Нафас олиш физиологияси Режа

Нафас олиш ҳавосининг газлар таркиби ва тинч ҳолатдаги одам қонидаги миқдори
Ички - плеврал босим
Ўпкалар доимо чўзилган ҳолатда бўлади.
Бу плевра бўшлиғидаги манфий босим билан боғлиқ.
У ўпканинг эластик кучланиш кучига қарши туради. Улар ўпка тўқмаларининг эластик хусусиятларидан келиб чиқиб бронхиал мушакларнинг тонуси билан бирлашади ва ўпканинг сиқилишига қаратилган.
Ички - плеврал босим
Плевра бўшлиғидаги манфий босим ёши ўтган сари ортиб боради. Бу плевранинг париентал ва вицерал пардаларнинг бир хил ўсмаслиги билан боғлиқ. (висцерал парда секин ўсади.).
Плевра оралиғидаги босим миқдори:
1. Нафас олишда = – 6-8 мм рт.ст.(мажбурий нафас олишда -20 мм рт.ст етади.)
2. Нафас чиқаришда = – 3-5 мм рт.ст.(мажбурий нафас чиқаришда мусбат миқдоргача ортади).

Дондерс модели

Вентиляцион-перфузион муносабатлар

Ўпканинг алоҳида қисмларида вентиляцион-перфузион муносабатлар бир хилда бўлмаслиги мумкин.

Бу босимнинг миқдорига кўра ўпка 3 учта (зона Веста)

Зона 1. ВПО > 1

Зона 2. ВПО = 1

Зона 3. ВПО < 1

Зона 1. Ўпканинг юқори қисмида алвеоляр (РА) босим артериолалардаги (Pa) босимдан ошади ва қон оқими чекланган.

Зона 1. Ўпканинг юқори қисмида алвеоляр (РА) босим артериолалардаги (Pa) босимдан ошади ва қон оқими чекланган.

Зона 2. Ўпканинг ўрта қисмида , Ра > РА,юқори қон оқими юқори,1 зонага қараганда.

Зона 3. Ўпканинг асосларида қон оқими кўпаяди ва артериолалар (Ра) ва венуллалардаги (Pv) босим фарқи билан аниқланади.

Ўпкада қон оқимининг бошқарилиши

рО2 ва рСО2 вазоактив функцияга эга

- Ортиши рО2 - ўпка қон томирларининг қаршилиги камаяди, перфузия ортади.

- Камайиши рО2 – ўпка қон томирларининг қаршилиги ортади, перфузия камаяди.

-

Спирометрия

Ўпка ҳажми

Ўпка ҳажми: