N. M. Mahmudov, A. Nurmonov, A. Sh. Sobirov

 
8-mashq.
  Matnni  o‘qing.  Siz  ham  yaqinlaringizning  sha’ni 
uchun  kurasha  olasizmi?  Oxirgi  xatboshidagi  gap  bo‘laklari  va  so‘z 
birikmalarini  aniqlang.
Shukurga  alam  qildi.  Ermatga  qo‘lini  musht  qilib  ko‘rsatdi.
–  Sen  bilan  yanagi  to‘yda  olishaman!  –  dedi.
Ermat  bakovul  ro‘parasiga  o‘tirishi  bilan  bir  talay  bola  chopib 
kelib  yoniga  cho‘kkaladi.  Shukurga  tarafkash  bolalar  bir-biriga 
so‘z  bermay  talashdi,  bakovulga  elandi:
–  Bova,  Ermat  polvon  bilan  meni  olishtiring,  u  qalin  oshnamni 
yiqitdi.
–  Yo‘q,  Ermat  polvon  bilan  men  olishaman.  Shukur  xolamning 
uli!
–  Bova,  Ermat  polvonga  meni  chiqaring,  Shukur  bizning 
hamsoyamiz!  (Tog‘ay Murod)
1
.  So‘z  birikmasi  deb  nimaga  aytiladi?
2.  So‘z  birikmasi  tarkibidagi  hokim  va  tobe  so‘zlarga  ta’rif 
bering.
http://eduportal.uz

---

11
3.  Gap  bo‘laklari  qanday  turlarga  bo‘linadi?
4.  Gapda  kesimning  tutgan  o‘rni  bo‘yicha  o‘z  mulohazangizni 
ayting.
5.  Aniqlovchi,  hol,  to‘ldiruvchi  ishtirokida  gaplar  tuzing.
9-mashq.
 
Uyga  vazifa.
  Gaplarni  ko‘chiring  va  gap  bo‘laklarini  aniqlang. 
1.  Men  bilmasligimning  bilimdoniman.  Bilishga  intilmaslik  – 
uyat.  (Abu Ali ibn Sino)  2.  Kitobni  tushunib  mutolaa  qilish  kerak. 
Ba’zan  tushunib  mutolaa  qilishning  o‘zi  kifoya  qilmaydi.  Fikrlar 
tez  unutilishi  mumkin.  Bunday  hollarda  ayrim  zarur  fikrlarni  yod 
olish  kerak  bo‘ladi.  (Abdulla Qodiriy)  3.  Kitob  bilan  muomala 
odamlar  bilan  muomalaga  tayyorlaydi.  Ikkisi  ham  birday  zarur. 
(N. Karamzin)
  4.  Kitob  –  fikrning  tolmas  qanotlari.  (Oybek)