Namangan davlat universiteti kimyo kafedrasi kimyo texnologiya

Laboratoriya ishi -11
Yog’ kislotalarning miqdorini aniqlash
5g atir yoki kir sovun o’lchab olinadi va yupqa qavatlarga bo’lib kesiladi, 100 ml hajmli stakanga solinib, uning ustiga 50 ml distillangan suv quyiladi va sovun tulik erib ketguncha yopiq elektr plitkasida qizdiriladi. Hosil bo’lgan eritmaga 10 ml (1:1nisbatda) suyultirilgan xlorid kislotasi quyiladi va eritma ustida moysimon kavat hosil bulguncha davom ettiriladi. (stakandagi eritmaga shisha tayoqcha botirib qo’ysangiz tajriba yaxshi boradi). So’ngra stakan sovutiladi, shisha tayoqcha olinadi, hosil bo’lgan teshikchadan suyuqlik quyib olinadi. Stakanga qolgan yog kislotalari filtr kogozi ustiga olinib quritiladi. Stakan devorida qolgan qoldiqlarni skalpel bilan olinadi. Olingan yog kislotalari o’lchanadi va olingan sovunning masssasiga asoslanib namunadagi yog kislotalarining foiz miqdori hisoblanadi. Ish tugagach sovun tarkibini qisqacha yozing, tajribani utkazish usulini bayon kiling, sovun unumi va yog’ kislotalari unumini foizlarda hisoblab toping.