Namangan davlat univеrsitеti boshlang‟ich ta'lim mеtodikasi kafеdrasi



Download 2,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/365
Sana31.12.2021
Hajmi2,14 Mb.
#261057
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   365
Bog'liq
Namangan davlat univеrsitеti boshlang ich ta'lim mеtodikasi kafе

  NUTQ TOVUSHLARINING O„ZGARISHI 
 
Har  qanday  tilda  ham  tovushlar  yozuvda  yozilganidek  talaffuz  qilinavermaydi.  
Tovushlar  kompleksini  (tizimini)  birga  talaffuz  qilish  natijasida  ayrim  tovushlar  o‗zaro 
bir-biriga ta‘sir qiladi va bu ta‘sir tovush o‗zgarishiga olib keladi. Masalan,  yurt so‗ziga 
o‗rin-payt kelishigi affiksi -da, chiqish kelishigi affiksi –dan qo‗shilganda, so‗z oxiridagi 
t tovushi affiksdagi d undoshiga ta‘sir qilib, uni t tovushiga aylantiradi: yurt+daqyurtta
yurt+danqyurttan kabi (yozilishi: yurtda, yurtdan). Bir sanoq soniga dona son affiksi –ta 
qo‗shilganda, affiksdagi t undoshning ta‘siri bilan so‗zning oxiridagi r tovushi t ga o‗tadi: 
bir+taqbitta kabi. 
So‗z  tarkibidagi  tovushlar  nutq  jarayonida  bir-biriga  ta‘sir  qilmagan  holda  ham 
o‗zgarishga uchrashi mumkin. Bunda tovushning so‗z tarkibidagi o‗rni (qanday tartibda 
joylashganligi);  so‗zning  boshida  yoki  oxirida,  urg‗uli  yo  urg‗usiz  bo‗g‗inda  kelishi 
muhim  rol  o‗ynaydi.  Masalan,  odob,  javob,  niqob,  maktab  so‗zlari  oxirida  kelgan  b 
jarangli undosh talaffuzda jarangsiz p tarzida talaffuz qilinadi; negativ, normativ pozitiv, 
operativ kabi ruscha-internatsional so‗zlarning oxirida kelgan v jarangli undosh jarangsiz 

Download 2,14 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   365




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish