|
§ 8. 2. Konsruktsiyalarni basqarıw usılları
Konsruktsiyani basqarıw daǵı isletiletuǵın informaciya júz procent ishonarli bo'lavermaydi. Kiretuǵın maǵlıwmatlardıń anıqmasligi zárúrli hám jaybarlaw processdia shártnamalardı dúziwde zárúrli. Anıq emesliklerdi analiz hám esaplaw risklardı anıqlaw arnalǵan. Hár bir konsruktsiya ozıniń ámelge asırilish processinde, konsruktsiyaning turmıs sikli dep ataluvch hár túrlı basqıshlardan o'tedi. Konsruktsiyani basqarıwda hár túrlı funksiyalardı ámelge asırıwda, loyiani basqarıw processleri dep atalıwshi háreketler kerek baladı. Basqarıw processleri 6 tiykarǵı gruppaǵa bolınedi, basqarıwdıń hár qıylı funksiyaların ámelge asıradı :
- Inisiatsiya procesi -Konsruktsiyani orınlawdı baslaw sheshimin qabıllaw.
- Jaybarlaw procesi - Konsruktsiyani tabısı ushın maqset hám kriteriyalarni anıqlaw hám Alarǵa erisiw ushın isleytuǵın sxemalardı islep shıǵıw.
- Orınlaw procesi -Rejani ámelge asırıwda insanlarǵa jo'nelis beriw hám resursları basqarıw.
- Analiz processleri -Rejaning quramın úyreniw hám tabıs kriteriyalari hám qoyılǵan maqsetler tiykarında konsruktsiyani basqarıw hám Durislewshi háreketlerdi ámelge asırıwda kerekli sharalardı qollaw.
- Basqarıw procesi -Kerekli bolǵan durislewshi háreketlerdi anıqlaw, tastıyıqlaw hám qollaw.
- Tamamlaw procesi -Konsruktsiyani tamamlawdı formallashtirish jáne onı tártiplengen hlda ohiriga jetkiziw.
Konsruktsiyalarni basqarıwdıń ámeliy usılları járdem beredi:
- Maqsetke muwapıq bolǵan investitsiyalardı sho'lkemlestiriw;
- Islerdi finanslıq támiynlewdiń optimal sxemasın islep shıǵarıw ;
- Ish rejasini tuzish, jumıstı orınlaw muddatlarini o'rnatish, resurslardan paydalanıw, kerekli ǵárejetlerdi jaybarlaw ;
- Jumıs iskerlikti optimal basqarıw hám konsruktsiya ishtrikochilarining óz-ara baylanıslı halda islewi.
- Sapanı jaybarlaw hám basqarıw.
- Konsruktsiyaviy risklardı analiz qılıw hám basqarıw.
- Shártnamalardı optimal jaybarlaw hám basqairsh.
- Konsruktsiyalar arxivın aparıw hám alardıń ámeliy tájiriybesin analiz qılıw hám keleshektegi konsruktsiyalarda alardan paydalanıw.
Keleside konsruktsiyalarni basqarıw processleri, konsruktsiyalarni orınlawda bahalı analiz usılları, konsruktsiya riskları analizi usılları, konsruktsiyalarni bohshqarishni programmalıq usılları, konsruktsiyalarni basqarıwdı sho'lkemlestiriw. Konsruktsiya jobası boyınsha islew anıq nátiyjelerdi erisiwge kerekli balatuǵın xızmetlerden sho'lkemlesken. Sanday etip detalizatsiyaning eń to'men darjasida jumıs tiykarǵı element esaplanadı jáne bul ushın qanday de waqıt sarplanadı, bul bolsa basqa islerdiń baslanıwın toqtatıp turıwı múmkin. Jumıstıń pıtkenligi oxrigi o'nim alınǵanlıǵın (nátiyjege erisilgenlikti) ańlatadı. Jumıs bazalıq túsinik esaplanadı hám konsruktsiyani basqarıw sistemalarında maǵlıwmatlardı sho'lkemlestiriwdiń hasası esaplanadı. Ámeliyatda jumıstıń jáne de detalli basqıshına jarlıq beriwde tapsırma sóz dizbegi isletiledi. Ulıwma mániste bul eki sóz dizbegi mánisles esaplanadı. Tapsırma sóz dizbegi, jaybarlawdıń basqa spesifik kontekstlerinde basqasha formal mániske iye baladı.
