Namangan davlat universiteti raxmatova xayrixon ashiraliyevna pedagogik diagnostika

Tashxislovchi metodlar
– olingan natijalar asosida psixologik hamda 
pedagogik jarayonning mohiyatini, muayyan shaxsga yoki shaxslar guruhi 
(masalan, 
o‘quvchilar sinfi)ning o‘ziga xos xususiyatlarni ifodalovchi 
ko‘rsatkichlarni o‘lchash, ularni o‘zaro solishtirish va tasdiqlashga xizmat 
qiladigan metodlar. Odatda, tashxis metodlari sifatida anketa, suhbat, test, intervyu, 
pedagogik kuzatish, ekspert baholash, natijalarni matematik qayta ishlash 
(matematik-statistik metod) kabilar qo‘llaniladi. 

---

223
Tashxislovchi texnika – 
pedagog yoki mutaxassis tomonidan samarali 
o‘zlashtirilib, o‘rganilayotgan shaxs (o‘quvchi, tarbiyalanuvchi) yoki shaxslar 
guruhi (masalan, o‘quvchilar sinfi)ga pedagogik ta’sir ko‘rsatish metodlarini 
amalda samarali qo‘llashga imkon beradigan bilim, ko‘nikma, malaka va tajribalar 
yig‘indisi. 
Tekshirish (yoki tekshiruvdan o‘tkazish) – 
tadqiqot ob’ekti bo‘lgan shaxs 
yoki jarayonga oid dalillarning tashxis ma’lumotlari bilan o‘zaro solishtirish va 
ularning tasdiqlanishini ta’minlovchi jarayon. 
Test metodi 
(ingl. “test” – sinash, tekshirish) – o‘rganilayotgan shaxsning 
aqliy rivojlanish darajasi, qobiliyati, muayyan ish-harakat, faoliyatni bajarishga doir 
ko‘nikma, malakalari, shaxsiy va irodaviy sifatlari, ruhiy xususiyatlari, shaxslar 
guruhi (masalan, o‘quvchilar sinfi)ga xos xususiyatlarni aniqlash va baholashda 
qo‘llaniladigan qisqa standart tekshirish yoki sinov usuli.
“Tugallanmagan rasmlar” testi
(Ellis Pol Torrens) – testlar to‘plami shaxsning 
rasmli topshiriqlarni bajarish orqali fikrlash qobiliyatiga, fikrlarni orginal ifodalash 
layoqatiga egaligini aniqlash imkonini beradigan metod.
 
Fanlarni o‘zlashtira olmaslikni korreksiyalash (pedagogik tuzatish)
– 
o‘quvchi tomonidan qayd etilgan natijalarning ta’lim, didaktik, DTS talablariga 
mos kelmasligini bartaraf qilishga qaratilgan pedagogik faoliyatni tashkil qilish.