Namangan davlat universiteti ikromjon kuzikulov qo'qon xonligi

Tentak 

To'ra  boshchiligida  qo'zg'olon

  ko'targan.  Tez  orada  Turkiston 

yaqinida  unga  12  ming  qozoq  ko'chmanchilari  qo'shilgan.

-

6 3

-

---

Sayram  qo'zg'olonchilar  tomonidan  egallanib,  tayanch  punktga 

aylantirilgan.  Xon  qo'shinlari  kelayotganidan  xabar  topgan  qo'z­

g'olonchilar ikki guruhga bo'linganlar: birinchi guruh Tentakto'ra 

rahbarligida  Sayram  qal'asi  himoyasi  bilan,  ikkinchi  guruh  esa 

Chimkent  qal'asi  himoyasi  bilan  band bo'lganlar.  Har  ikki  qal'a- 

lar xon qo'shinlari tomonidan qamal  qilingan.  Uzoq  davom etgan 

qamaldan  so'ng  kelishuvga  erishilgan.  Shartnomaga  ko'ra,  qo'z­

g'olonchilar  rahbari  xon  hokimiyatini  tan  olgan  va  o 'z  o'g'lini 

poytaxtga garov sifatida jo'natishga majbur bo'lgan.

H. 

Bobobekov  XIX  asrning  20-yillarida  Turkiston  va Tosh­

kent oralig'idagi  hududda  Qobul  boshchiligida  qozoqlar  qo'zg'o- 

loni bo'lib o'tganligi to'g'risida ma'lumot bergan

Q o'zg'olon  Bog'istonda  boshlangan.  Umarxon  qo'zg'olon- 

dan  xabar  topishi  bilan  Toshkentdan  jazo  otryadini  jo'natgan. 

O g'ir  janglardan  so'ng  qo'zg'olonchilar  Bog'iston  qal'asiga 

chekinganlar.  Q al'a  uzoq  vaqt  himoya  qilingan.  Xon  qo'shinlari 

tomonidan  qal'a  zabt  etilgach,  Qobul  Toshkentga  olib  kelinib, 

Chorsu maydonida qatl etilgan.  Qo'zg'olon mag'lubiyatga uchra- 

gan bo'lsa-da,  ko'chmanchi  qozoqlar uchun katta ahamiyatga ega 

bo'lgan.

Xonlik  qo'shinlari  tomonidan  bosib  olingan  Darvoz, 

Shug'non,  Roshon  kabi  hududlar  aholisi  bosqinchilar  tomonidan 

yangi  soliq va majburiyatlar bilan og'ir ahvolga solingan.  Qorate- 

gin  aholisi  ham  shunday  og'ir  ahvolda  edi.  Natijada  aholi  1839- 

yili qo'zg'olon ko'tarishga majbur bo'lgan.  Madalixon Qorategin- 

ga  jazo  otryadini  jo'natib,  qo'zg'olonni  bostirgan.  Qorategin 

qo'zg'oloni haqida ma'lumotlar juda kam.

1841-yilda Qo'qonda ajoyib bir voqea bo'lib o'tgan. Bunday 

voqea  tarixda  kamdan-kam  ro'y  beradi.  1842-yil  Buxoro  amiri 

Qo'qon yerlarining bir qismini egallab, poytaxt yaqinida qarorgoh 

qurgan. Madalixon sulh tuzish maqsadida amir huzuriga o 'z o 'g 'li 

Muhammad Amin boshchiligida elchi jo'nat-gan. Nasrulloxon esa 

shartnoma  tuzish  uchun  elchilarga  shaxsan  Qo'qon  xoni 

Madalixonning o'zi kelishini  aytgan.  Madalixon saroy a'yonlarini 

maslahatga  chaqirgan.  Shu payt xon huzuriga  Qo'qonda mashhur 

bo'lgan misgar hunarmand