Наманган давлат университети табиий фанлар факультети

Ekskursiya materiallarini ishlash va undan foydalanish. 
Ekskursiya materiallarini ishlash 2 xil bo’ladi: 
1.Boshlang’ich ishlash: Bu ishda material to’ish bilan o’z vaqtida yozish, 
xayvonning nomi to’ilgan sanasi, yashash sharoiti qisqacha yoziladi. Issiq 
kunlarda efirga ‘axtaga xo’llab xayvonni og’ziga tiqiladi. 

---

2.Keyingi ishlash: - Bu ishda material tartibga solinadi. Bu yerda kundaliklar 
tartibga solinadi, etiketka yoziladi. Sudralib yuruvchilarning qornini yorib 
formalin yoki s’irt qo’yiladi. Dalada nomini bilmagan materialni markazga 
keltirib aniqlagich bilan aniqlab yoziladi. 
Ekskursiyadan olib kelingan materiallar: 
A) Dars vaqtida maҳalliy material sifatida foydalaniladi; 
B) To’garak ishlari uchun yaxshi material bo’ladi; 
V) Biologiya kabinetini boyitishda ishlatiladi; 
G) Foto ko’rgazma tashkil etishda foydalaniladi; 
D) o’kuvchilar o’rtasida mahruza qilish uchun foydalaniladi.
 
Yuqoridagi qayd qilingan mahlumotlarga asoslanib, quyidagi xulosaga 
kelish mumkin.
1.Ekskursiya davomida o’quvchilar o’simliklar olamining turli-tumanligini, 
ular o’rtasidagi o’zaro bog’lanishlarni chuqurroq idrok etadilar. 
2.Tabiatni ilmiy nuqtai nazardan tushunishga imkon beradi. 
3.Bundan tashqari, tabiiy landshaftlar bilan tanishish jarayonida tabiat 
go’zalliklaridan voqif bo’lish orqali o’quvchilar talaygina estetik tarbiya oladi, 
turli xil daraxt, buta, o’t o’simlik urug’larining res’ublikamizda qishlovchi 
qushlarga ozuqa bo’lishidan xabardor bo’ladilar. 
4.Ekskursiya ‘aytida o’quvchilar tabiat biotsenozlarining bir butunligi 
to’g’risida tasavvurga ega bo’ladilar. O’simlik bilan tu’roq, suv, ҳarorat 
o’rtasidagi bog’lanishdan xabar to’adilar, shu yo’l bilan ozuqa zanjirlari ҳaqida 
dastlabki bilimga ega bo’ladilar. 
5.O’simlik va ҳayvonlar bilan o’kuvchilarning tabiiy sharoitda tanishi, 
ularning bilimini kengaytirish, chuqurlashtirishdan tashqari, biologiya o’quv 
‘redmetini o’rganishga bo’lgan xavasini orttiradi. 
Bilimni mustaҳkamlash uchun savollar. 
1.Ekskursiyaning tahlim va tarbiyaviy aҳamiyati nimadan iborat? 
2.Ekskursiyaga tayyorgarlik ko’rishda o’qituvchi nimalarga ehtibor berish 
kerak? 
3.Ekskursiya qanday turlarga bo’linadi? 
4.Ekskursiyaning o’tkazish usullari nimalardan iborat? 
5.Ekskursiyada to’’langan materiallarni qayta ishlash qanday amalga 
oshiriladi.