Н у р и д д и н и с м о и л о в табиб роман

ган чупонга хам етолмадик. Тахмин билан келдик. 
Тангри тугри йул курсатибди.
— Табиб узимизга-да лозим , — деди Э ш онкул 
ота, — жабрдийдаликни такрор к$фишдан биз хам 
куркдмиз.
Бердиёр бирдан Кошиф олдида тиз чу^кди.
— Мени олиб крлинг, умрим борича кулингиз 
булай, аммо биродаримни даволанг, хазрат!
— Хар неки сабабнинг махсули. Каердан топаман 
Кадрдонингизни? — cÿpafln Кошиф.
— Ахволимиз такрорланишини истамаймиз, — дея 
эътироз билдирди Уроз.
— Хеч бокиси йук,. Борувим ва келувимнинг ора- 
си якдон. Гап билан овора булиб, уларни мехмон 
кдлиш ни унутибмиз, — деди Кошиф жилмайиб.
Овк,ат, боища егуликлар дастурхонга к уй илди. 
А ммо Бердиёрнинг хам, Равшаннинг хам 
t o m o f h -
дан овк,ат утмади. Аввало, чарчок,, кейин Ш оман- 
сурдан хавотирланиш халал берди. Шу боисдан гар- 
чи крринлари нихоятда оч бупса-да, чу'килаш би- 
лангина кифояланишди. Кейин кузлари юмилиб ке- 
таверди. Уларни Норбой ота уйига олиб кетди. К о- 
шифгаям: «Юр», деди. Бирок, Кошиф унамади. «Эр- 
тага сахарда келаман», деди.
149

---

К о ш и ф т у н н и х а р д о и м г и д а н с о к и н у т к а з д и . 
К у н гл и х о т и р ж а м э д и . 
Ш у б о н е узо к р о к , у х л аб , 
су б х н и б о й б ер и б к у й д и . К у п аф сус ч е к д и . У ш а 
аф суси ю зи д а х,ам о з ги н а а к с э т д и . Э р тал аб х а м м а - 
д а н о л ди н у н и к у р г а н Н о р б о й о т а б у н и н г с а б а б и н и
б и л и ш га у р и н и б к у р д и . А м м о б и л о л м а д и .
— Б у гу н с а ф а р га чик^аман, — д е д и у н г а К о ш и ф .
— С аф ар ? К у п г а м и ? — д е я х а в о т и р л а н д и Н о р б о й
о та.
— Й ук,. И м к о н и б о р и ч а ш у к у н н и н г у з и д а к д й т а - 
м ан . Д у с т и д е б к у п ж а б р ч е к к а н н и н г м а р т а б а с и у л у г. 
Ш у б о и с м е х м о н л а р б и л ан у л а р н и н г ю р ти га бори б 
к е л а м а н .
— У л ар ж у д а узо к, й ул б о с и б к е л и ш и б д и . Б ир 
к у н д а б ори б к,а й ти ш н и н г и л о ж и б у л м а с а к е р а к , — 
д еб у г л и н и н г ю зи га т е р м и л д и Н о р б о й о та.
— А л л о х д ан н е н и с и д к д д и л д а н с у р а с а к , уш ан и
б е р а д и ... М е х м о н л а р т у р и ш д и м и ?
— Х ал и у х л а ш я п т и . Б е ч о р а л а р н и н г р о с а т и н к а л а -
р и к у р и г а н э к а н . Б и з н и к и л а р д а й б а к у в в а т б у л и ш га - 
н и д а х а м м а й л и э д и . Ж уд а н и м ж о н э к а н л а р .
— О та, д у н ё д а у л а р д а н х а м к и ч и к л а р бор э к а н . 
Б и зн и н г д у н ё м и з н и х о я т д а к е н г э к а н . Х а л и с и з га
Х ам м аси н и га п и р и б б е р а м а н .
— О н ан г ш и р ч о й та й ё р л а б к у й и б д и . Т аш к,ари а н ч а
совук,, у й г а к и р а й л и к .
К ош и ф м е х м о н л а р н и у й г о т и ш г а м а ж б у р б ул д и . 
А гар у й г о т м а г а н и д а , к е ч г а ч а у х л аш л ар и х а м м у м -
к и н эд и . Ч у н к и к у п к у н л и к ч ар ч о к, х ал и б ер и у л а р - 
н и т а р к э т м а г а н д и . У л ар у й го н и б -у й г о н м а й н о н у ш - 
т а к д п и ш д и . К е й и н К о ш и ф б и л а н б и р га й у л г а ч и -
К.ИШДИ.
— Б у гу н ги и ш л а р и н г н и м а б у л а д и , у г л и м ? К е ч а
к у п н и н г о л д и д а в а ъ д а б е р г а н д и н г . А гар с е н б о р м а - 
с а н г, ул ар к е л и ш а д и , — д е д и Н о р б о й о т а у л а р к е -
тар ч о ги д а.
150

---

— У н д ай ю м у ш к,очиб к е т м а с , о та. Б е м о р к у т и б
ёти б д и . В а к ^ и д а б о р и л м а с а , к е й и н к е ч б у л и ш и м у м -
к и н , — д е д и у н г а ж а в о б а н К ош и ф .
К о ш и ф н и н г у й и г а ч а о т д а б о р и л д и . К о ш и ф п и ё- 
д а , а к а - у к а о т д а. Б ер д и ёр : « С и з д а й у л у г и н с о н п и ё - 
д а ю р са-ю , б и з у л о в г а м и н с а к , у я т б у л а д и , м и н м а й -
м и з » , д е д и . К о ш и ф у н и н г е л к а с и г а к у л и н и т а ш л а - 
д и . «М ех,м о н х ,а м м ад ан у л у г , м е н д а н \ ам . Б у б и р и н - 
ч и с и . И к к и н ч и с и , с и з у т а ч а р ч а г а н с и з . Й у л и м и з
о л и с. Х о р ди к, о л и ш и н ги з д а р к о р » , д е д и .
А к а - у к а
t o f
о л д и к и ш л о к д а р и н и , 
t o f
о р а л а р и д а ги
к,иш лок,ларни к у р и ш г а н д и . Х а м м а с и д а з а м о н а в и й -
л и к нук,си бор э д и . Б ирок, б у к ,и ш л о к д и к у р г а н л а -
р и д а х,айрон к,о л и ш ди . К е ч а э м а с , б у г у н х,айрон 
к,о ли ш ди . К е ч а чар ч о к, к у з л а р и н и ю м и б к у й г а н д и . 
Б у гу н атр о ф га к,ар аш ди . Т а с а в в у р д а н а н ч а у з о к д а г и
э с к и л и к . А м м о о д а м л а р и б ах тл и . Ш о д -х у р р а м . Т а ш - 
в и ш с и з. Б а к у в в а т . Я н а - я н а б о л ал ар и т у г и л я п т и , у л - 
га й я п т и . Ч е т г а , узо к, э л л а р г а \еч б и р и н и н г и ш и т у ш - 
м а й д и . А м м о ч е т д а г и л а р н и н г, узо к, э л д а г и л а р н и н г
б у л а р га и ш и т у ш а р к а н . М а н а , т у ш я п т и - к у .
У л ар т а б и б н и н г к у л б а с и г а ети ш д и .
— С и з би р о з ш у е р д а т у р а т у р и н г, м е н и н г и ч к а - 
р и д а о з ги н а ю м у ш и м бор, — д еб К о ш и ф у й и г а к и -
риб к е т д и .
— Ш у, — д е я Р а в ш а н к у л б а н и к у р с а т д и , — у н и н г
у й и м и к а н ? Ш у е р д а я ш а р м и к а н ? Б и з д а б у н а к ,а н ги - 
л а р н и о д а м л а р
o f h f i
х,ам к д ш и ш м а й д и -к у . М е н б и т- 
т а ч а л а с а в о д у р о л о г н и н г у й и н и к у р г а н д и м . К а с р
у н и н г о л д и га с а л о м г а к е л а д и . Б у т а б и б б у л с а д а в о -
си й ук, к а с а л н и д а в о л а й д и -ю , о ги л д а н х,ам б атт ар
у й д а я ш а й д и м и ? !
— Ж и м б у л , б а л к и , б у ер ш у н ч а к и к у н а л г а с и д и р . 
У й и б о ш к д ж о й д а д и р . И ш к,и ли б, тезр о к, ч и к ,с и н -д а,
— д еб б о ш и н и к,аш лади Б ерди ёр.
151

---

К о ш и ф к у п к у т г и р м а д и . Д а р р о в у й и д а н чикдеб, 
у л а р н и н г ё н и г а к е л д и . К у л б а с и га такл и ф к,илди. А к а - 
у к а э ъ т и р о з б и л д и р о л м ад и . Н и м а д е с и н ? «У зр , биз 
к и р о л м а й м и з , ш о ш и б т у р и б м и з. С и з х а м , я х ш и с и , 
у й и н г и з г а к д й ти б к и р м а н г . У ё к д а о д а м у л а м а н д еб
т у р и б д и . О ёк,ни у з а т и б , б е м ал о л у й г а к и р и б у т и р а - 
д и г а н вак^г э м а с х о з и р », д е с и н м и ?
И ч к и н о р о з и л и к б и л ан а к а - у к а о т д а н ту ш д и . К о - 
ш и ф н и н г о р т и д а н э р га ш и б , у й г а к и р и ш д и . Х и й л а 
к,о р о н ги у й . О д атд а, б ун ак,а ж о й л а р з а х б ул и б , х а м м а
ёк,ни за х х и д и б о си б к е т а д и . Б у ер э с а к,ан д ай д и р
у т - у л а н н и н г х уш б уй х и д и б и л ан т у й и н га н .
К о ш и ф у л а р н и т у р г а , х ар хи л к и т о б л а р т ах л аб
к у й ш т ган т о к ч а н и н г ё н и г а у т ^ а зд и . К е й и н у з и х ам
у ги р д и . К у зи н и ю м и б , п и ч и р л ай б о ш л ади . В а к ? а с т а - 
с е к и н ути б б о р ар , би рок, б и р о ви х а м к д ш и р э т м а й - 
д и . К о ш и ф н и н г п е ш о н а с и д а н т и н и м с и з тер ок,мок,- 
д а , л а б л а р и о р а с и д а н си р гал и б ч и к д ё т г а н хар б и тта 
с у з о д а м н и се х р л ай д и . Б ош к,а о л а м г а о л и б к и р а д и . 
Г у з а л б о г-р о гл а р д а с а й р у с а ё х а т к,и л ди р ади . Р а н г - 
б а р а н г л и к к а о ш уф та э т а д и .
— К е т а м и з .
К о ш и ф н и н г г а п и н и а к а - у к а э ш и т м а д и . У я н а т а к -
р о р л ад и . К о н д о ш л а р с и р а к у з л а р и н и о ч ги л а р и йук, 
э д и . Б и рок, н о и л о ж ...
К о ш и ф о л д и н д а , у н д а н к е й и н Б ер д и ё р , о х и р и д а 
Р а в ш а н б и р и н -к е т и н э ш и к д а н чи к,и ш ди .
Б е р д и ё р н и н г б и р д а н к у з и о л ай и б к е т д и . Р а в ш а н
с а л к о л с а д о д л а б ю б о р аёзди . Ч у н к и у л а р ш а х а р н и н г 
б и к,и н и д а т у р и ш а р д и .
— Н и м а б у ? К а н д а й к е л и б к,о л д и к?! — д е д и Р а в ­
ш а н ш о ш а -п и ш а .
— А л л о х н и н г и р о д а с и б и л а н , — ж а в о б б ер д и К о ­
ш и ф , — б у ё г и г а й у л б о ш л а н г.
— Т у ш и м м и , у н г и м м и ? Т у ш и м б ул са к е р а к . Ш ун ч а
152

---

й у л н и ... Й ук,... С а м о л ё т х а м б у н ч а л и к т е з у ч о л м а й - 
д и ... Ш о ш м а , о р а л и к д а ги то к л а р , д а р ё и р м о к д а р и , 
д о в - д а р а х т л а р ... К а е р д а к,о л ди у л а р ? Б и з к ,а н д ай
к д л и б ? .. Р а в ш а н , у к а , м е н и ч и м ч и л а б к у й . У й го к,- 
л и ги м н и б и л а й ...
— Б е м о р н и н г ё н и г а б о р а й л и к , — д е д и К ош и ф .