N. M. Kayumova

beradi.

Pedagoglar  ota-onalar bilan  ishlash jarayonida  oilaga  bola­

lar, ularning kuchli va zaif tomonlari, alohida ehtiyojlar! hamda

 

ko'proq  bilishga'  ko'maklashadi.  Bu  ma’lumot  almashinuvi

 

chinakam hamkorlik mehnatini yaratadi.

Pedagog  k u zatish   Jarayon id a  quyidagi  tam oytllarga.

 

asoslan ad i:

-   Bolaning 

kuzatilayotgan 

harakatini 

to'liq-puxta

 

hujjatlashtirish;

-   Subyektiv  talqin 

(pedagogning 

shaxsiy 

fikrlari, 

his-

 

tuyg'ulariga] 

yo'l qo'ymaslik;

420

---

-   Bola  tomonidan  shaxsan  bajarilgan  ishni  yoki  aytilgan 

gapnigina xolisona kuzatish;

-   Imkon  boricha  ko'proq  ma'lumot  to'plash,  ular  imkon 

darajasida sodda va tushuriarli bo'lishi kerak.

Kuzatishning asosiy xususiyatlari:

-  Mohiyatan  bola  haqida  ma'lumot  to'plash  va  baholash  -  

aniq maqsadga yo'naltirilgan bo'lishi kerak;

-  Ma'lumotlarni  to'plash  va  tahlil  etish  muntazam  amalga 

oshirilishi, doimiy xarakterga ega bo'lishi lozim;

-  Kuzatish  jarayonida  to'plangan  ma'lumotlar  hujjatlashti- 

rilishi va tahlil qilinishi zarur;

-  Bola  haqidagi  bilimlarning  asosini  turli  vaziyatlardagi 

kuzatish natijalari tashkil etilishi bolaning haqiqiy imkoniyat- 

larini  bilish  va  tushunish,  uning  rivojlanish  doirasini  hamda 

uning ilgarilab borish yoki aksincha qiyinlashtiruvchi omillarni 

aniqlash imkonini beradi;

-  Bola  haqida  ma'lumot  to'plashda  har  tomonlama 

yondashuv, uning ayrim xislatlariga (ijobiy va salbiybo'lishidan 

qat'iy  nazar)  sun'iy  ravishda  alohida  urg'u  berishga  yo'l 

qo'ymaslik lozim;

-  Bolaga xos xususiyatlar tahlilini  uning eng yaxshi,  kuchli 

jihatlaridan  boshlamoq  maqsadga  muvofiqdir,  chunki  aynan 

shunday yondashuv bolani tushunishda va pedagog faoliyatida 

o'ziga xos tayanch sifatida xizmat qiladi;

-  Kuzatish  mezonlari  (bola  haqida  ma'lumot  to'plash 

yo'nalishlari)  5-7 yoshli bolaning ruhiy-jismoniy rivojlanishiga 

oid bilimlarga asoslanishi zarur.