Namangan davlat universiteti kimyo kafedrasi organik birikmalarning tuzilish nazariyasi

Yuvgichlar – kolba va boshqa idishlarni yuvishda ishlatiladi. Odatda kuchsiz bocim ostida sklyankadagi suyuqlik bilan kerakli ishlovlar o’tkaziladi.

	Tomizgich va ajratgich voronkalar. Tomizgich va ajratgich voronkalari reaktsion aralashmaga suyuqlikni quyish va ajratish uchun uzun naycha bilan jixozlangan oddiy, katta bo`lmagan o`lchamli nok simon va tsilindrik tomizgich voronkalar qo`llaniladi.
	Voronkalar – Oddiy shisha voronkalar uchun yoki kalta naychali bo`ladi. Suyuqliklarni bir idishdan ikkinchi idishga quyishda va oddiy bosimda fil’trlashda qo`llaniladi. Kichik bosimda fil’trlash uchun shisha forforli yoki setkali voronkalar qo`llaniladi.
	Shliflijixozlar – Po`kaklivarezinalitiqinlarnixamdarezinalinaychalarni, jixozlarqismlarinio`rashvaidishlarniog’ziniberkitishuchunqo`llaniladi, bularxaroratvako`pinchakimyoviyreagentlarta`sirigajudachidamsizdir. Masalan, 140^0Sdarezinalitiqinlarvanaychalarchidamaydi. Birqatorerituvchilarbenzol, toluol, efirvaatsetonta`siridabo`kib, yaroqsizxolatgakeladi. Reaktivlarbundaifloslanadi, reaktsiyamashg’ulotixamifloslanadi. SHishaxaroratko`tarilishigavareagentlarta`sirigachidamliroqdir, shuninguchunxamkimyoviyjixozlarqismlarinishishalishliflaryordamidaulanishqulaydir. Bunday jixozlar bilan ish olib borish natijasida olingan preparatlar xam toza xolda olinadi.
	Shpatellar – Shpatellar temirli, nikelli va farfordan tayyorlangan shpatellar ko`proq qo`llaniladi. SHpatillarni asosan, idish devorlaridan, fil’trlardan cho`kmalarni olish uchun, qog’ozga solish uchun xamda reaktivlarni idishdan olish uchun qo`llaniladi.
	Shisha naychalar – Jixozlarni aloxida qismlarni ulash uchun xar xil diametrli va devorlari xar xil qalinlikda bo`lgan shisha naychalar qo`llaniladi. SHunga bog’liq ravishda xar qanday kimyogar kesish, egish naychalarni berkitish elementar usullarni bilishi kerak.
	Fil’trlash - qattiq fazadan suyuq fazani ajratish uchun laboratoriyada bir qator usullardan foydalaniladi. Oddiy xolatda qattiq cho`kmani suyuqlikdan dekantatsiya yo`li bilan olinadi, ya`ni suyuqligini to`kib tashlashdir. Agar cho`kma kolloidli xossalarga ega bo`lsa yoki juda kam miqdorda cho`kmani ajratish kerak bo`lsa, tsentrafugalashni qo`llaniladi. Lekin laboratoriya sharoitida fil’trlash katta axamiyatga ega. Rasmda bukma va silliq filtrlarni yasash va voronkaga joylashtirish usullari ko’rsatilgan.Shuningdek filtrlash jarayonidan misollar keltirilgan.
	Aralashtirgichlar – ular turli material va ko’rinishlarda bo’lib tegishli qurilma yordamida reaksion massani bir meyorda aralashtirish va reaksiyani to’liq borishini taminlash uchun ishlatiladi.
	Piknometrlar – suyuqliklarning zichligini o’lchash uchun qo’llanadi.