N. T. Shoyusupova aholi ish bilan bandligi

11.6-chizma. O’zbekistonda daromadlarni tartibga solish darajasi 
 
 
Daromadlar  siyosatida  iqtisodiy  samara-dorlik  va  ijtimoiy  adolat  o’rtasidagi 
muvozanat amalga oshiriladi. Bu siyosat, bir tomondan, haddan tashqari samaradorlikka 
intilishni  adolatni  cheklash  hisobiga  yumshatadi,  boshqa  tomondan  –  adolatga  rioya 
qilgan holda samaradorlikni oshiradi. 
Davlat
 
Vazirliklar (mahkamalar) 
Hududiy idoralar 
Korxonalar 
_______     
bevosita aloqa 
                     teskari aloqa 

---

 
225 
Har bir jamiyatda daromadlar siyosati konstitutsiya va unga tenglashtirilgan qonuniy 
hujjatlarda  belgilangan  ma’lum  tamoyillar  asosida  yuritiladi.  Bu  tamoyillar 
quyidagilardan iborat: 
- ijtimoiy adolat; 
- ijtimoiy hamkorlik va aholi barcha qatlamlarining birdamligi; 
- o’z moddiy ahvoli uchun shaxsiy mas’uliyat;  
- mehnat huquqi va uni munosib rag’batlantirish; 
- kasaba uyushmalari huquqi; 
- iqtisodiy maqsadga muvofiqlik va boshqalar. 
Ma’lumki,  iqtisodiyotni  davlat  tomonidan  tartibga  solishning  eng  yuqori  shakli 
iqtisodiy  dasturlashdir.  Uning  vazifasi  iqtisodiy  siyosatning  barcha  elementlaridan  global 
maqsadlarda  har  tomonlama  foydalanishdir.  Bunday  dasturlarning  ob’yektlari  sifatida 
tarmoqlar,  hududlar,  ijtimoiy  soha,  ilmiy  tadqiqotlarning  turli  yo’nalishlari  va  shu  kabilar 
tanlab  olinishi  mumkin.  Mazkur  dasturlarning  barchasi  (bevosita  va  bilvosita)  aholi 
daromadlariga bog’liq va ularga ta’sir ko’rsatadi. 
O’zbekistonda  bozor  iqtisodiyoti  tamoyillari  amal  qilib  turgan  bugungi  kunda 
rivojlangan davlatlarning daromadlarni tartibga solish tajribasini o’rganish foydadan xoli 
emas. 
Rivojlangan  davlatlarda  daromadlarni  tartibga  solish  quyidagi  uch  bo’g’inning 
birikuvchi  va  o’zaro  ta’siridan  iborat  ish  haqini  tartibga  solish  mexanizmida  namoyon 
bo’ladi (11.7-chizma).