- Akromial va to’sh uchlsrining; - Pog’onasimon deformatsiya ;
- To’la va qisman - Og’riq;
- Gematoma
Tashxislash: Davosi:
- Klinik belgi; - Chiqqan uchi joyiga solinadi.
- Rentgenografiyaga
asoslanadi
O’mrov suyagi sinishi
Turlari: Klinikasi:
- Ko’ndalang - Og’riq;
- qiyshiq - pog’onasimon deformatsiya;
- parchalanib - yelka ustining qisqarishi
- suyaklarning Davosi:
siljishi bilan - I-Yordam: Dezo bog’lami
- Delbe usuli (3-4 haftaga Dezo halqalarini qo’yiash); - Suyak siniqlarini joyiga solib bo’lmasa operativ davo qilinadi
Dezo bog’lovi
Delbe usulida bog’lash
Qovurg’a sinishi
Turlari:
-Yakka sinish - ko’ndalang;
(1 qovurg’a); - qiyshiq;
- ko’p sonli - parchalanib;
(2-4 qovurg’a) - suyaklarning siljishi bilan
Klinikasi:
- Chegaralangan sohada og’riq, nafas olganda, yo’talganda,
gavda vaziyati o’zgarganda uning kuchayishi;
- suyaklar siljishida pogonasimon deformatsiya;
- krepitatsiya;
- ko’krak sohasida qontalashlar;
- nafas olishning qiyinlashuvi;
- sionoz;
- ko’p sonli siniqlarda shok holati yuzaga kelishi mumkin.
Аsoratlari:
- Pnevmotoraks;
- o’tkir nafas yetishmovchiligi;
- kollaps;
- o’pkadan qon ketishi.
Tashxislash:
Klinik belgilarga asaslanib, rentgen tekshiruv orqali tasdiqlanadi.
O’mrov va qovurg’alar sinishi.
Davosi:
Singan sohaga 5-10 ml - 2%li novakain eritmasi yuborish, og’riqsizlantirishning chuqur va davоmli bo’lishi uchun, 10 minut o’tgach, ignani chiqarmay turib qo’shimcha ravishda 5ml – 0,2%li lidokain eritmasi uyboriladi. O’pka yallig’lanoshini oldini olish maqsadida nafas gimnastikasi, antibiotiklar va sulfanilamidlar buyuriladi. Pnevmoniyani oldini lolish maqsadida bemorning ko’krak qafasini bintlash tavsiya etilmaydi.
Bunda teri, teri osti to’qimasi va muskul qavati, plevra ba’zi hollarda o’pka ham shikastlanishi mumkin.
Ko’krak qafasiga tashib kiruvchi shikastlarda ko’pincha pnevmotoraks kuzatiladi.
Pnevmotoraks
Plevra bo’shlig’iga ko’krak devoridagi jarohat teshigi orqali (tashqaridan) yoki o’pka orqali (ichkaridan) havo kirishi natijasida hosil bo’ladi.
Turlari:
I. Yopiq pnevmotoraksda plevra bo’shlig’iga kirgan havo tashqi muhit bilan tutashmaydi, bunda ko’krak qafasi yoki o’pkadagi jarohat kanali yopilab qoladi.
II. Ochiq pnevmotoraksda jarohat kanali ochilib turadi va plevra bo’shlig’iga tushgan havo tashqi muhit bilan bemalol tutashadi.
III. Klapanli pnevmotoraksda jarohat kanali xususiyatiga ko’ra havo plevra bo’shlig’iga bemalol kirib, qaytib chiqa olmaydi. Shunga ko’ra bemor nafas olgan sayin plevra bo’shlig’iga tobora ko’proq havo yig’ila boshlaydi.
Klinikasi:
- Ko’krakning siqilishi;
- nafas qisishi;
- ko’karish;
- ko’krak qafasining shikastlangan tomonida nafas olishning yo’qolishi;
- tovushning titrab chiqishi;
- ko’ks oralig’ a’zolarining sog’lom tomonga siljishi;
- teri osti emfizemasini hosil bo’lishi.
Gematoraks – plevral bo’shliqqa qon yig’ilishi. Oqib tushgan qon miqdori 1,5 – 3 lgacha yetishi mumkin
Klininasida ichki qon ketishning alomatlari kuzatiladi
Ko’pincha pnevmotoraks va gemotoraks birga uchraydi.
I- Yordam va davosi:
ochiq va klapanli pnevmotoraksda jarohatga okklyuziyalovchi, germetik, aseptik bog’lam qo’yiladi. Bemorga og’riq qoldiradigan va yurakni yaxshilovchi dorilar yuborib, darhol kasalhonaga transportirovka qilinadi.
Davolash ko’krak devoridagi jarohatni xirurgik tozalash, uni qavatma- qavat jips qilib tikish, plevra bo’shligidan havo va qonni tortib olishdan iborat.
Кўкрак қафасининг шикастланиши
Кўкрак қафасининг шикастланиши (турлари ва ёрдам)
Қовурғанинг синиши – ўрнатувчи боғлам
Қовурғаларнинг кўп миқдорли синишлари – қовурғанинг бир ёки бир неча жойида синиши
Ёрдамнинг моҳияти пахтадокали боғламни ёки сочиқни кўкрак қафасига ўрнатиб қўйиш. Зарур бўлса ёрдамчи ўпка вентиляциясини ўтказиш
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR;
1.A.J. Xamrayev “Xirurgiya va reanimatsiya asoslari” Toshkent 2002 yil
2.Y.A. Nesterenko “Xirurgiya”
3.V.M. Buyanov “Xirurgiya”
4.V.K. Gostishev “Руководство к практическим занятиям по общей хирургий”
5. M. Bekmurodova “ Jarrohlik va reanimatsiya asoslarida hamshiralik ishi “ Toshkent 2003 yil
6.V.M. Buyanov “Экстренная помощь”
7.S.N. Muratov “Xirurgik kasalliklar” Toshkent 1989 yil
