N xojiyeva, B. Sharipov, sh. Muxsinov

§ 5. 2. Quramalı sistemanı islep shıǵıw

Dekompozitsiya (bolıniw) dıń roli. Deykstra aytıp o'tkeni sıyaqlı, " quramalı sistemalardı basqarıw usılı áyyemgi zamanlardan málim bolǵan - divide et impera (razdelyay i vlastvuy bolıp tasla hám húkimranlıq et) ". Quramalı programmalıq támiynat sistemasın proektlestiriwde onı ılajı bolǵanınsha kisilew sistemalarǵa bolıw kerek, alardıń hár biri ǵárezsiz túrde rawajlanıwlashtirilishi múmkin. Bunday halda, biz insan miyasining múmkinshiliklerinen aspaymiz: sistemanıń hár qanday dárejesin túsiniw ushın biz onıń bir neshe bólimleri haqqındaǵı maǵlıwmatlardı bir waqtıniń ózinde esta saqlawımız kerek (hámmesi de emes). Sistemanıń quramalılıǵı sistemanı bolıwǵa májbúr etedi.

Bólimlerdi ajıratıw ushın algoritmik yamasa ob'ektke tiykarlanǵan dekompozitsiyadan paydalanıw múmkin. Algoritm boyınsha bolıniwi hádiyseler rejimine qaratılǵan, ob'ektler boyınsha bolıniwi bolsa ob'ekt yamasa háreket sub'ekti bolǵan agentlerge tiykarǵı itibardı qaratadı. Biraq, biz quramalı sistemanı bir waqtıniń ózinde eki usılda qura almaymız, bul usıllar tiykarınan ortogonal bolıp tabıladı. Biz sistemanı algoritmlar yamasa ob'ektler boyınsha bolıwdı baslawımız kerek, keyininen payda bolǵan strukturadan paydalanıp, shınıǵıwalaǵa basqa kózqarastan qarawǵa háreket etiwimiz kerek. Birinshi halda, biz o'zgeriwshilerdi, dızbeklerdi, ápiwayı maǵlıwmatlar strukturaların qayta isleytuǵın quramalı programmalardı alamız, eginwi jaǵdayda - tekǵana maǵlıwmatlardı, bálki alardı qayta islew ushın kisi programmalardı de óz ishine alǵan quramalı strukturalarǵa iye balamız. Tájiriybe sonı ko'rsetedi, ob'ektti bo'leklerge bolıwdan baslaw paydalı baladı. Sal tárzde baslaw bizge programmalıq sistemalardıń quramalılıǵın tártipke salıwǵa járdem beredi.
Abstrakciyanıń roli
Millerning tájiriybelerinde, ádetde, joqlıq bir waqtıniń ózinde tek 7 ± 2 birlik maǵlıwmattı qabıllawı anıqlandi. Bul nomer maǵlıwmatlardıń mazmunına baylanıslı emes. Millerning ózi aytıp o'tkeni sıyaqlı : " Yadmız ko'lemi biz qabıl ete alatuǵın, qayta islew hám eslep qalıwımız múmkin bolǵan informaciya muǵdarına saldamlı sheklewler qo'yadı. Bir waqtıniń ózinde bir neshe kanallar arqalı hám bo'lek bólimler ketma -ketligi ko'rinisinde kirisiw maǵlıwmatlarınıń aǵımın sho'lkemlestirip, biz bul informaciya aǵımın toqtap qalıwımız múmkin. Zamanago'y terminologiyada bunı bolıniw yamasa abstrakciyanı ajıratıp alıw dep ataladı. Adamlar quramalılıqtı jeńiw ushın júdá nátiyjeli texnologiyanı islep shıqtılar. Biz odan juwmaq shıǵaramız.
Quramalı ob'ektti tolıq jarata almasak, biz onsha zárúrli bolmaǵan tolıq maǵlıwmatlardı itibarsız qaldıramiz hám sal sebepli biz ob'ekttiń ulıwmalastırılǵan, ideallastırılgan modeli menen shuǵıllanamız. hám biz ele de bir waqtıniń ózinde úlken muǵdardaǵı maǵlıwmattı qamtıp alıwımız kerek bolsa -de, abstrakciya sebepli biz ádewir ulken semantik ko'lem degi informaciya birliklerinen paydalanamız. Bul, ásirese, biz dúnyanı ob'ektke jo'neltirilgen kózqarastan qaraganimizda tuwrı keledi, sebebi ob'ektler haqıyqıy dúnyanıń abstrakciyası retinde bo'lek to'yingan izbe-ız informaciya birlikleri esaplanadı.