N. M. Alovddinova Ilmiy va pedagogik xizmatlar markazi direktori

T/r
Ishning bajarilish ketma-ketligi
Ishning ketma-ketligi bo‘yicha 
rasmlar
1.
Tok tuplarini o‘tqazishda tanlangan 
maydonni ko‘chat ekish uchun 
taqsimlashdan oldin tok tupining 
oziqlanish maydoni, ya’ni qatordagi 
tuplar va qatorlari orasi (ekish qalinligi)ni 
belgilab oling.
2.
Tok o‘tqazish qalinligi tabiiy sharoitda 
nav tarkibi, toklarning o‘sish kuchi va 
ularni parvarish qilishga bog‘liq ekanligiga 
e’tiborni qarating.
3.
Tokni kuzda va bahorda o‘tqazish 
mumkin. Kuzda noyabr oyidan boshlab 
sovuq tushguncha davom ettiriladi. 
Bahorda esa tuproq holati ekish uchun 
yaroqli bo‘la boshlagandan ko‘chatda 
kurtaklar yozila boshlagunga qadar, ya’ni 
aprelning ikkinchi o‘n kunigacha davom 
ettiriladi. Belgilangan muddatlarga amal 
qiling.
5.
Bahorda qalamchalarning sifatini 
tekshiring, mart oyining oxirlarida 
ko‘milgan qalamchalarni kavlab oling, 
so‘ngra ularni ildiz oldirish uchun 
chuqurligi 70 cm bo‘lgan xandaqlarga 
joylashtirib chiqing. Ustiga 100 cm 
qalinlikda tuproq, tuproq ustiga chirigan 
maydalangan go‘ng yoki poxol soling. 
12–15 kundan so‘ng tuproq qatlamining 
16–20 ºC gacha isishi natijasida 
qalamchalarning kesilgan joyida mayda 
sarg‘ish-oq g‘uddalar paydo bo‘lishiga 
e’tibor qarating.
6.
Kavlab olingan sog‘lom ko‘chatlarni ekish uchun ajratib chiqing. Qalamchalarni 
uzoqroq joyga tashishda ularni nam poxol yoki polietilen plyonkaga o‘rab yoki 
brezent bilan yopib oling.
@edurtm_uz

---

192
QISHLOQ XO‘JALIGI TEXNOLOGIYASI YO‘NALISHI
Tokzor barpo qilishda ko‘chat o‘tqazadigan mashinalar hamda gidroburlardan 
foydalanish ishchi kuchi va vaqtni tejashga hamda tannarxni pasaytirish imkonini 
beradi.
2. Ishni yakunlash, ish o‘rnini yig‘ishtirib, tartibga keltirish. 
3. Asbob-uskuna va maxsus idishlarni tozalash, yaroqsiz yoki nosoz holga 
kelganlari haqida o‘qituvchiga xabar berish.
ESLATMA
Mazkur amaliy mashg‘ulotni xona sharoitida yoki maktab bog‘ida bajarish mumkin.
1. Har bir nav tok qalamchalari uchun alohida xandaqlar ajratilishi kerakmi? 
2. Tok qalamchalari xandaqlarda uzoq saqlangan sari tarkibidagi oziq moddalarning 
kamayib borishi hisobiga ular bahorda sust rivojlanishi, ildiz chiqarish qobiliyati 
pasayib ketishi mumkin. Buning oldini olish uchun nima qilish kerak?