkalada 

ko’rsatiladi.  Zagotovkaga  toza  ishlov  berish  uchun  o’rtacha,  uzil-kesil  ishlov  berishda  esa 

kichikroq  yo’l  tanlanadi.  Dag’al  ishlov  berish  ishlov  berilgan  yuzalardagi  nuqsonlarni 

yo’qotishda qo’llaniladi. 

SHaberni  sirtning  bir  joyda  2-3  yo’ldan  ortiq  harakatlantirmaslik,  uning  harakat 

yo’nalishini ma’lum burchaklar ostida doimo o’zgartirib turish zarur. 

Mayda  g’adir-budir  sirtlarni  hosil  qilish  uchun  asbobni  katta  kuch  bilan  bosmaslik 

kerak.  Mexanizatsiyalashtirilgan  usulda  cho’yan,  po’lat  quymalari.  Konstruktsion  po’lat, 

plastmassalar  hamda  rangli  metallarni  shaberlash  mumkin.  CHo’yanni  shaberlashda  qattiq 

qotishmali  keskichlardan  foydalaniladi.P-5302  rusumli  pnevmatik  shaber  va  elektrmagnitli 

pnevmatik  mashina  o’zining  texnik  va  texnologik  xususiyatlari  bilan  boshqalardan  ajralib 

turadi. 

Ayniqsa,  keyingisi  metalldan  qirib  olinadigan  qirindi  qavatini  belgilash  imkonini 

bergani uchun ko’p qo’llaniladi.