Logikalıq baylanıslılıq - Jumıslar ortasındaǵı baylanıslılıq tábiyaatın ańlatadı. Konsruktsiyalardagi ko'pshilik jumıslar “Baslanıw -Tamamlash” Principine tiykarlanǵan baladı, bunda keyingi jumıs tek ǵana dáslepkisi pıtkennen keyin baslanadı.
Izbe-ızlıq a'loqalari tarmaq strukturaların quraydı. Jumıslar ortasındaǵı baylanıslılıqlar kompleksin ádetde konsruktsiyaning manqitiy strukturası dep atawı, sebebi jumıslar izbe-izligin anıqlap beredi. Tarmaq diagramması (tarmaq, graf, PERT diagramması ) - konsruktsiya jumısları hám alar arasındaǵı baylanıslılıqlardıń grafik ko'rinisi. Konsruktsiyalarni jaybarlaw hám basqarıwda tarmaq sóz dizbegi astında islerdint tolıq kompleksi hám al menen baylanıslı bolǵan konsruktsiyalar baylanıstırnmasi tushiniladi. Tarmaq diagrammaları tarmaq modelinichiziqlar menen baylanısqan, jumıslar ortasındaǵı baylanısıwlardı ańlatatuǵın uyqas islerdingko'pchilik shıńlar ko'rinisinde suwretleydi. Bul graf, tarmaq dep atalıwshi yamasa izbe-ızlıqler diagramması házirgi kúnde eń kóp tarqal qural esaplanadı. Basqa túrdegi tarmaq diagrammaları de ámeldegi, hádiyse-shıń tarmaǵı dep ataladı hám al ámeliyatda kmaroq qollanıladı. Bul jo'neliste jumıs eki hádiyse ortasındaǵı sızıq ko'rinisinde, qaysıki óz gezeginde jumıstıń baslanıw hám aqırın ańlatadı. PERT- diagrammalarına bul túrdegi diagrammaları mısal bo'le aladı.
Tarmaq diagramması blok -sxema bala almaydı sebebi bul qural jumıs iskerligin konsruktsiyalashtirishda isletiledi. Blok sxemalardanprinsipial ayırmashılıǵı sanda tarmaq diagrammaları eki odiy jumıs ortasındaǵı logikalıq baylanıslılıqtı konsruktsiyalashtiradi. Al kirisiw, processler hám shıǵıwlardı suwretlamaydi hám tákirarlanıwshı cikl yamasa aylanıwlarǵa jol qoymaydı. Tarmaqlı konsruktsiyalashtirishning usılları -konsruktsiyaning dawam etiw waqtinı minimumǵasha kemeytiw ushın maqset etilgen usıllar. Ámeliy hám bir waqtıniń ózinde ǵárezsiz bo'lga MKP kritik jolı hám PERT (Programm Evaluation and Review Technique) jobaların qayta ko'rip shıǵıwva salıstırıwlaw usıllarına tiykarlanǵan. Birinshi usıl 1956 -jılda “Dyupon” firması zavodların modernizaciyalawda joba -gradiklarini qurıwda sho'lkemlesken. Eginwi usıl “Lokhid” korporatsiyasi hám “Buz, Allend end Gamilton” konsalting firması tárepinen “Polaris” raketa sistemasın konsruktsiyalashtirishda tiykar salınǵan.
Kritik jol -Tarmaqtaǵı dawam etiw waqti maksimal bolǵan jol kritik jol dep ataladı. Bul joldaǵı jumıslar de kritik dep ataladı. Kritik joldıń dawam etiw waqti konsruktsiya ústinde jumıstıń ulıwma dawam etiw waqtinı anıqlama berb beredi. Ulıwma konsruktsiyani orınlaw waqıtı kritik jollarda yotuvchi jumıslarǵa ketetuǵın waqtın kemeytiw esabına kemeytiw múmkin. Sal sıyaqlı kiritk jolda youtuvchi jumıslarǵa ketetuǵın waqtıniń artpaqtası menen konsruktsiya waqıtı de artıp baradı. Kritik jol konsepsiyası menedjerning itibarın kritik jumıslarǵa qaratıwǵa járdem beredi. Biraq, kritik joldıń tiykarǵı ústivorligi kritik jollarda yotmaydigan jumıslar ústinen manipulyatsia qılıw imkaniyatın beredi. Kritik jol usılı tarmaqtıń logikalıq strukturası anıqlap bergen islerdi orınlawdı kalendar grafigini esaplaw hám kritik jolında yotuvchi islerdiń dawam etiw waqtinı salıstırıwlaw imkaniyatın beredi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
