N. M. Kayumova

Huquqiy  tarbiya 

-   muntazam  olib  boriladigan,  aniq 

maqsadni ko'zlagan va shaxs  (guruhjda huquqiy ong, huquqiy 

bilim  va  qoidalarga  rioya  etish  jihatlarini  namoyon  etishga 

undaydigan  pedagogik  yo'ldir.  Huquqiy  tarbiya  haqida  fikr 

yuritilar ekan,  avvalambor, huquq so'zining ma'nosi nima va u 

nimani anglatishini bilishimiz lozim.

Huquq 

-   jamiyat  a'zolari  rivojlanishini,  jamiyatda  tartib 

o'rnatishni  tashkil  etish,  ijtimoiy  munosabatlarni  tartibga 

solish vositasidir.

Huquq  -   ijtimoiy  va  yuridik  mazmunga  ega  shaxsning 

xulq-atvori,  axloq,  urf-odatlar,  an'analar  nuqtayi  nazaridan 

asoslangan  hollarda  umum  ijtimoiy  ma'nodagi  huquq 

tushuniladi.  Bunga  millatlarning  o'z  taqdirini  o'zi  belgilash 

huquqi ham kiradi.

Huquq 

to'g'risida  yuridik  hodisa  sifatida  fikr yuritilganda 

davlat hokimiyatiningqonunlari, hujjatlari, shaxsning erkinligi, 

xulq-atvor majburiyatlari majmuasini nazarda tutamiz.

Huquqning  vujudga  kelishi  to'g'risida  turli  xil  nazariy  va 

qarashlar  mavjud.  Insoniyat  vujudga  kelishi  bilan  jamiyatda

269

---

o'zini  tutish  qoidalari  vujudga  kela  boshlagan.  Davlatgacha 

bo'lgan  davrda  bu  urf-odat,  diniy  me'yorlar  shaklida  bo'lib, 

jamiyat  a'zolari  bularga  rioya  qilgan.  Jamiyatdagi  o'zaro 

munosabatlarning  shakllanishini  amalga  oshirish  yo'lini 

ko'rsatib  beruvchi  qoidalar,  me'yorlar  -   huquq  deb  atala 

boshlandi.