Namangan davlat universiteti b. T. Ataxanov, M. B. Isabayev fuqarolik jamiyati fanidan

SIYENTIZM
— ijtimoiy fanlarni uslublari, jamiyatdagi vazifalariga ko‗ra tabiiy 
fanlar bilan yaqinlashtirishni maqsad qilib qo‗ygan yo‗nalish. 
SIYOSAT 
—
 
siyosiy hokimiyatni egallash, qo‗lda tutib turish va undan foydalanish 
maqsadida katta ijtimoiy guruhlar, siyosiy partiyalar, ijtimoiy harakatlarning davlat 
munosabatlari sohasidagi faoliyati. S., shuningdek, jamiyatdagi umumiy manfaatlarni 
aniqlash, butun jamiyat uchun majburiy bo‗lgan qarorlarni ishlab chiqish va ularni davlat 
hokimiyati yordamida amalga oshirish bilan bog‗liq faoliyat. S.ga jalb etiladigan 
manfaatlar guruhiy tabiatga ega. Shuning uchun ma‘lum bir guruhlar boshqa 
guruhlarning holati, maqsadlari, maqomlari, manfaatlariga ta‘sir ko‗rsatishni 
boshlaganlarida va bunga davlat hokimiyatini jalb etganlarida siyosat to‗g‗risida so‗z 
yuritiladi, deb ayta olamiz. S.siz jamiyat bo‗lmagan. Jamiyat faqat siyosiy jamiyat 
holatidagina yaxlitlikni namoyon etadi. Siyosiy munosabatlar ommaviy, ya‘ni umumiy 
g‗oya, maqsadlar va qadriyatlar asosida birlashgan mustaqil jamoaga nisbatan himoya 
funksiyasiga ega. S. – ijtimoiy munosabatlarni boshqaruvchi, tartibga soluvchi global 
mexanizm bo‗lib, u guruhlar o‗rtasidagi ixtiloflarni tartibga soladi, ular o‗rtasida 
muloqotni vujudga keltiradi, hokimiyat uchun kurash jarayonining institutsionallashgan, 
madaniy, insoniy shakllarini yaratadi va tutib turadi, biror tomon ustunligini istisno etadi. 
Ya‘ni S. sohasiga kirgan har qanday ishtirokchi (aktor) boshqa ishtirokchilar (aktorlar) 
manfaatlarini hisobga olishga majbur bo‗ladi. S. funksiyalari: jamiyatdagi guruhlar va 
qatlamlarning hokimiyatga doir manfaatlarini bayon etish; ixtiloflarni yumshatish, ularni 
institutsionallashtirish, qarama-qarshi tomonlarni kelishtirish; jamiyat faoliyati va rivojini 
ta‘minlash maqsadlaridan kelib chiqib moddiy va ma‘naviy resurslarni taqsimlash va 
qayta taqsimlash; ijtimoiy rivojlanishning umumiy maqsadlarini ilgari surish; jamiyatni 
birlashtirish va ijtimoiy tizim yaxlitligini ta‘minlash; shaxsni ijtimoiylashuvini 

---

261 
ta‘minlash; kommunikatsiyani ta‘minlash; ijtimoiy hayotni tashkil etishning yangi 
shakllarini yaratish.