Naftion kislota (natriyli tuzi)

Dastlabki moddalar	Moddalarning kеrakli miqdori
Ortiqcha
Rеaktivning nomi va formulasi	Molеkulyar massasi	Spravochnikdan olingan konstantalar	Kontsеntratsiyasi	Кo`rsаtmada berilgani			Tеnglamaga ko`ra mol	mol	%
				Mol	gramm
					100 %	Bеrilgan konsеnt ratsiya
Izoamil spirt

Sintеz qilingan moddaning miqdori va konstantalari

Sintеz qilingan moddaning nomi va formulasi	Moddaning konstantalari		Moddaning miqdori
	Amalda topilgani Тqaynash	Adabiyotda bеrilgani Тqaynash	gr	Nazariyaga nisbatan %	Ko’rsatmadagiga nisbatan %

Etilbenzoat sintezi (benzoletil efir)





Reaktivlar: 10 g benzol kislota, 33 ml absolyut etil spirt, sulfat kislota (d – 1,84 ), natriy karbonat, kalsiy xlorid.


Asboblar: tubi yumaloq kolba, qaytarma sovitgich, lakmus qog`oz, ajratgich voronka, Vyurs kolbasi, suvhammomi.


Ishni bajarish tartibi:
Tubi yumaloq 100ml sig`imli kolbaga 10 g benzol kislota, 33 ml absalyut etil spirt va 1 ml konsentrlangan sulfat kislota solinadi. Aralashma yaxshilab aralashtiriladi. Kolbaga xlor kalsili naycha kiygizilgan qaytarma sovitgich ulanadi. Kolba qaynab turgan suv hammomida 4 soat davomida doimo aralashtirib turgan holatda qizdiriladi. Keyin sovitgich pastga qiya qilib ulanadi va reaksiyaga kirishmay qolgan etil spirt haydaladi. Qoldiq sovitilib, unga 80 ml sovuq suv quyiladi va qattiq natriy karbonat bilan neyrtlanadi. Natriy karbonat kuchsiz ishqoriy muhit (lakmus bo`yicha ) hosil bo`lguncha oz – ozdan qo`shiladi. Aralashmaga natriy karbonat qo`shilganda reaksiyaga kirishmay qolgan benzol kislota tuzga aylanadi, ya’ni benzol kislotaning natriyli tuzi hosil bo`ladi. Bu tuz aralashma dietil efir bilan ekstraksiya qilinganda efirga o`tmaydi. Ikki fazali aralashma ajratgich voronkaga quyiladi va benzol etil efir 3 – 4 marta dietil efir bilan (15 ml dan ) ekstraksiya qilinadi. Efir so`rimlarini qo`shib kalsiy xlorid bilan quritiladi. Keyin eritma Vyurs kolbasiga quyiladi, dietil efir suv hammomida haydaladi. Kolbani quriguncha artib sovitgichni hova sovitgichiga aralashtirib benzol etil efir haydaladi. 210 – 214 C da qaynaydigan fraksiya yig`ib olinadi.
Benzoletil efirning unumi 11 g.
Benzol etil efirini vakumda haydash tavsiya etiladi.
Benzoletil efir ( etil benzoat, etilbenzoilkarboksilat ) – meva hidini eslatuvchi rangsiz suyuqlik, dietil efir bilan aralashadi. Etanol va xloformda eriydi, suvda deyarli erimaydi ( 100 gr suvda 0,08 gr eriydi ) Molekulyar massasi 150,18; suyuqlanish temperaturasi 34,6 C;
Qaynash temperaturasi =216, 6 ⁰C; d²⁰=1,047; n²⁰ =1,32.